Τομ Ντανς: «Για τη Γροιλανδία προέχει η ασφάλεια»

Οταν ο Τραμπ, ως δεύτερη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ, εξαπέλυσε εκ νέου την «τορπίλη» για τη Γροιλανδία, στην Κοπεγχάγη δεν θορυβήθηκαν. Θεώρησαν ότι τα πράγματα δεν είναι σοβαρά επειδή την πρόταση περί εξαγοράς την είχαν ακούσει και στο παρελθόν, τη δε… κατάληψη του νησιού από τις (συμμαχικές) ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ την πήραν εντελώς στην πλάκα – κακόγουστη μεν, πάντως πλάκα.

Μάλιστα, η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέριξεν είχε συγκρουστεί με τον Τραμπ το 2019, όταν, ως πρώτη φορά πρόεδρος των ΗΠΑ, είχε ήδη εκφράσει την επιθυμία του να αγοράσει τη Γροιλανδία. Τότε η Φρεντέριξεν προσπάθησε να αποφύγει τη σύγκρουση προσφέροντας στους Αμερικανούς την ευκαιρία να επεκτείνουν τη στρατιωτική παρουσία τους στο νησί. Ομως ο Τραμπ την απείλησε με στοχευμένους δασμούς.

Ο Μάσιμο Γκάτζι της Corriere della Sera, που έγραψε τα παραπάνω, συνομίλησε και με τον Τομ Ντανς, ο οποίος ήταν «σύμβουλος Αρκτικής» του Τραμπ κατά την πρώτη προεδρία του και πλέον είναι διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού American Daybreak, ο οποίος προωθεί τις σχέσεις των ΗΠΑ με το νησί στη βάση του δόγματος America First. Είπε στον Γκάτζι για ποιους λόγους οι Δανοί πρέπει να υποκύψουν στις ορέξεις του Τραμπ.

«Το κύριο ζήτημα είναι η ασφάλεια. Των Αμερικανών και όλου του ελευθέρου κόσμου. Οι γεωπολιτικές συνθήκες, ακόμη και οι κλιματικές, έχουν βάλει τη Γροιλανδία στο στόχαστρο της Κίνας και της Ρωσίας. Και η Δανία δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί αυτό το τεράστιο νησί, που έχει τρεις φορές το μέγεθος του Τέξας. Σίγουρα η Δανία δεν έχει δείξει μέχρι στιγμής ότι θέλει να επενδύσει επαρκώς για να το κάνει» ανέφερε ο Ντανς.

Και συνέχισε: «Οι ΗΠΑ είχαν στρατηγικό συμφέρον για τη Γροιλανδία από τα μέσα του 19ου αιώνα και την υπερασπίζονται ενεργά από τις 3 Μαΐου 1940. Στις 9 Απριλίου του ίδιου έτους η Δανία έπεσε στα χέρια του Χίτλερ μέσα σε τρεις ώρες. Λίγες μέρες αργότερα επενέβημεν για να υπερασπιστούμε το νησί, έπειτα από το αίτημα για προστασία που διατύπωσε η εξόριστη κυβέρνηση της Γροιλανδίας. Εγγυηθήκαμε την ελευθερία της από τους ναζιστές κάνοντας μεγάλη κατάθεση αίματος».

Καθώς απόρησε ο Γκάτζι, ο Αμερικανός εξηγήθηκε για τις «μάχες της Γροιλανδίας» λέγοντας: «Μόνο ένα επεισόδιο. Τη Δευτέρα θα γιορτάσουμε μία επέτειο. Αφορά τέσσερις ηρωικούς ιερείς που θυσίασαν τη ζωή τους για να σώσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους όταν, στις 3 Φεβρουαρίου 1943, ένα γερμανικό υποβρύχιο τορπίλισε ένα πλοίο μεταφοράς στρατευμάτων του αμερικανικού στρατού που κατευθυνόταν προς τη Γροιλανδία.

»Το φορτηγό πλοίο βυθίστηκε μέσα σε 20 λεπτά της ώρας και 663 Αμερικανοί πέθαναν μόνο σε αυτό το τραγικό πολεμικό επεισόδιο. Εκείνη την εποχή στο νησί υπήρχαν μόνο 400 Δανοί. Η αλήθεια είναι ότι η Δανία τούς εγκατέλειψε. Η Γροιλανδία συνέχισε να υπάρχει ως ελεύθερο έδαφος χάρις στο αίμα που χύθηκε εκεί από τους Αμερικανούς». Ο Γκάτζι υπενθύμισε στον συνομιλητή του ότι η Δανία είναι ΝΑΤΟϊκή χώρα και ότι οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτικές βάσεις εκεί.

«Φυσικά», απάντησε ο Ντανς, «η Δανία είναι σημαντικός σύμμαχος, αλλά πρέπει να κοιτάξουμε το μέλλον με ρεαλισμό. Δεν έχει δεσμευθεί για την ανάπτυξη του νησιού, ούτε για την άμυνά του. Τέσσερα πλοία άνω των 30 ετών, με άχρηστα πυροβόλα, εντελώς διακοσμητικά. Μέχρι τώρα εμείς ήμασταν αυτοί που εγγυηθήκαμε την άμυνα της Γροιλανδίας. Τώρα, με το λιώσιμο των πάγων και τις νέες διαδρομές στην Αρκτική, τα πράγματα αλλάζουν».

Νέα υπενθύμιση του Γκάτζι, αυτή τη φορά για την «προ αιώνων» ενσωμάτωση της Γροιλανδίας στο βασίλειο της Δανίας. Τα νέα σχόλια του Ντανς ήταν ενδιαφέροντα. «Από απόψεως γεωγραφίας, το νησί, μόλις 20 χιλιόμετρα μακριά από τον Καναδά, αποτελεί τμήμα της αμερικανικής ηπείρου. Και οι ιθαγενείς του, οι Ινουίτ, ανήκουν στην ίδια εθνότητα με τους ιθαγενείς της Αλάσκας και του Καναδά.

»Η Γροιλανδία αποχώρησε από την ΕΕ το 1985, για να μην υπόκειται σε αυστηρούς περιορισμούς αλιείας. Πουλάει ψάρια κυρίως στην Ασία και ελάχιστα στην Ευρώπη. Νομίζω ότι οι νησιώτες δεν εκτιμούν τους δεσμούς τους με μια χώρα που τους έχει παραμελήσει τόσο στην άμυνα όσο και στις επενδύσεις. Πάντα εγγυόμασταν την ασφάλεια με τις βάσεις μας, όμως τώρα αυτό δεν αρκεί. Διότι προκύπτουν νέες απειλές και πρέπει να αμυνθούμε προς όφελος του ελευθέρου κόσμου και όχι μόνο των ΗΠΑ».

Τι θα αλλάξει για τη Γροιλανδία αν τεθεί υπό αμερικανικό έλεγχο; «Η οικονομία του νησιού βασίζεται στην αλιεία, στα ορυκτά και στον τουρισμό. Θα υποστηρίξουμε και τα τρία μέτωπα. Θα πουλάνε ελεύθερα τα ψάρια τους στην Αμερική. Και επενδύσεις θα έρθουν στον τουρισμό, στην άμυνα με την κατασκευή νέων βάσεων, όπως και στον μεταλλευτικό τομέα. Διότι με το λιώσιμο των πάγων καθίστανται προσβάσιμα μεγάλα αποθέματα υδρογονανθράκων, ουρανίου και σαπανίων γαιών».

Ποιον πολιτικό τρόπο μπορεί να φανταστεί κανείς για την «αμερικανοποίηση» της Γροιλανδίας; Οι νησιώτες θα ψηφίσουν τον προσεχή Απρίλιο και ο πρωθυπουργός της, Μούτε Εγκεντε, δεν θέλει να παραμείνει η χώρα υπό το στέμμα της Δανίας, ούτε όμως επιθυμεί να γίνει αμερικανική Πολιτεία. Ο Ντανς είπε ότι οι ΗΠΑ αναμένουν να δουν τι θα αποφασίσουν οι Γροιλανδοί.

«Από το 2009, με τον νόμο περί αυτοδιοίκησης, η Γροιλανδία έχει αυτόνομη διακυβέρνηση και ανοιχτό τον δρόμο προς την αυτοδιάθεση. Εναπόκειται σε αυτούς τους ανθρώπους να αποφασίσουν ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσουν. Προτείνουμε την αμερικανική λύση από το 2019. Ο λαός της Γροιλανδίας έχει ασφαλώς το δικαίωμα στην ανεξαρτησία, αν αυτήν επιλέξει, όμως χρειάζεται την προστασία που μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να παρέχουν. Ο κόσμος αλλάζει ταχέως και τώρα βρισκόμαστε σε φάση κατά την οποία η ειρήνη πρέπει να διατηρηθεί διά της βίας».

Ο Γκάτζι ανέφερε το όνομα Γιόργκεν Μπόασεν. Πρόκειται για έναν πρώην πυγμάχο που καλωσόρισε στο νησί τον Ντόναλντ Τραμπ τζούνιορ, τον γιο του αμερικανού προέδρου, στις 7 Ιανουαρίου, τον οποίο κατόπιν συνόδευσε στο Μαρ-α-Λάγκο. Ο Ιταλός ρώτησε αν αυτός θα είναι ο διεκδικητής της πρωθυπουργίας για λογαριασμό των Αμερικανών. Ο Ντανς απάντησε ως εξής: «Δεν ξέρω ποιες είναι οι προθέσεις του. Μέχρι στιγμής ήταν πάνω απ’ όλα ένας επικοινωνιολόγος που έχει διαδώσει με επιτυχία τις ιδέες του Τραμπ στους ανθρώπους του».

. . .