Χίλιες φορές ισχυρότερο υπερυπολογιστή από τους σημερινούς κατασκευάζει η Ιαπωνία

Η Ιαπωνία ανακοίνωσε τα σχέδιά της για την κατασκευή του πρώτου υπερυπολογιστή «κλάσης Ζήτα» (zeta-class) το επόμενο έτος. Μόλις τεθεί σε πλήρη λειτουργία, θα είναι 1.000 φορές ταχύτερος από τους ισχυρότερους σημερινούς υπερυπολογιστές.

Ο νέος υπερυπολογιστής, η κατασκευή του οποίου μπορεί να κοστίσει περισσότερα από 680 εκατομμύρια ευρώ, θα βοηθήσει την Ιαπωνία να συμβαδίσει με τον ρυθμό ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και αναμένεται να είναι πλήρως λειτουργικός εώς το 2030.

Τα σχέδια για το μηχάνημα – που δόθηκαν στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ιαπωνίας – αποκαλύπτουν ότι ο υπερυπολογιστής θα μπορούσε να φτάσει σε ταχύτητες σε κλίμακα zetaFLOPS, κάτι που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ στο παρελθόν.

Ασύλληπτες ταχύτητες

FLOPS (Floating-point Operations per Second) είναι οι πράξεις κινητής υποδιαστολής (δηλαδή οι υπολογισμοί) ανά δευτερόλεπτο και χρησιμοποιούνται για να μετρήσουν πόσο γρήγορα οι υπολογιστές μπορούν να λύσουν προβλήματα.

Ένας υπερυπολογιστής με ταχύτητα 1 zetaFLOPS θα μπορούσε να πραγματοποιεί ένα εξάκις εκατομμύριο (ο αριθμός 1 και 21 μηδενικά) υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο. Οι σημερινοί ισχυρότεροι υπερυπολογιστές έχουν καταφέρει να σπάσουν το φράγμα των exaFLOPS, που σημαίνει ότι μπορούν να κάνουν λίγο πάνω από ένα πεντάκις εκατομμύριο (1 και 18 μηδενικά) υπολογισμούς ανά δευτερόλεπτο.

Η απόφαση για την κατασκευή ενός τέτοιου πανίσχυρου μηχανήματος ελήφθη «προκειμένου να συμβαδίσει με την ανάπτυξη της επιστημονικής έρευνας που χρησιμοποιεί την τεχνητή νοημοσύνη», αναφέρει ο ιαπωνικός ειδησεογραφικός ιστότοπος Nikkei, σύμφωνα με το LiveScience.

Προορίζεται για διάδοχος του ιαπωνικού υπερυπολογιστή Fugaku (ταχύτητας 0,44 exaFLOPS), ο οποίος ήταν ο ταχύτερος υπερυπολογιστής στον κόσμο μέχρι το 2022, όταν εκθρονίστηκε από τον αμερικανικό Frontier των ΗΠΑ (1,2 exaFLOPS). Σήμερα ο Fugaku θεωρείται ο τέταρτος ισχυρότερος υπερυπολογιστής στον κόσμο.

Οι προκλήσεις της κατασκευής

Το νέο μηχάνημα, το οποίο προς το παρόν ονομάζεται Fugaku Next, θα κατασκευαστεί από τις ιαπωνικές εταιρείες RIKEN και Fujitsu, οι οποίες συμμετείχαν και στην κατασκευή του Fugaku. Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι μηχανικοί κατά την κατασκευή του νέου υπερυπολογιστή είναι η ενεργειακή τροφοδοσία του. Το 2023, οι ειδικοί σε θέματα υπολογιστών προέβλεψαν ότι ένα μηχάνημα κλάσης Ζήτα που θα κατασκευαζόταν με τις τρέχουσες τεχνολογίες υπερυπολογιστών, θα απαιτούσε ενέργεια ισοδύναμη με την παραγωγή 21 πυρηνικών εργοστασίων.

Το ιαπωνικό Υπουργείο Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού, Επιστήμης και Τεχνολογίας έχει διαθέσει περίπου 4,2 δισεκατομμύρια γιεν (26,2 εκατομμύρια ευρώ) για το πρώτο έτος του έργου, αλλά θα μπορούσε να διαθέσει έως και 110 δισεκατομμύρια γιεν (686,2 εκατομμύρια ευρώ) μέχρι την ολοκλήρωση του έργου το 2030.

Εφόσον η κατασκευή πάει σύμφωνα με τα σχέδια και κανείς άλλος δεν κατασκευάσει πρώτα ένα μηχάνημα κλάσης Ζήτα (κάτι που φαίνεται εξαιρετικά απίθανο), τότε ο Fugaku Next θα είναι πιθανότατα ο ισχυρότερος υπερυπολογιστής στη Γη.