Φυσικό αέριο: Τι κρύβεται πίσω από τη σύγκρουση Σλοβακίας

Προς παραπέρα κλιμάκωση οδεύει η σύγκρουση μεταξύ Σλοβακίας και Ουκρανίας, καθώς η τελευταία αναμένεται να σταματήσει σήμερα τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη.

Η κυβέρνηση της Σλοβακίας απειλεί την Ουκρανία με διακοπή της παροχής ηλεκτρικής ενέργειας έκτακτης ανάγκης μετά την 1η Ιανουαρίου 2025, εάν η Ουκρανία διακόψει τη διαμετακόμιση του ρωσικού φυσικού αερίου.

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίκο βρίσκεται στο επίκεντρο της διαμάχης, σημειώνει η Handelsblatt. Την περασμένη εβδομάδα, ο Φίκο επισκέφθηκε τον ηγέτη του Κρεμλίνου Βλαντίμιρ Πούτιν. Η συνομιλία τους επικεντρώθηκε στις μελλοντικές προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου στη Σλοβακία, εξήγησε ο Φίκο στη συνέχεια στο Facebook.

Σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tass, ο Φίκο προσφέρθηκε να μεσολαβήσει στις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στον Πούτιν.

Ο Ρώσος πρόεδρος αποκάλεσε τη Σλοβακία «αποδεκτή εναλλακτική λύση» ως διαμεσολαβητή, καθώς η χώρα λαμβάνει «ουδέτερη θέση».

Ζελένσκι σχετικά με τη διαμάχη για το φυσικό αέριο: Φίκο: Τι θα πληρώσει ο Φίκο;

Ο Σλοβάκος υπουργός Άμυνας Ρόμπερτ Καλινάκ δήλωσε μάλιστα στον τηλεοπτικό σταθμό TA3 ότι η Ουκρανία θα πρέπει να παραχωρήσει μέρος του εδάφους της προκειμένου να επιτευχθεί ειρήνη με τη Ρωσία. Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Μαζί με τον Ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, ο Φίκο είναι ο μεγαλύτερος υποστηρικτής του Πούτιν στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Θέλει να εμποδίσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να μην παράσχει «άλλη μια σφαίρα» στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία.

Σε συνέντευξή του στη ρωσική κρατική τηλεόραση τον Οκτώβριο, υποστήριξε ότι η Δύση «παρέτεινε τον πόλεμο» μέσω της υποστήριξής της προς την Ουκρανία. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας ήταν αναποτελεσματικές. Ένας Σλοβάκος πολιτικός επιστήμονας δήλωσε πρόσφατα ότι ο Φίκο εξελίσσεται σε έναν «δεύτερο Βίκτορ Όρμπαν».

Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι υποψιάζεται κάτι περισσότερο από απλή συμπάθεια μεταξύ του Φίκο και του Πούτιν. Η Ρωσία είχε παραχωρήσει στη Σλοβακία εκπτώσεις στις ενεργειακές προμήθειες, έγραψε στο Χ μετά το ταξίδι του Φίκο στη Μόσχα. Αλλά τέτοιες εκπτώσεις έχουν πάντα κάποιο τίμημα. «Γιατί (ο Φίκο) εξαρτάται τόσο πολύ από τη Ρωσία; Τι τον πληρώνουν και με τι πληρώνει;» ρώτησε ο Ζελένσκι.

Ο Φίκο περιέγραψε τη συνάντησή του με τον Πούτιν ως αντίδραση στο γεγονός ότι ο Ζελένσκι είχε ταχθεί κατά της «διέλευσης του φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας στο έδαφός μας». Τις ημέρες που προηγήθηκαν της συνάντησής του με τον Πούτιν, ο Φίκο είχε ήδη προσπαθήσει μάταια, μεταξύ άλλων, στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες να αποτρέψει τον τερματισμό της διέλευσης του ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Σλοβακία που είχε ανακοινώσει η Ουκρανία.

Τόνισε ότι αυτό απειλούσε τη χώρα του με σοβαρή κρίση, επειδή εξαρτάται πλήρως από το ρωσικό φυσικό αέριο και δεν έχει σχεδόν καμία εναλλακτική λύση. Ως εκ τούτου, η Σλοβακία είχε εξουσιοδοτηθεί από την ΕΕ να συνεχίσει να αγοράζει ρωσικό φυσικό αέριο. Ωστόσο, αυτή η άδεια της ΕΕ είναι ουσιαστικά άχρηστη για τη χώρα, καθώς η Ουκρανία δεν θα επιτρέπει πλέον τη διαμετακόμιση φυσικού αερίου από την αλλαγή του έτους.

Η Σλοβακία συνεχίζει να αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία

Πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, η Σλοβακία εξαρτιόταν πλήρως από το ρωσικό φυσικό αέριο. Μετά την εισβολή, η χώρα διαφοροποίησε τους προμηθευτές φυσικού αερίου. Παρ’ όλα αυτά, η Σλοβακία εξακολουθεί να καλύπτει τα 2/3 των αναγκών της με φυσικό αέριο από τη Ρωσία.

Η Σλοβακία δεν είναι η μόνη χώρα με τη στάση αυτή. Η Ουγγαρία απαιτεί επίσης τη συνέχιση της διαμετακόμισης μέσω της Ουκρανίας. Ο Ούγγρος πρωθυπουργός θέλει να δοκιμάσει ένα παραθυράκι, όπως δήλωσε σε ενημέρωση. Εάν η χώρα του αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία, αυτό θα πρέπει να θεωρείται ήδη ουγγρικό φυσικό αέριο όταν φτάνει στην Ουκρανία. Το αν η Ουκρανία θα συμφωνήσει σε αυτό είναι αμφίβολο.

Η Σλοβακία προσπάθησε επίσης αρχικά να συμβιβαστεί. Στα μέσα Δεκεμβρίου, ο Ουκρανός πρωθυπουργός, Ντένις Σμιγκάλ, δήλωσε ότι η Ουκρανία ήταν έτοιμη για μια συμφωνία σχετικά με τη μεταφορά φυσικού αερίου στη Σλοβακία – υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, ότι το αέριο δεν θα προερχόταν από τη Ρωσία. Οι συνομιλίες φαίνεται ότι κατέρρευσαν με την τελευταία απειλή για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας έκτακτης ανάγκης.

Η Ουκρανία χρειάζεται ηλεκτρική ενέργεια από τη Σλοβακία

Ο ρωσικός στρατός έχει στοχεύσει επανειλημμένα τις ενεργειακές υποδομές στην Ουκρανία. Ως αποτέλεσμα, η παροχή ηλεκτρικής ενέργειας είναι περιορισμένη. Σύμφωνα με τα δικά της στοιχεία, η Ουκρανία εισάγει σήμερα περίπου το 1/5 της ηλεκτρικής της ενέργειας από τη Σλοβακία.

Ο πρόεδρος Ζελένσκι κατηγόρησε τη Μπρατισλάβα στο Χ ότι έχει ανοίξει ένα «δεύτερο ενεργειακό μέτωπο» κατά της Ουκρανίας με εντολή του Πούτιν. Από τη μία πλευρά, ήταν ανήθικο να υποστηρίζεται με αυτόν τον τρόπο η ρωσική επιθετικότητα. Αφετέρου, η Σλοβακία θα μπορούσε να χάσει τα 200 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως που πληρώνει η Ουκρανία για την εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια.

Επιπλέον, θα ήταν πιο επικερδές για όλους στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του σλοβακικού πληθυσμού, να συνεργαστεί με την ΕΕ και τους γείτονές της για τη βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού. Ο Φίκο πρέπει να συμμορφωθεί με τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Αυθαίρετες αποφάσεις εκ μέρους του θα μπορούσαν να διαταράξουν τους δεσμούς με την ευρωπαϊκή κοινότητα. Ο Φίκο διέκοπτε την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας έκτακτης ανάγκης «εις βάρος του σλοβακικού λαού».

Επιπλέον, θα ήταν πιο επικερδές για όλους στην Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένου του σλοβακικού πληθυσμού, να συνεργαστούν με την ΕΕ και τους γείτονές της για τη βελτίωση του ενεργειακού εφοδιασμού. Ο Φίκο πρέπει να τηρεί τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Αυθαίρετες αποφάσεις εκ μέρους του θα μπορούσαν να διαταράξουν τους δεσμούς με την ευρωπαϊκή κοινότητα. Ο Φίκο έκοβε την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας έκτακτης ανάγκης «εις βάρος του σλοβακικού λαού».

Τμήματα της σλοβακικής αντιπολίτευσης αντέδρασαν επικριτικά στην επίσκεψη του Fico. Η προηγούμενη κυβέρνηση παρείχε σημαντική στρατιωτική βοήθεια. Ωστόσο, αυτό ήταν και παραμένει αμφιλεγόμενο μεταξύ του πληθυσμού. Πολλοί Σλοβάκοι θεωρούν επίσης τη Δύση και την Ουκρανία υπεύθυνες για τον πόλεμο. Είναι πιο επικριτικοί απέναντι στην ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ από ό,τι ο πληθυσμός άλλων χωρών της περιοχής.

Ωστόσο, η πορεία της εξωτερικής πολιτικής του Fico είναι σαφές ότι δεν μπορεί να διατηρήσει την ευρεία υποστήριξη του πληθυσμού. Μια δημοσκόπηση της Ipsos που δημοσιεύθηκε τον Νοέμβριο δείχνει φθίνουσα υποστήριξη για το αριστερό λαϊκιστικό κόμμα του Smer. Το κόμμα Προοδευτική Σλοβακία, από την άλλη πλευρά, σημείωσε κέρδη. Άλλες έρευνες επιβεβαιώνουν αυτή την τάση.