Ψηφιακή αποτοξίνωση: Μαθητές 21 ημέρες χωρίς κινητό

Η κυβέρνηση σχεδιάζει μέτρα για την προστασία των ανηλίκων από την υπερβολική χρήση του διαδικτύου και των social media.

Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται το KidsWallet, ένα εργαλείο που θα επιτρέπει στους γονείς να ελέγχουν την πρόσβαση των ανήλικων παιδιών τους σε δημοφιλή social media.

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, έχει εξηγήσει ότι το KidsWallet θα λειτουργεί όπως ένα ψηφιακό πορτοφόλι, όπου θα τακτοποιείται η ηλικία του παιδιού και θα ενεργοποιούνται ρυθμίσεις γονικού ελέγχου.

Το ζήτημα της υπερβολικής χρήσης των social media από ανηλίκους απασχολεί κυβερνήσεις παγκοσμίως. Στην Αυστραλία, πρόσφατα ψηφίστηκε νόμος που απαγορεύει τη δημιουργία λογαριασμών σε social media για παιδιά κάτω των 16 ετών, ενώ σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, η Ισπανία, και η Φινλανδία, έχει εφαρμοστεί η απαγόρευση χρήσης κινητών στα σχολεία.

Στην Ελλάδα, αντίστοιχα μέτρα ισχύουν στα σχολεία, ενώ εξετάζονται πρόσθετες καμπάνιες ενημέρωσης.

Το ντοκιμαντέρ του Channel 4, «Swiped: The School That Banned Smartphones», έρχεται να αναδείξει τις επιπτώσεις της εξάρτησης από τις συσκευές αυτές στα παιδιά. Στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται ένα πείραμα στο σχολείο Στάνγουεϊ, όπου οι μαθητές, ηλικίας περίπου 12 ετών, κλήθηκαν να παραδώσουν τα smartphones τους για 21 ημέρες. Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν έντονες: παιδιά που λάμβαναν έως και 2.000 μηνύματα ημερησίως στο WhatsApp ένιωθαν ότι χάνουν τη ζωή τους. «Μόλις έβαλα τη ζωή μου σε ένα κουτί»,  δήλωσε χαρακτηριστικά ένας 11χρονος μαθητής.

Ωστόσο, σταδιακά τα αποτελέσματα του πειράματος ήταν εντυπωσιακά. Οι μαθητές  κοιμόντουσαν καλύτερα, συγκεντρώνονταν περισσότερο στο σχολείο και περνούσαν ποιοτικότερο χρόνο με τις οικογένειές τους. «Είμαι πιο δραστήρια, παίζω επιτραπέζια, βγαίνω έξω και περνάω ωραία», ανέφερε μία μαθήτρια. Άλλοι δήλωσαν ότι η σχέση τους με τους γονείς τους βελτιώθηκε, ενώ τους φαινόταν πλέον περίεργο να ξαναπιάσουν τα κινητά τους.

Οι εμπνευστές του ντοκιμαντέρ, Έμα και Ματ Γουίλις, που έχουν τρία παιδιά ηλικίας 8 έως 15 ετών, προβληματίστηκαν για την επιρροή των social media στους νέους, καθώς και για την εξάρτηση των ίδιων από τις συσκευές τους.

«Υπάρχουν στιγμές που νιώθω ότι έχω χάσει τα παιδιά μου», δήλωσε η Έμα.

Συγκλονιστική ήταν η μαρτυρία μίας μητέρας που περιέγραψε πως ο 11χρονος γιος της ανέπτυξε αυτοκτονικές τάσεις έχοντας επηρεαστεί από ένα βίντεο στο YouTube, με τραγική κατάληξη.

Το ντοκιμαντέρ υπογραμμίζει ότι η υπερβολική χρήση smartphone συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο άγχους και κατάθλιψης στους εφήβους.

Ο εκπαιδευτικός Μάριος Μάζαρης δημοσίευσε στον προσωπικό του λογαριασμό στο instagram απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ, το οποίο υποτίτλισε και έγραψε: «Το παραπάνω βίντεο είναι προϊόν ενός πειράματος, σε σχολείο της Βρετανίας έβαλαν μαθητές και μαθήτριες σε ένα ιδιαίτερο challenge, να περάσουν 21 μέρες χωρίς συσκευές και κατέγραψαν τα αποτελέσματα στις συμπεριφορές τους, στον ύπνο, τη συγκέντρωση, την κοινωνικοποίηση . Γιατί;

Γιατί οι στατιστικές λένε ότι πάνω από 90% των παιδιών 11 ετών έχουν δικό του κινητό και τα μισά των 9. Κι εκεί που λέμε Πού είναι το λάθος; Αφού έτσι είναι η εποχή! Αφού αυτό είναι το μέλλον! Αφού έχουν όλα! Ας σκεφτούμε τι χάνουν ή τι καταστρέφεται στο μυαλό των παιδιών που είναι ΥΠΟ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ για να μπει στη θέση του το κινητό. Ας καταλάβουμε ότι τα παιδιά δεν έχουν διαμορφώσει αίσθηση του κόσμου, του πώς να ορίσουν τον χρόνο τους, τα συναισθήματά τους, τις σχέσεις τους σε πραγματικό χώρο και χρόνο και ζουν εικονικά και με άβαταρ, όμως δεν είναι ζωή αυτό. Συμβουλευτείτε ειδικούς που συστήνουν χρόνους παρακολούθησης, δεν είναι παιχνίδι το κινητό, δεν είναι νταντά, είναι συσκευή που θέλει μέτρο και προσοχή».

Η ψυχοπαιδαγωγική σύμβουλος, Χρυσούλα Μαυράκη, τονίζει στο site σήμερα.gr, ότι η  υπερβολική χρήση των social media δημιουργεί εξάρτηση και κάθε εξάρτηση είναι επικίνδυνη.

«Να ζούμε σε έναν εικονικό κόσμο στερεί από τα παιδιά τη χαρά της ίδιας της ζωής και της παιδικότητας. Επηρεαζόμενα τα παιδιά από πρότυπα και εξιδανικεύσεις μέσα από φίλτρα και διορθώσεις, αυτοσυγκρίνονται και αποκτούν άγχος βλέποντας τη διαφορά ακόμα και κατάθλιψη. Υπάρχει ο κίνδυνος των προκλήσεων, των challenges, που μπορεί να έχουν και τραγική κατάληξη. Οπότε μην έχοντας τα παιδιά την ωριμότητα να διακρίνουν το σωστό από το λάθος, το μέτρο από την υπερβολή, μπαίνουν σε έναν κόσμο και σε μία κατάσταση, για την οποία δεν είναι προετοιμασμένα» αναφέρει χαρακτηριστικά.

Το παράδειγμα του σχολείου Στάνγουεϊ έδειξε ότι η αποχή από τα κινητά όχι μόνο βελτιώνει τη συγκέντρωση και τον ύπνο των παιδιών, αλλά τους επιτρέπει να επανασυνδεθούν με τον πραγματικό κόσμο και να απολαύσουν δραστηριότητες μακριά από τις οθόνες.