Σε ποιους ανάβει πράσινο φως το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο

Ξεμπλοκάρουν μετά την απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου αναδρομικά συνταξιούχων οι οποίοι είχαν προσφύγει στα Διοικητικά Δικαστήρια μέχρι τις 21.7.2020.

Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο απεφάνθη ότι είναι αναρμόδιο να κρίνει τη συνταγματικότητα ή μη των περικοπών στις επικουρικές συντάξεις και τα δώρα για την περίοδο από 11.6.2015 έως 11.5.2016 που έγιναν με το «νόμο Κατρούγκαλου».

Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι οι αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Αρείου Πάγου δεν είναι αντίθετες. Συνεπώς όσοι συνταξιούχοι του δημόσιου τομέα είχαν προσφύγει μέχρι 21/7/2020 στα διοικητικά δικαστήρια για τις περικοπές στις επικουρικές συντάξεις το επίμαχο 11μηνο θα λάβουν χρήματα. Αντίθετα δεν αφορά όσους δεν είχαν προσφύγει μέχρι τον Ιούλιο του 2020.

Ως προς τους συνταξιούχους του μετοχικού ταμείου της Τράπεζας της Ελλάδος, ισχύει η απόφαση του Αρείου Πάγου που έκρινε συνταγματικές τις περικοπές τους και συνεπώς δεν θα δικαιούνται χρήματα.

Στο σκεπτικό του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου αναφέρονται τα εξής: «Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο έκρινε ότι στερείται σχετικής δικαιοδοσίας, λόγω μη αντιθέσεως μεταξύ της αποφάσεως 1509/ 2023 του Αρείου Πάγου και των 2287 και 2088 / 2015 του ΣτΕ.

Και τούτο, διότι το Συμβούλιο της Επικρατείας, αποφανθέν υπέρ της αντισυνταγματικότητας περιόρισε την κρίση του επί των συνταξιούχων δημόσιων φορέων κοινωνικής ασφαλίσεως, στηριζόμενο στην υποχρεωτικότητα της (επικουρικής) κοινωνικής ασφάλισης, και στην συνακόλουθη παροχή της αποκλειστικώς από το κράτος ή από ΝΠΔΔ, έλαβε υπόψη κατά τρόπο καταλυτικό το σωρευτικό αποτέλεσμα της ένδικης περικοπής με το σύνολο των προηγηθεισών, κατά τα έτη 2000 έως 2012, πολλαπλών διαδοχικών νομοθετικών περικοπών των συντάξεων, κρίνοντας –βάσει της ποσότητας και της έντασης αυτών επί της συγκεκριμένης κατηγορίας συνταξιούχων– ότι επιβαλλόταν συνταγματικώς, αλλά δεν εχώρησε η εκπόνηση ειδικής επιστημονικά τεκμηριωμένης μελέτης ως προς την επιρροή της ένδικης ρύθμισης στον πυρήνα του κοινωνικοασφαλιστικού δικαιώματος των εν λόγω συνταξιούχων» .

Αναφορικά με την απόφαση του Αρείου Πάγου, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο επισημαίνει στο σκεπτικό του ότι : «Υπό το πρίσμα του νομικού πλαισίου της παρεχομένης από την ίδια την Τράπεζα της Ελλάδος, ήτοι από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, επικουρικής ασφαλίσεως των συνταξιούχων της, συνεκτιμώντας μεν τις προηγηθείσες περικοπές συντάξεων, οι οποίες, όμως, δεν αφορούσαν στο σύνολο, και δη στην πλειονότητά τους, τους συνταξιούχους της Τράπεζας, και λαμβάνοντας, επίσης, υπ’ όψιν ότι, πάντως, το ύψος των πληττόμενων συντάξεων των ασφαλισμένων στην ως άνω Τράπεζα παραμένει υψηλότερο της μέσης κυρίας και επικουρικής συντάξεως του ΙΚΑ- ΕΤΑΜ, έκρινε συνταγματική την ως άνω διάταξη».

Οι δικαστές τους Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου σημειώνουν ότι «επομένως, κατά το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, λόγω ουσιώδους διαφοροποιήσεως του νομικού και πραγματικού υποβάθρου των υποθέσεων και των αντιστοίχων, φερομένων ως αντίθετων, αποφάσεων του Αρείου Πάγου αφενός και του Συμβουλίου της Επικρατείας αφετέρου, δεν καθίσταται κρίσιμη και αναγκαία για τη μία υπόθεση η γενομένη από το άλλο δικαστήριο ερμηνευτική προσέγγιση του ζητήματος της συνταγματικότητας ή μη της αυτής νομοθετικής διατάξεως και, συνακολούθως, δεν τίθεται ζήτημα αντιθέσεως, κατ’ άρθρο 100 παρ.1 περ.ε’ του Συντάγματος, των προαναφερθεισών αποφάσεων των ως άνω Δικαστηρίων».

Η υπόθεση οδηγήθηκε στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αφού προηγουμένως το Συμβούλιο της Επικρατείας στο πλαίσιο αποφάσεων της Ολομέλειας έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές σε δώρα για τις κύριες συντάξεις μόνον για τους έντεκα μήνες, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2015 ώς τον Μάιο του 2016.

Από την άλλη πλευρά, ο Αρειος Πάγος έκρινε ότι είναι συνταγματικές οι περικοπές στον ιδιωτικό τομέα για δώρα και επιδόματα, αλλά επί των επικουρικών συντάξεων για λόγους που αφορούσαν μέτρα γενικότερου δημοσίου συμφέροντος.