Σε μη ικανοποιητικά επίπεδα ο προληπτικός έλεγχος

Η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την αντιμετώπισή του, αλλά δυστυχώς ο προσυμπτωματικός (προληπτικός) έλεγχος δεν διενεργείται σε ικανοποιητικό επίπεδο, αναφέρουν ιατροί από τη Θεραπευτική Κλινική του Νοσοκομείου Αλεξάνδρα.

Όπως εξηγούν, η πρώιμη διάγνωση της νόσου είτε ως προκαρκινική κατάσταση είτε σε αρχικό στάδιο (δευτερογενής πρόληψη) μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση της επιβίωσης των ασθενών.

Αυτό έχει αποδειχθεί και στην περίπτωση άλλων κακοηθών νεοπλασιών, όπως:

• Ο καρκίνος του μαστού
• Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας
• Ο καρκίνος του παχέος εντέρου
• Ο καρκίνος του προστάτη

Προσφάτως εισήχθη προσυμπτωματικός έλεγχος και για τον καρκίνο του πνεύμονα. Αυτός έγκειται στη διενέργεια αξονικής τομογραφίας θώρακος χαμηλής δόσης (low dose CT) ετησίως μετά την ηλικία των 50 ετών. Η σύσταση για τον έλεγχο αυτό αφορά:

• Τους ενεργούς καπνιστές
• Όσους έχουν διακόψει το κάπνισμα για λιγότερο από 15 έτη

Όπως αναφέρουν οι ιατροί Μιχάλης Λιόντος (επίκουρος καθηγητής Ογκολογίας), Μαρία Γαβριατοπούλου (αναπληρώτρια καθηγήτρια Θεραπευτικής Ογκολογίας) και Θάνος Δημόπουλος (τ. πρύτανης ΕΚΠΑ, καθηγητής Ογκολογίας-Αιματολογίας, διευθυντής της Θεραπευτικής Κλινικής), τα προαναφερθέντα κριτήρια υιοθετήθηκαν στις ΗΠΑ το 2021. Είναι πιο ελαστικά σε σχέση με την αρχική σύσταση και πλέον συμπεριλαμβάνουν πιο διευρυμένο πληθυσμό ώστε να αντιμετωπίζονται θέματα αποκλεισμού γυναικών και ατόμων συγκεκριμένων εθνικών ομάδων.

Με βάση τις πρόσφατες οδηγίες, υπολογίζεται ότι πλέον 13,5 εκατομμύρια κάτοικοι των ΗΠΑ είναι κατάλληλοι για να υποβληθούν σε προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα.

Πόσοι ελέγχονται

Δυστυχώς, τα στοιχεία για την χρήση του προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του πνεύμονα είναι ιδιαίτερα ελλιπή. Μόλις πριν από λίγες ημέρες δημοσιεύθηκε η πρώτη μεγάλη μελέτη που περιλαμβάνει δεδομένα από όλες τις αμερικανικές πολιτείες.

Παρά τους περιορισμούς που έχει η συγκεκριμένη μελέτη, καταδεικνύει ότι μόλις το 16,5% των ατόμων που θα μπορούσαν να υποβληθούν το 2022 σε προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα, τελικά πραγματοποίησαν την εξέταση.

Τα ποσοστά φαίνεται ότι είναι υψηλότερα μεταξύ συγκεκριμένων εθνοτικών ομάδων. Επιπλέον, μεταξύ των πολιτειών παρατηρούνται διακυμάνσεις. Το κυριότερο συμπέρασμα, όμως, είναι ότι μικρό ποσοστό του πληθυσμού που θα μπορούσε να εξεταστεί, ελέγχεται προληπτικά.

«Τα στοιχεία αυτά βοηθούν να κατανοήσουμε καλύτερα τις ανάγκες του πληθυσμού και να βελτιώσουμε την πρόσβαση σε προγράμματα πρόληψης», τονίζουν οι ιατροί. «Ανάλογα δεδομένα θα ήταν ασφαλώς ιδιαίτερα χρήσιμα και για τη χώρα μας, όπου το ποσοστό των καπνιστών προσεγγίζει το 30% του πληθυσμού χωρίς να υπολογίζονται όσοι κάνουν χρήση εναλλακτικών προϊόντων νικοτίνης».

Φωτογραφία: iStock