Τα 47 στρατηγικά έργα για τη διασφάλιση και τη διαφοροποίηση της πρόσβασης σε πρώτες ύλες

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, για πρώτη φορά, έναν κατάλογο 47 στρατηγικών έργων για την ενίσχυση των εγχώριων στρατηγικών παραγωγικών δυνατοτήτων πρώτων υλών, τα οποία με τη σειρά τους θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή αλυσίδα αξίας πρώτων υλών και θα διαφοροποιήσουν τις πηγές εφοδιασμού, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κομισιόν.

Τα νέα Στρατηγικά Έργα αποτελούν σημαντικό ορόσημο για την εφαρμογή της Πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες (CRMA), η οποία αποσκοπεί να διασφαλίσει ότι η ευρωπαϊκή εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση στρατηγικών πρώτων υλών θα καλύπτει το 10%, 40% και 25% της ζήτησης της ΕΕ έως το 2030, αντίστοιχα.

Βοηθώντας την Ευρώπη να επιτύχει αυτούς τους στόχους, τα νέα στρατηγικά έργα συμβάλλουν σημαντικά στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης, ενώ παράλληλα υποστηρίζουν την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία και τις αεροδιαστημικές βιομηχανίες.

Τα 47 νέα στρατηγικά έργα βρίσκονται σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ: Ελλάδα, Σουηδία, Φινλανδία, Πορτογαλία, Πολωνία και Ρουμανία. Καλύπτουν ένα ή περισσότερα τμήματα της αλυσίδας αξίας των πρώτων υλών, με 25 έργα που περιλαμβάνουν δραστηριότητες εξόρυξης, 24 μεταποίησης, 10 ανακύκλωσης και 2 υποκατάστασης πρώτων υλών. Τα στρατηγικά έργα καλύπτουν 14 από τις 17 στρατηγικές πρώτες ύλες που απαριθμούνται στον νόμο για τις κρίσιμες πρώτες ύλες.

Αυτό περιλαμβάνει αρκετά έργα που καλύπτουν το λίθιο (22 έργα), το νικέλιο (12 έργα), το κοβάλτιο (10 έργα), το μαγγάνιο (7 έργα) και τον γραφίτη (11 έργα), τα οποία θα ωφελήσουν ιδιαίτερα την αλυσίδα αξίας των πρώτων υλών μπαταριών της ΕΕ. Τα έργα αυτά θα διασφαλίσουν ότι η ΕΕ θα μπορέσει να επιτύχει πλήρως τα κριτήρια αναφοράς για την εξόρυξη, την επεξεργασία και την ανακύκλωση μέχρι το 2030 για το λίθιο και το κοβάλτιο, ενώ θα σημειώσει σημαντική πρόοδο για τον γραφίτη, το νικέλιο και το μαγγάνιο.

Επιπλέον, άλλα στρατηγικά έργα που αφορούν το μαγνήσιο (1 έργο) και το βολφράμιο (3 έργα) θα συμβάλουν στην ανθεκτικότητα της αμυντικής βιομηχανίας της ΕΕ, η οποία βασίζεται στη χρήση αυτών των υλικών.

Τα έργα αυτά επιλέχθηκαν επειδή συμβάλλουν στον ασφαλή εφοδιασμό της ΕΕ με στρατηγικές πρώτες ύλες, τηρούν περιβαλλοντικά, κοινωνικά και διαχειριστικά κριτήρια και είναι τεχνικά εφικτά. Επιπλέον, τα επιλεγμένα έργα έχουν επίσης επιδείξει σαφή διασυνοριακά οφέλη για την ΕΕ.

Οφέλη για τα επιλεγμένα έργα

Για να τεθούν σε λειτουργία, τα 47 στρατηγικά έργα αναμένεται συνολική επένδυση κεφαλαίου ύψους 22,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Τα έργα αυτά θα είναι σε θέση να επωφεληθούν από τη συντονισμένη υποστήριξη της Επιτροπής, των κρατών μελών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για να καταστούν λειτουργικά, ιδίως όσον αφορά την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και την υποστήριξη για τη σύνδεση με τους σχετικούς μεταφορείς.

Θα επωφεληθούν επίσης από εξορθολογισμένες διατάξεις αδειοδότησης, ώστε να διασφαλιστεί η προβλεψιμότητα για τους φορείς υλοποίησης των έργων, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζονται τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και πρότυπα διακυβέρνησης. Σύμφωνα με την CRMA, η διαδικασία χορήγησης αδειών δεν θα υπερβαίνει τους 27 μήνες για τα έργα εξόρυξης και τους 15 μήνες για τα άλλα έργα. Επί του παρόντος, οι διαδικασίες αδειοδότησης μπορεί να διαρκέσουν από πέντε έως 10 έτη.