Το πείραμα της τετραήμερης εβδομάδας «εκτόξευσε» την οικονομία της Ισλανδίας

Μετά την καθιέρωση μιας μικρότερης εργάσιμης εβδομάδας, χωρίς μειώσεις στις αποδοχές, η οικονομία της Ισλανδίας αποδίδει καλύτερα σε σχέση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα.

Μεταξύ του 2020 και του 2022, το 51% των εργαζομένων στη χώρα είχε αποδεχθεί την προσφορά λιγότερων ωρών εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της τετραήμερης εβδομάδας, διαπίστωσαν δύο think tanks, σημειώνοντας ότι το ποσοστό πιθανότατα είναι ακόμη υψηλότερο σήμερα.

Πέρυσι, η Ισλανδία κατέγραψε ταχύτερη οικονομική ανάπτυξη από ό,τι οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και το ποσοστό ανεργίας της είναι ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Αυτονομίας στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισλανδική Ένωση για την Βιωσιμότητα και τη Δημοκρατία (ALDA).

«Αυτή η μελέτη δείχνει ένα πραγματικό success story: οι μικρότερες ώρες εργασίας έχουν διαδοθεί ευρέως στην Ισλανδία και η οικονομία εμφανίζεται ισχυρή σε μια σειρά από διαφορετικούς δείκτες», δήλωσε ο Gudmundur D. Haraldsson, ερευνητής της ALDA.

Σε δύο μεγάλες δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ του 2015 και του 2019, οι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα στην Ισλανδία εργάστηκαν 35-36 ώρες αντί για 40 ώρες την εβδομάδα, χωρίς μείωση των αποδοχών τους.

Στις δοκιμές συμμετείχαν 2.500 άτομα – περισσότερο από το 1% του ενεργού πληθυσμού της Ισλανδίας εκείνη την περίοδο – και στόχος τους ήταν η διατήρηση ή αύξηση της παραγωγικότητας με παράλληλη βελτίωση της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η παραγωγικότητα παρέμεινε η ίδια ή βελτιώθηκε στους περισσότερους χώρους εργασίας, ενώ η ευημερία των εργαζομένων «αυξήθηκε δραματικά» σε μια σειρά μετρήσεων, από το αντιληπτό άγχος και την εξουθένωση μέχρι την υγεία και την ισορροπία επαγγελματικής – προσωπικής ζωής.

Μετά τις δοκιμές, τα ισλανδικά συνδικάτα διαπραγματεύτηκαν μειώσεις των ωρών εργασίας για δεκάδες χιλιάδες μέλη τους σε ολόκληρη τη χώρα.

Υψηλή ανάπτυξη, χαμηλή ανεργία

Το 2023, η οικονομία της Ισλανδίας επεκτάθηκε κατά 5%, ένας ρυθμός ανάπτυξης που είναι δεύτερος μόνο μετά από αυτόν της Μάλτας μεταξύ των προηγμένων ευρωπαϊκών οικονομιών, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο – κατά τη δεκαετία μεταξύ 2006 και 2015 ο ρυθμός ανάπτυξης της Ισλανδίας ήταν σχεδόν 2%.

Το χαμηλό ποσοστό ανεργίας της Ισλανδίας είναι «ένας ισχυρός δείκτης της ζωτικότητας της οικονομίας», ανέφεραν επίσης το Ινστιτούτο Αυτονομίας και η ALDA. Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το ποσοστό αυτό διαμορφώθηκε στο 3,4% πέρυσι, λίγο περισσότερο από το μισό του μέσου όρου των προηγμένων ευρωπαϊκών οικονομιών.

Έχουν γίνει διάφορα πειράματα με την τετραήμερη εβδομάδα σε όλο τον κόσμο. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται μια επιτυχημένη δοκιμή το 2022 σε 33 εταιρείες, οι περισσότερες εκ των οποίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ιρλανδία.

Με πληροφορίες από: Iceland embraced a shorter work week. Here’s how it turned out by Olesya Dmitracova, CNN