Το «φάντασμα» του ISIS επιστρέφει: Γιατί η τρομοκρατική οργάνωση αποτελεί ακόμα παγκόσμια απειλή

Η δράση της τρομοκρατικής οργάνωσης είχε περιοριστεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρείται «νεκρή» -όπως άλλωστε αποδείχτηκε και από την επίθεση στη Νέα Ορλεάνη.

Το Ισλαμικό Κράτος (ISIS) παραμένει ενεργό σε τουλάχιστον 12 χώρες και συνεχίζει να «εμπνέει» φανατικούς ισλαμιστές σε ολόκληρο τον κόσμο.

Όπως γράφει σε ανάλυσή του το CNNi, η τρομοκρατική οργάνωση σε καμία περίπτωση δεν «ψυχορραγεί», παρότι δεν έχει υπό τον έλεγχό του εδάφη ή μεγάλες πόλεις.

Το πιο αιματηρό τρομοκρατικό χτύπημα του Ισλαμικού Κράτους εκτός Μέσης Ανατολής πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Απρίλιο σε εμπορικό κέντρο στη Μόσχα, όπου έχασαν τη ζωή τους 150 άνθρωποι και άλλοι 500 τραυματίστηκαν.

Με την επίθεση αυτή, το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο είχε περάσει στην αφάνεια, εμφανίστηκε και πάλι στο προσκήνιο ενώ η πτώση του καθεστώτος Άσαντ ενδεχομένως να του επιτρέψει έξι χρόνια μετά από την πτώση του χαλιφάτου να επεκταθεί και πάλι στη Συρία ή και το Ιράκ.

Την ίδια ώρα, δυτικές υπηρεσίες ασφαλείας εκφράζουν έντονη ανησυχία για low tech χτυπήματα «μοναχικών λύκων», όπως η παράσυρση πεζών με οχήματα ή επιθέσεις με όπλα και μαχαίρια.

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, οι εν λόγω επιθέσεις είναι πολύ δύσκολο να αποτραπούν.

Τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές τέτοια χτυπήματα σε πόλεις όπως η Νίκαια, η Βαρκελώνη, το Βερολίνο, η Καλιφόρνια και η Νέα Υόρκη.

Και τώρα, φαίνεται πως η τρομοκρατική οργάνωση «ενέπνευσε» και τον 42χρονο Σαμσούντ Ντιν Τζαμπάρ, πρώην βετεράνο του αμερικανικού στρατού, ο οποίος σκότωσε 15 ανθρώπους και τραυμάτισε άλλους 30 την Πρωτοχρονιά στη Νέα Ορλεάνη.

Ο μακελάρης έπεσε νεκρός από τα πυρά των αστυνομικών κατά τη διάρκεια της επίθεσης.

Η απειλή των «μοναχικών λύκων»

Τόσο ο ISIS όσο και η αλ Κάιντα έχουν προτρέψει τους υποστηρικτές τους να σκοτώσουν τους εχθρούς του Ισλάμ με οποιοδήποτε τρόπο μπορούν.

Είναι ενδεικτικό ότι οι βομβιστές του μαραθωνίου της Βοστώνης το 2013 βρήκαν τη «συνταγή» για τους εκρηκτικούς μηχανισμούς σε άρθρο της Αλ Κάιντα.

Η Ρίτα Κατζ, εκτελεστική διευθύντρια της SITE Intelligence, μιας ΜΚΟ που παρακολουθεί τρομοκρατικές οργανώσεις από όλο τον κόσμο, υποστηρίζει ότι τα τελευταία γεγονότα στη Μέση Ανατολή έχουν ήδη ριζοσπαστικοποιήσει φανατικούς ισλαμιστές.

Από την έναρξη των ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα τον Οκτώβριο του 2023, έχει σημειωθεί μια αύξηση των επιθέσεων «μοναχικών λύκων» στο όνομα του ISIS: τζιχαντιστής μαχαίρωσε πολίτες σε φεστιβάλ στο Σόλινγκεν της Γερμανίας, σχεδιάστηκε αλλά ευτυχώς απετράπη χτύπημα σε συναυλία της Τέιλορ Σουίφτ στη Βιέννη και δολοφονήθηκε ένας Ορθόδοξος Εβραίος στη Ζυρίχη.

Μάλιστα, ο 15χρονος δράστης της επίθεσης στη Ζυρίχη, Ελβετός με καταγωγή από την Τυνησία, διακήρυξε την πίστη του στο Ισλαμικό Κράτος σε βίντεο, λέγοντας ότι απαντούσε σε «κάλεσμα του ISIS προς τους μαχητές του να βάλουν στο στόχαστρο Εβραίους, Χριστιανούς και τους εγκληματίες συμμάχους τους».

Από τις πρώτες ώρες της επίθεσης του Ισραήλ κατά της Χαμάς, το Ισλαμικό Κράτος επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση.

Πέρσι τον Ιανουάριο, ο εκπρόσωπος Τύπου της τρομοκρατικής οργάνωσης Abu Hudhayfah al-Ansari ζήτησε από όλους τους υποστηρικτές του:

«Κυνηγήστε τα θηράματά σας -Εβραίους, Χριστιανούς και τους φίλους τους- στους δρόμους και τα σοκάκια των ΗΠΑ, της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου.

Και, όπως τα προηγούμενα χρόνια, ο ISIS προέτρεψε τους υποστηρικτές του:

«Να βάζετε εύκολους στόχους πριν από τους δύσκολους. Στόχους αμάχων πριν από τους στρατιωτικούς. Και οι θρησκευτικοί στόχοι, όπως οι συναγωγές και οι εκκλησίες, πάνω από όλα».

Ο Ντέιβιντ Ιρβάιν, πρώην επικεφαλής πληροφοριών της Αυστραλίας, είχε δηλώσει κάποτε ότι:

«Ο επαναλαμβανόμενος εφιάλτης μου είναι ο λεγόμενος μοναχικός λύκος, που ριζοσπαστικοποιείται από το διαδίκτυο και που μπορεί να μην φανεί ποτέ στα ραντάρ μας».

Δυστυχώς, αυτό δεν έχει αλλάξει.

Η παγκόσμια εικόνα του Ισλαμικού Κράτους

Η Κατζ εξηγεί ότι η επίθεση στη Μόσχα τον Μάρτιο του 2024 ενισχύει την «εικόνα» της τρομοκρατικής οργάνωσης, που παρουσιάζεται ξαφνικά ως «ικανή δύναμη».

Αμερικανοί αξιωματούχοι διερευνούν ακόμη ακριβώς πώς ριζοσπαστικοποιήθηκε ο μακελάρης της Νέας Ορλεάνης αλλά γνωρίζουν πως υπάρχει ακόμη πολύ υλικό για το Ισλαμικό Κράτος στο διαδίκτυο.

Είναι άλλωστε γνωστό πως το πιο «δραστήριος» βραχίωνας, ο IS Khorasan ή ISIS-K, έχει παγκόσμιες βλέψεις και διαδικτυακή παρουσία σε αρκετές γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα αγγλικά.

Οι ίδιοι αξιωματούχοι αναφέρουν πως υπάρχουν στοιχεία που ενισχύουν τη θεωρία ότι ο ISIS-K κρυβόταν πίσω από το μακελειό στη Μόσχα.

Διαβάστε επίσης:

Νέα Ορλεάνη: Ποιος είναι ο «ISIS – K», το παρακλάδι του Ισλαμικού Κράτους που ανησυχεί τις Αρχές

Το «παρακλάδι» αυτό, με έδρα το Αφγανιστάν, άρχισε να κερδίζει και πάλι έδαφος μετά την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα το 2021 ενώ ξεκίνησε να επεκτείνεται και στην κεντρική Ασία.

«(σ.σ. ο ISIS – K) Διατηρεί την ικανότητα και τη θέληση να επιτεθεί στις ΗΠΑ και δυτικούς στόχους στο εξωτερικό ακόμη και μέσα στους επόμενους έξι μήνες με μικρή ή και καμία προειδοποίηση» είχε αναφέρει στις αρχές του 2024 ο Έρικ Κουρίλα, διοικητής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ.

Το πιο αιματηρό χτύπημα με την «υπογραφή» του ISIS-K έλαβε χώρα στο αεροδρόμιο της Καμπούλ το 2021, όταν καμικάζι αυτοκτονίας σκότωσε 200 ανθρώπους.

Η Αμίρα Τζαντούν, που έχει γράψει βιβλίο για την οργάνωση, τονίζει ότι την τελευταία τριετία ο ISIS-K εμφανίζεται πιο φιλόδοξος και κάνει επιθετικές προσπάθειες να επανακτήσει τη διαβόητη φήμη του στη νότια και κεντρική Ασία.

Στο «στόχαστρο» του ISIS – K μπήκε τον Ιούλιο του 2023 και η Γερμανία, όπου συνελήφθησαν επτά τζιχαντιστές που σχεδίαζαν μεγάλες επιθέσεις και είχαν επαφές με υψηλόβαθμα στελέχη της τρομοκρατικής οργάνωσης.

Οι συλληφθέντες ήταν όλοι από την κεντρική Ασία.

Παράλληλα, τον Μάρτιο του 2024, δύο Αφγανοί συνελήφθησαν στη Γερμανία με την κατηγορία ότι σχεδίαζαν να επιτεθούν στο κοινοβούλιο της Σουηδίας ως «απάντηση» στην καύση κορανίων στη χώρα.

Το «κενό ασφαλείας» στη Συρία

Ειδικοί από τις ΗΠΑ, αλλά και άλλες χώρες του δυτικού κόσμου, ανησυχούν για το κενό ασφαλείας που ενδεχομένως να εμφανιστεί στη Συρία μετά από την πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ.

Και αυτό γιατί κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο το Ισλαμικό Κράτος να επιχειρήσει να ανασυνταχθεί και να προσπαθήσει να κατακτήσει εκ νέου συριακά εδάφη.

Την ημέρα που ο Μπασάρ αλ Άσαντ εγκατέλειψε τη χώρα, οι ΗΠΑ βομβάρδισαν πάνω από 75 στόχους του ISIS στη Συρία.

«Να μην υπάρχει αμφιβολία, δεν θα επιτρέψουμε στον ISIS να ανασυνταχθεί και να εκμεταλλευτεί την κατάσταση στη Συρία» τόνισε χαρακτηριστικά ο Κουρίλα.

Αναλυτές της ΜΚΟ Soufan Center εκτιμούν ότι οι επιθέσεις της τρομοκρατικής οργάνωσης στη Συρία το 2024 ήταν 700, τριπλάσιες δηλαδή από το 2023.

«Έχουν επίσης γίνει πιο περίπλοκες, πιο θανατηφόρες και έχουν μεγαλύτερη γεωγραφική διασπορά» τονίζουν παράλληλα οι ειδικοί της ΜΚΟ.

Ο Κουρίλα προειδοποίησε πρόσφατα ότι το Ισλαμικό Κράτος σχεδιάζει να βοηθήσει πάνω από 8.000 στελέχη του να αποδράσουν από φυλακές στη Συρία.

Σε περίπτωση που αυτό καταστεί εφικτό και οι μαχητές αυτοί διαφύγουν προς τη Δύση μέσω της Τουρκίας, τότε η εικόνα της τρομοκρατικής οργάνωσης θα ενισχυθεί μεταξύ των ομοϊδεατών «μοναχικών λύκων».

ISIS no longer rules a territory. But its recruits still pose a global threat, by Tim Lister CNNi