«Σκουπίζουν» τις άδειες για μπαταρίες πέντε μεγάλοι όμιλοι

Την απόλυτη κυριαρχία των μεγάλων καθετοποιημένων ομίλων στην αγορά των μπαταριών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον των χιλιάδων μικρών παικτών, καταδεικνύει ο τρίτος και τελευταίος σχετικός διαγωνισμός της ΡΑΑΕΥ με επιδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ακτινογραφόντας τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν και τα ονόματα πίσω από αυτές, οι μεγάλοι αναμένεται να «σκουπίσουν» και πάλι τη συντριπτική πλειονότητα της δημοπρατούμενης ισχύος για έργα 200 MW, με τη συμμετοχή των μικρομεσαίων επενδυτών να κινείται σε χαμηλά επίπεδα.

Καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι συνολικά οι φάκελοι δεν ξεπέρασαν τους 21, διαψεύδοντας τις αρχικές εκτιμήσεις για πολλαπλάσιο αριθμό, καθώς οι μικροί γνωρίζουν ότι τα περιθώρια να ανταγωνιστούν σε «μπινταρίσματα» τους μεγάλους είναι ανύπαρκτα.

Σε ένα κεφάλαιο που θα οδηγήσει αναπόφευκτα στον ταχύτερο εκτοπισμό των αδύναμων παικτών από την αγορά, τα τελικά στοιχεία για τις υποβληθείσεις αιτήσεις δείχνουν ότι οι πέντε μεγάλοι καθετοποιημένοι ελληνικοί όμιλοι διεκδικούν πάνω από 200 MW, καλύπτοντας το στόχο της προκήρυξης. Συγκεκριμένα: 

• Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή κατέβηκε στο διαγωνισμό με αιτήσεις για 50 MW (όσο και το μέγιστο όριο ανά συμμετέχοντα).
• Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες επίσης για 50 MW.
• Η Metlen, όπως και η Helleniq Energy, με δύο αιτήσεις των 25 MW, έκαστη.
• Η Motor Oil, («MS Φλωρινα») με 20 MW.
• Η EDF («Ηλιοθερμα Ενεργειακή») διεκδικεί 50 MW.
• Η Eunice («Arcadia Stοrage»), όπως και η Principia (πρώην Enel Green Power) από 10 MW η κάθε μια.

Λιγότερο «επιθετικοί», πολλά τα ρίσκα

Συνολικά ο διαγωνισμός επιδοτεί αυτόνομες μπαταρίες (standalone) 4ωρης διάρκειας, έναντι των 2ωρων στους δύο προηγούμενους, συνολικής ισχύος 200 MW και εκτιμάται ότι θα προσελκύσει υπερδιπλάσια αιτήματα. Γύρω στα 700 περίπου MW, με τις προσφορές των μεγάλων να υπερκαλύπτουν ήδη τη δημοπρατούμενη ισχύ.

Συνυπολογίζοντας τα συνεχώς αυξανόμενα ρίσκα στη πράσινη αγορά, είναι λογικό τούτη τη φορά οι επενδυτές να μην είναι τόσο «επιθετικοί» όσο στους προηγούμενους διαγωνισμούς. Σύμφωνα με τις πληροφορίες τα «μπινταρίσματα», που θα αποσφραγιστούν το Μάρτιο, αφού πρώτα θα έχουν ελεγχθεί τα νομικά και τεχνικά έγγραφα, μπορεί και να κινούνται στη σφαίρα των 60.000 με 67.000 ευρώ /MW/έτος, δηλαδή ψηλότερα από άλλες φορές.

Ενας επιπλέον λόγος γι’ αυτό είναι ότι η πλειοψηφία των μεγάλων παικτών της αγοράς έχει πλέον κατοχυρώσει ένα αξιόλογο χαρτοφυλάκιο έργων. Δεν έχει την αγωνία να μπει με όποιο κόστος στο παιχνίδι της μπαταρίας, το οποίο με τον τρέχοντα διαγωνισμό κλείνει ένα κύκλο.

Είναι ο τελευταίος με λειτουργική και επενδυτικη ενίσχυση. Επίκειται η πρόσκληση του υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας για μαζική εγκατάσταση σε αδειοδοτημένα έργα, μπαταριών, γύρω στα 2 GW, δηλαδή το 50% του εθνικού στόχου, χωρίς ωστόσο κανενός είδους αυτή τη φορά στήριξη και ενίσχυση.

Το bonus είναι διαφορετικό αλλά εξίσου σημαντικό και αφορά τη fast-track αδειοδότηση όσων επενδυτών «περάσουν», δηλαδή δεσμευτούν, καταθέτοντας υψηλές εγγυητικές επιστολές, ότι θα καταφέρουν να ηλεκτρίσουν τα έργα τους εντός των επόμενων 18 μηνών.

Κόστη, εξάρτηση από Κίνα, αβεβαιότητα

Αποτελεί υπ’ αυτή την έννοια ένα πρώτο crash test για την πράσινη ενεργειακή αγορά, που μέχρι σήμερα έχει εθιστεί στις επιδοτήσεις. Την ίδια στιγμή τα κόστη για τις μπαταρίες παραμένουν ψηλά. Αν και έχουν πέσει κατά 50%-60% σε ενάμιση χρόνο, εντούτοις υπολογίζονται στα 250.000 ευρώ ανά MWh για ένα σύστημα αποθήκευσης 2ώρης διάρκειας, χωρίς να έχει μειωθεί η συνολική επενδυτική δαπάνη, καθώς έχουν αυξηθεί οι δαπάνες σύνδεσης.

Ταυτόχρονα, η εξάρτηση από την Κίνα μεγαλώνει εκθετικά. Η πτώχευση της Northvolt ισοδυναμεί για πολλούς με χρεοκοπία της όποιας «ελπίδας» είχε απομείνει στην Ευρώπη για παραγωγή μπαταριών. Το δίδυμο των κατασκευαστών της Κίνας και της Νότιας Κορέας«δένει» ακόμη πιο σφιχτά στο άρμα του τη Γηραιά Ηπειρο και τους ευρωπαίους επενδυτές, μετά και τους τίτλους τέλους για τη σουηδική εταιρεία. Τη τελευταία ίσως αξιόλογη προσπάθεια της Γηραιάς Ηπείρου να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη εφοδιαστική αλυσίδα στο συγκεκριμένο τομέα.

Σε ένα πάντως τοπίο υψηλής αβεβαιότητας με πληθώρα ενδείξεων επαναξιολόγησης των πράσινων στόχων και των προτεραιοτήτων, με ή χωρίς επιδότηση, οι μπαταρίες αποτελούν μονόδρομο απέναντι στις αλματώδεις περικοπές από την πράσινη υπερπροσφορά και τις αρνητικές τιμές.

Τα σινιάλα από την Ισπανία και η Ελλάδα

Στην Ισπανία, από τους πρωταγωνιστές των ΑΠΕ στην Ευρώπη, οι εκτιμήσεις των αναλυτών που μίλησαν χθες στο εξιδεικευμένο στα ενεργειακά θέματα Montelnews.com μιλούν για διπλασιασμό ωρών φέτος με αρνητικές τιμές ενέργειας, καθώς το capacity των φωτοβολταικών συνεχίζει να αυξάνεται αλματωδώς, μειώνοντας την κερδοφορία των νέων έργων.

Τα ελληνικά στοιχεία των ωρών με αρνητικές τιμές θεωρούνται σταγόνα στον ωκεανό μπροστά σε αυτά που βιώνουν άλλες πιο ανεπτυγμένες αγορές. Το ίδιο και οι περικοπές που πέρυσι άγγιξαν τις 900 GWh στη χώρα μας (294% έναντι του 2023) και φέτος αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω.

Αν και η υπερθέρμανση είναι προφανής παντού στην Ευρώπη, παρ’ ότι τα σινιάλα των μεγάλων που σπεύδουν να εμπλουτίσουν το portfolio τους με αιολικά, πληθαίνουν, εντούτοις η ελληνική αγορά φωτοβολταϊκών δείχνει ότι επιμένει να κινείται κόντρα στο ρεύμα. Ενώ οι ρυθμοί ανάπτυξης του κλάδου στην Ευρώπη επιβραδύνονται, εδώ, η ουρά νέων αιτήσεων που κατατίθενται κάθε μήνα στον ΑΔΜΗΕ μεγαλώνει.