Τρικυμία στην διεθνή ναυτιλία από τους πιθανούς δασμούς Τραμπ σε αμερικανικά λιμάνια για πλοία που κατασκευάζονται στην Κίνα

Οι προτεινόμενες αμερικανικές προτάσεις για την επιβολή τελών στα πλοία που κατασκευάζονται στην Κίνα και καταπλέουν σε αμερικανικά λιμάνια δεν αναμένεται να επηρεάσουν την ανταγωνιστικότητα του ελληνόκτητου στόλου. Παράλληλα, η αυξανόμενη ζήτηση για νεότευκτα πλοία που χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα ενόψει της απανθρακοποίησης, δεν μπορεί να ικανοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη της κινεζικής ναυπηγικής βιομηχανίας, η οποία παραμένει η κορυφαία στον τομέα.

Αυτό επισημαίνει ο Γιώργος Ξηραδάκης, Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος της XRTC Business Consultants και πρόεδρος της Ένωσης Τραπεζικών & Χρηματοοικονομικών Στελεχών Ελληνικής Ναυτιλίας, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και εκτιμά ότι οι ΗΠΑ, παρά τη δυναμική στην οικονομία τους, αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για την κατασκευή περισσότερων πλοίων αλλά από την άλλη θέλουν να επανέλθουν έστω και σε μικρό επίπεδο στη δραστηριοποίηση των ναυπηγικών τους βιομηχανιών, προκειμένου να μην είναι τελείως εκτός ναυπηγικού κλάδου αλλά και να μπορούν να αξιοποιήσουν μεταφορές φορτίων που έχουν σχέση με την εξωτερική τους πολιτική.

Ο κ. Ξηραδάκης τονίζει ότι ο επιδιωκόμενος σκοπός από τις ΗΠΑ είναι να φτιάξουν ένα στόλο αλλά περιορισμένο, για να μπορούν να μεταφέρουν δικά τους προϊόντα όσον αφορά τη βοήθεια που θέλουν να προσφέρουν σε ορισμένα κράτη αλλά και να εξυπηρετούν τις ενδομεταφορές τους μέσα στις ΗΠΑ.

Πάντως, προσθέτει ότι αν οι προτεινόμενοι δασμοί της αμερικανικής πλευράς εφαρμοστούν, τελικά αυτό θα επιφέρει σημαντική αύξηση του κόστους μεταφοράς από και προς τις ΗΠΑ κάτι που θα πλήξει περισσότερο τους Αμερικανούς φορολογούμενους αλλά και χώρες που εισάγουν αμερικανικά προϊόντα. Μίλησε επίσης για μια ευθεία παρεμβολή των ΗΠΑ στην κατά κόρον ελεύθερη αγορά της παγκόσμιας ναυτιλίας, κάτι που όπως υπογράμμισε δεν έχει ξαναγίνει ποτέ στα παγκόσμια χρονικά.

Ναυλομεσιτικές πηγές από την άλλη πλευρά ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι αν οι αμερικανικές προτάσεις για δασμούς, που θα συζητηθούν σε δημόσια ακρόαση από το γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των ΗΠΑ στις 24 Μαρτίου τελικά υλοποιηθούν, αυτό θα προκαλέσει πιέσεις κόστους στα κινεζικά ναυπηγικά έργα, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξουν απώλειες παραγγελιών αλλά και ακύρωση υφιστάμενων συμβάσεων.

Αυτή τη στιγμή τα υπό ναυπήγηση ελληνόκτητα πλοία με νέες τεχνολογίες και εναλλακτικά καύσιμα, ανέρχονται σε 589, χωρητικότητας πάνω από 56 εκατ. τόνους που αποτελεί το 17% του παγκόσμιου ordebook.

Στην Κίνα ναυπηγούνται 387 ελληνόκτητα πλοία χωρητικότητας 38 εκατ. DWT που αποτελούν το 67,55% του συνόλου των ελληνικών ναυπηγήσεων και το 17,47% του συνόλου των ναυπηγήσεων στην Κίνα σε DWT.

Σημειώνεται ότι η παρουσίαση του αμερικανικού σχεδίου την περασμένη εβδομάδα προκάλεσε αναταραχή στις σημαντικότερες κινέζικες ναυτιλιακές και ναυπηγικές μετοχές στο χρηματιστήριο της Σανγκάη.

Η Yangzijiang Shipbuilding με έδρα την Κίνα και εισηγμένη στη Σιγκαπούρη, που είδε την τιμή της μετοχής της να υποχωρεί κατά 9,7% στα 2,7 δολάρια την περασμένη Τρίτη (25.2.2025), αλλά και οι CSSC Holdings και CSIC του ομίλου της China State Shipbuilding Corp, δύο εμβληματικές εισηγμένες μονάδες στο χρηματιστήριο της Σαγκάης υποχώρησαν κατά 2,1% και 1,4% αντίστοιχα.

Η Linerlytica, ανέφερε ότι η Cosco αυτή τη στιγμή είναι ο μεγαλύτερος διαχειριστής πλοίων κινεζικής κατασκευής. Τα στοιχεία της εταιρείας δείχνουν ότι τα πλοία που κατασκευάστηκαν στην Κίνα αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 58,7% του υφιστάμενου στόλου boxship της Cosco και το 100% του βιβλίου παραγγελιών της.

Οι προτεινόμενες δράσεις της αμερικανικής πλευράς για την ενίσχυση της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας ξεκίνησαν με αφορμή έκθεση του γραφείου του εμπορικού αντιπροσώπου των ΗΠΑ που υποστηρίζει ότι η Κίνα έχει αυξήσει το μερίδιό της στην παγκόσμια ναυπηγική χωρητικότητα από 5% το 1999 σε πάνω από 50% το 2023 λόγω των μαζικών κρατικών επιδοτήσεων και της προνομιακής μεταχείρισης των κρατικών επιχειρήσεων που συμπιέζουν τους διεθνείς ανταγωνιστές του ιδιωτικού τομέα.

Ο εμπορικός οργανισμός των ΗΠΑ ανέφερε ότι τα αμερικανικά ναυπηγεία κατασκεύαζαν 70 πλοία το 1975, αλλά μόλις πέντε ετησίως σήμερα. Πάντως, ανάλογη πρόταση για επιβολή τελών σε πλοία που είχαν κατασκευαστεί στην Κίνα, είχε υποβληθεί και κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης του απερχόμενου προέδρου Μπάιντεν ωστόσο δεν είχε υλοποιηθεί έως σήμερα.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να σημειωθεί εξάλλου ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ εξήγγειλε την περασμένη εβδομάδα δασμούς 25% στα προϊόντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ είπε ότι και οι δασμοί σε Καναδά και Μεξικό θα τεθούν σε ισχύ από τις αρχές Απριλίου. Μιλώντας σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Τραμπ περιέγραψε την ΕΕ -η δημιουργία της οποίας ενθαρρύνθηκε επί δεκαετίες από την Ουάσιγκτον- ως μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Ο Τραμπ επέβαλε επίσης δασμό 10% σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές και έλαβε μέτρα για να κλείσει ένα «παραθυράκι» που επιτρέπει στις κινεζικές εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως οι Temu και Shein, να αποφεύγουν τους δασμούς, στέλνοντας στις ΗΠΑ πακέτα αξίας κάτω των 800 δολαρίων.