Στην Αρκτική οι πολικές αρκούδες υποφέρουν από υπερθέρμανση

Οι κάτοικοι του Τσόρτσιλ γνωρίζουν πώς να προστατευθούν αν βρεθούν αντιμέτωποι με πολική αρκούδα. Στην πόλη του βόρειου Καναδά τέτοια συναπαντήματα είναι συνηθισμένα και η συμβουλή που δίνουν στους επισκέπτες αν βρεθούν σε απόσταση μισού μέτρου από μια ογκώδη αρκούδα είναι να της ρίξουν μια δυνατή μπουνιά στη μύτη.

Οι πολικές αρκούδες έχουν μεγάλη ευαισθησία στη μύτη, οπότε ένα χτύπημα εκεί τις κάνει να το βάζουν στα πόδια, λένε χαρακτηριστικά οι κάτοικοι στο BBC. Εχοντας μεγαλώσει δίπλα στα μεγαλύτερα αρπακτικά της ξηράς στον πλανήτη, οι ντόπιοι είναι γνώστες του κινδύνου, τόσο για τους ίδιους όσο και… για τις ίδιες της αρκούδες.

Ταμπέλες καταστημάτων υπενθυμίζουν στους επισκέπτες να είναι προσεκτικοί. Συστήνουν επιθετική στάση απέναντί στα ζώα, καθώς αν αρχίσουν να τρέχουν για να ξεφύγουν, θα βρεθούν αντιμέτωποι με το ένστικτο της αρκούδας – που είναι το κυνήγι θηραμάτων με ταχύτητα 40 χλμ. την ώρα. Σε κάθε περίπτωση, προειδοποιούν τους τουρίστες να μην κυκλοφορούν μόνοι τους μετά τη δύση του ηλίου.

Το Τσόρτσιλ θεωρείται η παγκόσμια πρωτεύουσα των πολικών αρκούδων, καθώς όταν ο γειτονικός κόλπος του Χάντσον ξεπαγώνει, εκείνες αναγκάζονται να οδηγηθούν προς τις ακτές του. Λατρεύουν τα παγωμένα νερά του επειδή «σκεπάζουν» το κύριο φαγητό τους, που δεν είναι άλλο από τις φώκιες – τις οποίες αναγκαστικά στερούνται το καλοκαίρι στη στεριά.

Υπάρχουν 20 γνωστοί υποπληθυσμοί πολικών αρκούδων σε όλη την Αρκτική και αυτές που συχνάζουν στο Τσόρτσιλ είναι από τις πιο μελετημένες. Η κλιματική αλλαγή έχει μειώσει δραματικά τον πληθυσμό τους: από 1.200 που ζούσαν εκεί τη δεκαετία του 1980, έχουν απομείνει λίγο περισσότερες από 600. Η πτώση του αριθμού τους συνδέεται άμεσα με τον χρόνο που ο κόλπος παραμένει χωρίς πάγο – ο οποίος επιμηκύνεται με την άνοδο της θερμοκρασίας.

Οι αρκούδες ξοδεύουν σήμερα έναν μήνα περισσότερο στη στεριά από ό,τι οι πρόγονοί τους. Αυτό σημαίνει λιγότερο φαγητό, που συνεπάγεται δυσκολία στις εγκυμοσύνες και στη συντήρηση των μικρών τους. Η μακροπρόθεσμη επιβίωση των πολικών αρκούδων στο Τσόρτσιλ είναι επισφαλής και ο πληθυσμός τους προσελκύει επιστήμονες που ενδιαφέρονται για τη συντήρησή τους, καθώς και χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο.

Οι ειδικοί χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να ανακαλύψουν τρόπους να προστατεύσουν τις αρκούδες. Μια πειραματική εξέδρα με υψηλή κεραία, οι ανιχνευτές της οποίας σαρώνουν την περιοχή, είναι εγκατεστημένη στην οροφή ενός οικήματος στη μέση της τούνδρας, κοντά στο Τσόρτσιλ. Χρησιμοποιεί Τεχνητή Νοημοσύνη και παρακολουθεί τα ζώα μέρα-νύχτα, ακόμα και με κακή ορατότητα.

Η προστασία της τοπικής κοινότητας αποτελεί καθήκον της ομάδας προειδοποίησης πολικών αρκούδων, εκπαιδευμένων δασοφυλάκων που περιπολούν το Τσόρτσιλ καθημερινά. Διώχνουν τις αρκούδες που πλησιάζουν επικίνδυνα στην πόλη, ενώ αν κάποιες επιμένουν να μην αποχωρίζονται τον αστικό ιστό, χρησιμοποιούν μια παγίδα με δόλωμα κρέας φώκιας για να τις παγιδεύσουν σε μια τεράστια αποθήκη επί 30 ημέρες, πριν τις απελευθερώσουν στα νερά του κόλπου Χάντσον.

Η τελευταία φορά που άνθρωπος έχασε τη ζωή του από πολική αρκούδα ήταν το 1983. Το θύμα ήταν ένας άστεγος σε εγκαταλελειμμένο κτίριο στα όρια της πόλης. Από τότε ενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα ειδοποίησης και δεν υπήρξε άλλο θύμα επίθεσης. Τα τελευταία χρόνια έχει κτιστεί και το Ναυτικό Παρατηρητήριο του Τσόρτσιλ, που μελετά τις περιβαλλοντικές αλλαγές που προκύπτουν από την υπερθέρμανση της περιοχής.

Διαθέτει δύο γιγάντιες πισίνες γεμάτες με νερό που αντλείται απευθείας από τον κόλπο. Οι μελετητές εξετάζουν και τις επιπτώσεις του χρονικά μεγαλύτερου διαστήματος που το λιμάνι του Τσόρτσιλ παραμένει χωρίς πάγο, με αποτέλεσμα την αύξηση της ναυσιπλοΐας στα νερά του. Η κατανόησή τους είναι σημαντική τόσο για τη βιωσιμότητα των πολικών αρκούδων όσο και για την κίνηση αγαθών μέσω του λιμανιού, με φόντο την υπερθέρμανση του κόλπου.

. . .