Το δώρο-άδωρο της FIFA στις γυναίκες του Αφγανιστάν

Η εθνική ομάδα γυναικών του Αφγανιστάν ιδρύθηκε το 2007. Εμφανίστηκε σε μεγάλη διοργάνωση για πρώτη φορά το 2010, και η αλήθεια είναι πως δεν ήταν ιδιαιτέρως ανταγωνιστική. Αλλά για τις αθλήτριες από την πολύπαθη χώρα δεν είχαν σημασία τα αποτελέσματα. Σημασία είχε η ελευθερία που ένιωθαν παίζοντας το αγαπημένο τους σπορ. Το ότι εκπροσωπούσαν διεθνώς τη χώρα τους, στην οποία οι γυναίκες βρίσκονται στο περιθώριο και υποφέρουν από τον ανδρικό αυταρχισμό. Ηταν χαρούμενες, όμως η χαρά τους δεν κράτησε πολύ.

Εδωσαν το τελευταίο τους επίσημο ματς το 2018. Και από το 2021, που οι Ταλιμπάν επανήλθαν στην εξουσία, το γυναικείο ποδόσφαιρο πέρασε ξανά στην παρανομία. Τον Αύγουστο εκείνης της χρονιάς περισσότερα από 75 μέλη της ομάδας –παίκτες, παράγοντες και προσωπικό– διέφυγαν από την Καμπούλ και αυτοεξορίστηκαν στην Αυστραλία. Οι παίκτριες των μικρότερων ηλικιακών κατηγοριών βρήκαν καταφύγιο στη Βρετανία, στις ΗΠΑ, στην Πορτογαλία, στην Ιταλία και στην Αλβανία.

Η γυναικεία εθνική ομάδα του Αφγανιστάν δεν ήταν πλέον εθνική ομάδα. Από τον Μάρτιο του 2022 συμμετέχει στην 7η Κατηγορία του γυναικείου πρωταθλήματος της Αυστραλίας, που διεξάγεται στη Μελβούρνη. Δεν μπορούσε να είναι εθνική ομάδα. Γιατί σύμφωνα με τους κανονισμούς της FIFA θα έπρεπε να διαθέτει την έγκριση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας του Αφγανιστάν (AFF), η οποία όμως ελέγχεται από τους Ταλιμπάν.

Πολλοί πίστευαν ότι η ανώτατη ποδοσφαιρική Αρχή θα έκανε το σωστό και το δίκαιο. Μια εξαίρεση στον δικό της κανόνα. Της το ζητούσαν επίμονα από την πρώτη στιγμή: Ο SRA (Sport & Rights Alliance), ένας συνασπισμός ΜΚΟ και συνδικαλιστικών οργανώσεων, που συστάθηκε για να υπερασπίζεται τους αδικημένους των σπορ. Η FIFPro, το συνδικάτο που εκπροσωπεί 65.000 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Περίπου 200.000 απλοί πολίτες μέσω του change.org petition. Αλλά η FIFA χρειάστηκε σχεδόν τέσσερα χρόνια για να… συγκινηθεί.

Υποσχέθηκε ότι θα συνδράμει τις εξόριστες αφγανές παίκτριες. Θα οργανώσει προπονητικά καμπ και θα τους παρέχει αθλητικό υλικό, προπονητές και το απαραίτητο προσωπικό (τεχνικό και ιατρικό). Θα τους κλείσει και φιλικά παιχνίδια. Τι σημαίνει αυτό; Οτι τις αναγνωρίζει ως εθνική ομάδα του Αφγανιστάν; Η ανακοίνωση ήταν διατυπωμένη πολύ προσεκτικά, ώστε να μην μπορεί κανείς να καταλάβει.

Σε κάποιο σημείο της αναφέρει ότι (η FIFA) σκοπεύει να ανοίξει διάλογο με κυβερνήσεις και οργανισμούς, μέσα και έξω από τη χώρα, προκειμένου να «βρεθούν τρόποι για να εξαλειφθεί ο αποκλεισμός από τα σπορ των γυναικών και των κοριτσιών από το Αφγανιστάν, σε βάθος χρόνου». Αραγε πιστεύει πραγματικά ότι θα καταφέρει να αλλάξει μυαλά στους Ταλιμπάν;

Η Μουρσάλ Σαντάτ, μια από τις διεθνείς παίκτριες που μίλησαν στον Guardian, τονίζει πως δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση: «Για τέταρτο διδακτικό έτος στη σειρά οι γυναίκες στη χώρα μου δεν επιτρέπεται να πάνε στο σχολείο. Πώς μπορεί να ελπίζει κανείς ότι οι Ταλιμπάν θα διαπραγματευτούν την παρουσία μας στα σπορ; Δεν θα το κάνουν ποτέ».

Αν η FIFA ήθελε στ’ αλήθεια να «αγκαλιάσει» αυτές τις κοπέλες, θα είχε κινηθεί πιο γρήγορα. Θα είχε δώσει στην εθνική ομάδα γυναικών του Αφγανιστάν τη δυνατότητα να προλάβει να μπει στην κλήρωση του Ασιατικού Κυπέλλου Γυναικών, η οποία πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη. Το τουρνουά αυτό είναι το μονοπάτι που οδηγεί στο Μουντιάλ Γυναικών 2027 και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028.

Κάποιες από τις διεθνείς παίκτριες του Αφγανιστάν έχουν μεγαλώσει μακριά από τη χώρα τους. Οι υπόλοιπες, το 2021 πρωταγωνίστησαν σε μια κινηματογραφική απόδραση από την Καμπούλ με την κωδική ονομασία «Ψηφιακή Δουνκέρκη», η οποία σχεδιάστηκε από έναν 37χρονο πρώην πεζοναύτη των ΗΠΑ που ζει στο Χιούστον του Τέξας και υποστηρίχθηκε από έξι κυβερνήσεις, όπως έγραψε το BBC News.

Οι πιο μικρές σε ηλικία «υιοθετήθηκαν» από την αγγλική Λιντς Γιουνάιτεντ. Οι πιο μεγάλες από τη Βίκτορι της Μελβούρνης. Αγωνίζονται με τη φανέλα του Αφγανιστάν, η οποία στην πλάτη αναγράφει μόνο αριθμό –όχι όνομα– επειδή οι συγγενείς τους, που έχουν μείνει πίσω, κινδυνεύουν με αντίποινα.

. . .