Την ιστορία στα Euro τη γράφουν οι «παρέες»

Τους ομίλους του Euro 2024 θα τους θυμόμαστε για τις μεγάλες συγκινήσεις που μας επιφύλαξαν. Για τις απίθανες εναλλαγές συναισθημάτων. Για την αγωνία που κράτησε μέχρι τα τελευταία δευτερόλεπτα των τελευταίων αγώνων. Η πρωταθλήτρια Ευρώπης, Ιταλία, επιβίωσε χάρη σε ένα γκολ που πέτυχε στις καθυστερήσεις, ισοφαρίζοντας την Κροατία. Το Βέλγιο συνεχίζει επειδή οι Ουκρανοί αστόχησαν στο τελευταίο τους σουτ. Η Κροατία, των μεγάλων διοργανώσεων, και η Σερβία του αστείρευτου ταλέντου, γύρισαν σπίτι. Με κριτήριο τις μονάδες που είχαν στο ρόστερ τους, οι Σέρβοι διεκδικούν τον τίτλο της μεγαλύτερης απογοήτευσης του τουρνουά.

Αρκετοί από τους 36 αγώνες ήταν… θρίλερ – δέκα από τα 81 τέρματα επιτεύχθηκαν στις καθυστερήσεις. Αλλά ποδόσφαιρο περιωπής, δεν είδαμε. Μόνο κάποια υπέροχα, σε εκτέλεση, γκολ. Για πρώτη φορά μετά το 1992 σημειώθηκαν τόσα πολλά (15) με σουτ εκτός μεγάλης περιοχής. Βεβαίως, για το φτωχό θέαμα δεν ευθύνονται τα αουτσάιντερ που βρήκαν τρόπο να τρυπώσουν στους «16», αλλά τα φαβορί. Οι «μεγάλες» ομάδες, που απογοήτευσαν. Οι «μεγάλοι» παίκτες, που -μέχρι στιγμής- δεν δικαίωσαν τις προσδοκίες. Θα το κάνουν στα 15 ματς που απομένουν; Συνήθως, αυτό συμβαίνει. Λες και στα νοκ-άουτ, τα Euro και τα Παγκόσμια Κύπελλα αρχίζουν από την αρχή.

Οι εκπλήξεις της πρώτης φάσης προκάλεσαν μια ανισορροπία. Στο ένα bracket, το «μονοπάτι του θανάτου», μαζεύτηκαν, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και το Βέλγιο. Που σημαίνει ότι μόνο μια από αυτές τις ομάδες μπορεί να φτάσει στον τελικό. Στο άλλο bracket βρίσκονται πολύ λιγότερα «θηρία»: η Ιταλία και η Αγγλία. Που σημαίνει ότι μια από τις Ρουμανία, Ολλανδία, Αυστρία και Τουρκία θα εμφανιστεί στους ημιτελικούς. Επίσης, ότι ο δρόμος της Αγγλίας προς την πρώτη της παρουσία σε τελικό μακριά από το βρετανικό Νησί γίνεται πιο εύκολος. Αρκεί, βεβαίως, να συνέλθει.

Φαβορί, υπάρχουν. Πάντα υπήρχαν. Για να αποδεικνύεται στο τέλος ότι στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα δεν χωρούν προγνωστικά. Από το 1960 μέχρι σήμερα, βεβαιότητες γκρεμίστηκαν με κρότο, ενώ ομάδες που κανείς δεν «έβλεπε», κατέκτησαν το τρόπαιο. Η Ελλάδα του 2004 και η Δανία του 1992 είναι τα πιο τρανταχτά παραδείγματα. Το 2016 η Πορτογαλία δεν είχε κερδίσει ούτε ένα παιχνίδι της στους ομίλους. Επειτα, βγαίνοντας ζωντανή από παρατάσεις και πέναλτι, στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Το 2021 η Ιταλία έγινε φαβορί στην πορεία. Απέκτησε αυτοπεποίθηση νίκη με τη νίκη, και έφτασε σε έναν απρόσμενο θρίαμβο, ανάμεσα σε δυο «καταστροφές» (στα Παγκόσμια Κύπελλα του 2018 και του 2022).

Σήμερα, το γκραν φαβορί είναι η Γαλλία. Αλλά ήταν και το 2021, που «σκόνταψε» στο πρώτο κιόλας νοκ-άουτ, σε ένα ματς (εναντίον της Ελβετίας) στο οποίο προηγείτο με 3-1 έως το 80’. Είναι η «Galácticos» των εθνικών ομάδων, όμως με τους Γάλλους, ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος.

Βεβαιότητες δεν υπάρχουν, εφέτος, για καμία ομάδα. Οι Γερμανοί σκοράρουν δύσκολα (μόνο οι Σκωτσέζοι δεν κατάφεραν να τους αντισταθούν) και περιμένουν υπερβολικά πολλά από τον Τόνι Κρόος στα τελευταία ματς της καριέρας του. Οι Ιταλοί δεν έχουν τόσο καλή ομάδα, όσο πριν από τρία χρόνια. Οι μισοί από τους διεθνείς τους είναι νέοι και άπειροι.

Οι Αγγλοι συναγωνίζονται τους Γάλλους σε «ποιότητα» παικτών, όμως οι αποτυχίες τους στις μεγάλες διοργανώσεις μοιάζουν με αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Το άγχος, να κατακτήσουν το πρώτο τους μεγάλο τρόπαιο μετά το 1966, είναι ο πιο μεγάλος τους αντίπαλος. Η Αγγλία ήρθε πρώτη στον όμιλό της, κάτι που δεν συνέβη με τους Ιταλούς, τους Γάλλους και τους Ολλανδούς, ενώ οι Γερμανοί τα κατάφεραν με γκολ στις καθυστερήσεις. Αλλά σε κάθε τους ματς, οι παίκτες και ο προπονητής νιώθουν σαν να δίνουν εξετάσεις στο κοινό τους.

Οι Ολλανδοί είναι ικανοί για το καλύτερο και το χειρότερο. Οι Βέλγοι απογοητεύουν – φταίει και η… αφλογιστία του Λουκάκου. Προκρίθηκαν «με την ψυχή στο στόμα». Εχασαν την πρώτη θέση του ομίλου και έπεσαν πάνω στη Γαλλία, που τους είχε αποκλείσει στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018. Το τελευταίο τους ματς ήταν μια υπενθύμιση ότι το άθροισμα πολλών ταλαντούχων παικτών δεν μας κάνει πάντα μια επιτυχημένη ομάδα.

Οι Ισπανοί έχουν παίξει το πιο ωραίο ποδόσφαιρο, δεν έχουν δεχθεί γκολ, και έφτασαν στους «16» χωρίς την παραμικρή βαθμολογική απώλεια. Αλλά, όπως φάνηκε στο παιχνίδι τους με την Αλβανία, όσοι δεν λογίζονται ως βασικοί από τον Κόνραντ ντε λα Φουέντε, έχουν παράπονα. Από αυτά που μπορεί να χαλάσουν το κλίμα σε μια ομάδα.

Οι Πορτογάλοι διαθέτουν περίσσευμα ταλέντου, όμως η παρουσία του Κριστιάνο Ρονάλντο, τους κάνει κάπως προβλέψιμους. Το σχέδιό τους στην επίθεση (ακόμη κι αν δεν το έχει επιβάλει ο προπονητής) είναι να τροφοδοτήσουν τον «CR7» στην αντίπαλη περιοχή. Αλλά ο Ρονάλντο δεν είναι αυτός που ήταν. Στο ματς εναντίον της Γεωργίας συμπλήρωσε 12 τελικές προσπάθειες χωρίς να σκοράρει – τις περισσότερες από κάθε άλλο παίκτη σε αυτό το Euro. Για πρώτη φορά στην καριέρα του δεν πέτυχε γκολ στους ομίλους μεγάλης διοργάνωσης.

Μέχρι στιγμής, τη διαφορά στις αναμετρήσεις του Euro δεν την κάνει η αξία των μονάδων, αλλά η ένταση με την οποία αγωνίζονται οι ομάδες. Τα στατιστικά της Αγγλίας είναι αξιοθαύμαστα. Τα κάνει όλα σωστά, αλλά… σε slow motion. Τα στατιστικά της Σλοβενίας είναι αποκαρδιωτικά. Αλλά τα κάνει όλα με ταχύτητα, και τρέχει πολύ στο τερέν. Η Πορτογαλία είναι 6η στην παγκόσμια κατάταξη, όμως ηττήθηκε (2-0) από τη Γεωργία, που είναι 74η. Η ομάδα που άφησε την Εθνική μας εκτός Euro, πέτυχε μια τεράστια έκπληξη. Οχι μόνο επειδή διαθέτει τρεις «παιχταράδες» (Κβαρατσχέλια, Μαμαρντασβίλι και Μικαουτάτζε), αλλά επειδή οι παίκτες της κυνηγούν κάτι ακατόρθωτο, όπως η Ελλάδα πριν από 20 χρόνια. Διόλου τυχαία, είναι η πρώτη ομάδα του τουρνουά σε τάκλιν και ανακτήσεις της μπάλας.

Οσο η «ποιότητα» δεν θα κερδίζει τα ματς, θα τα κερδίζει η ενέργεια. Τις ομάδες που συνδυάζουν και τα δυο, μπορεί να τις δούμε να φτάνουν πολύ μακριά. Ενα παράδειγμα είναι η Αυστρία: η δεύτερη πιο παραγωγική ομάδα του Euro (γκολ και ασίστ) πίσω από τη Γερμανία. Ενα άλλο, η Τουρκία. Ολοι οι διεθνείς της αγωνίζονται σε μεγάλα club της Ευρώπης. Την προηγούμενη φορά που η Τουρκία πέρασε στα νοκ-άουτ, το 2008, έφτασε στα ημιτελικά.

Οι αγώνες των «16» αρχίζουν το Σάββατο (29/6). Δυο από τα τέσσερα ματς (Ιταλία – Ελβετία και Γερμανία – Δανία) είναι απολύτως ανοικτά σε κάθε αποτέλεσμα. Στο Αγγλία – Σλοβακία, η Αγγλία δεν είναι τόσο φαβορί, όσο θα τη θεωρούσε κάποιος πριν από την έναρξη του τουρνουά. Μόνο η Ισπανία φαίνεται να μην κινδυνεύει. Μοιάζει απίθανο, η μικρή Γεωργία να κάνει και δεύτερο θαύμα μέσα σε λίγα 24ωρα.

Οπως μας διδάσκει το παρελθόν, συχνά τα Παγκόσμια Κύπελλα τα κατακτούν οι σπουδαίοι παίκτες. Στα Euro, όμως, την ιστορία τη γράφουν οι «παρέες». Ο Μισέλ Πλατινί το 1984 (ίσως και ο Μάρκο φαν Μπάστεν το 1988) ήταν η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα.

. . .