Φιλιππίνες: «Εκτελεστές» έστελνε ο πρόεδρος κατά των ναρκεμπόρων

Ο πρώην πρόεδρος των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε παραδέχτηκε ότι διατηρούσε μια «ομάδα θανάτου» για την πάταξη του εγκλήματος όταν ήταν δήμαρχος μιας από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Στην πρώτη του κατάθεση στο πλαίσιο επίσημης έρευνας για τον λεγόμενο «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», ο 79χρονος Ντουτέρτε είπε ότι την ομάδα στελέχωναν γκάνγκστερ, προσθέτοντας ότι τους έλεγε «σκοτώστε αυτό το άτομο γιατί αν δεν το κάνετε, θα σας σκοτώσω εγώ».

Ο Ντουτέρτε κέρδισε την προεδρία το 2016 με την υπόσχεση να επεκτείνει σε εθνική κλίμακα την επιτυχημένη εκστρατεία του κατά του εγκλήματος στην πόλη Νταβάο. Ο εθνικός πόλεμος κατά των ναρκωτικών, γράφει το BBC, είχε ως συνέπεια να σκοτωθούν χιλιάδες ύποπτοι σε αμφιλεγόμενες αστυνομικές επιχειρήσεις, και τώρα ερευνάται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Κατά την ακρόαση στη Γερουσία της χώρας τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου, ο Ντουτέρτε παραδέχτηκε επίσης ότι έλεγε στους αστυνομικούς να «ενθαρρύνουν» τους υπόπτους να αντεπιτεθούν, ώστε οι αστυνομικοί να μπορούν να δικαιολογήσουν τις δολοφονίες.

«Μην αμφισβητείτε τις πολιτικές μου. Δεν ζητώ συγγνώμη, δεν δίνω καμία δικαιολογία. Εκανα ό,τι έπρεπε να κάνω. Και είτε το πιστεύετε είτε όχι, το έκανα για τη χώρα μου» είπε στην εναρκτήρια δήλωσή του. «Μισώ τα ναρκωτικά, μην έχετε καμία αμφιβολία για αυτό» πρόσθεσε.

Ωστόσο αρνήθηκε ότι έδωσε στους αρχηγούς της αστυνομίας του άδεια να σκοτώνουν υπόπτους, προσθέτοντας ότι η «ομάδα θανάτου» του αποτελείτο από «κακοποιούς και όχι αστυνομικούς […] Μπορώ να το ομολογήσω. Είχα μια ομάδα θανάτου επτά ατόμων, αλλά δεν ήταν αστυνομικοί, ήταν γκάνγκστερ».

Ο Ντουτέρτε παρέμεινε προκλητικός, γράφει το BBC, υποστηρίζοντας ότι πολλοί εγκληματίες έχουν αρχίσει ξανά τις παράνομες δραστηριότητές τους μετά την παραίτησή του από την προεδρία. «Αν μου δοθεί άλλη μια ευκαιρία, θα σας καθαρίσω όλους» είπε.

Ηταν η πρώτη φορά που εμφανίστηκε στο πλαίσιο της έρευνας για την εκστρατεία του κατά των ναρκωτικών, από τη λήξη της θητείας του το 2022. Ηταν επίσης η πρώτη φορά που αντιμετώπισε άμεσα ορισμένους από τους κατηγόρους του, συμπεριλαμβανομένων των οικογενειών των θυμάτων του πολέμου κατά των ναρκωτικών και της πρώην γερουσιαστή Λέιλα ντε Λίμα, η οποία φυλακίστηκε για επτά χρόνια για μια κατηγορία περί διακίνησης ναρκωτικών που τελικά αποσύρθηκε. Η Ντε Λιμα ήταν σφοδρή επικριτής του Ντουτέρτε.

Η κυβέρνηση των Φιλιππίνων εκτιμά ότι περισσότεροι από 6.252 άνθρωποι δολοφονήθηκαν από την αστυνομία και «άγνωστους δράστες» στον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών» του Ντουτέρτε. Οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι οι πραγματικοί αριθμοί θα μπορούσαν να ανέλθουν σε δεκάδες χιλιάδες.

Μια έκθεση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα διαπίστωσε ότι η καταστολή των ναρκωτικών του Ντουτέρτε χαρακτηρίστηκε από σκληρή ρητορική, η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι έδινε στους αστυνομικούς «άδεια να σκοτώνουν».

Η αστυνομία ισχυρίστηκε ότι πολλά από τα θύματα των συγκρούσεων, τα οποία ανέφερε ότι ήταν βαρόνοι ναρκωτικών ή μικροπωλητές, σκοτώθηκαν σε «αυτοάμυνα» κατά τη διάρκεια πυροβολισμών. Αλλά πολλές οικογένειες ισχυρίζονται ότι οι γιοι, οι αδελφοί ή οι σύζυγοί τους απλώς βρέθηκαν στο λάθος μέρος τη λάθος στιγμή.

Η εκστρατεία κατά των ναρκωτικών υπήρξε αμφιλεγόμενη και προκάλεσε έντονη κριτική διεθνώς, αλλά υποστηρίχθηκε και από αρκετό κόσμο, σε μια χώρα όπου εκατομμύρια κάνουν χρήση ναρκωτικών, κυρίως μεθαμφεταμίνης, που είναι γνωστή στις Φιλιππίνες ως «shabu».

. . .