Σε ισχύ η συμφωνία Ισραήλ – Χεσμπολάχ για κατάπαυση του πυρός στον Λίβανο – Τι προβλέπει

Υστερα από εβδομάδες ενός ακήρυχτου αλλά καταστροφικού πολέμου –με τη Χεζμπολάχ να έχει αποκεφαλιστεί, καθώς από τη μία οι ηγέτες της εξοντώνονταν από τους Ισραηλινούς ο ένας μετά τον άλλον και από την άλλη πολλά στελέχη της σκοτώνονταν σε εκείνο το εντυπωσιακό, όσο και φρικτό χτύπημα με τις εκρήξεις στους βομβητές τους τον περασμένο Σεπτέμβριο– ο Λίβανος άρχισε από τα ξημερώματα της Τετάρτης (27 Νοεμβρίου) να ζει κάποιες ώρες γαλήνης: Η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στον στρατό του Ισραήλ και τη Χεζμπολάχ άρχισε να εφαρμόζεται στις 04:00 (τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας), έπειτα από έναν χρόνο και πλέον εχθροπραξιών στα σύνορα και δυο και πλέον μήνες πολέμου ανάμεσα στις ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις (IDF) και την σιιτική οργάνωση του Λιβάνου, η οποία ως γνωστόν υποστηρίζεται από το Ιράν.

Η εκεχειρία σταματά τον πόλεμο που ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους στο Ισραήλ και εκατοντάδες χιλιάδες στον Λίβανο να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Τώρα κάποιοι Λιβανέζοι επιστρέφουν – για να αντικρύσουν χαλάσματα.

Οι εχθροπραξίες οδήγησαν σε μαζικούς ισραηλινούς βομβαρδισμούς στον Λίβανο, συμπεριλαμβανομένων στόχων στην πρωτεύουσα Βηρυτό, από την 23η Σεπτεμβρίου και στην εισβολή ισραηλινών στρατευμάτων στο νότιο τμήμα της χώρας από την 30ή Σεπτεμβρίου, για να απωθηθούν οι μαχητές της Χεζμπολάχ.

Ολα φυσικά ξεκίνησαν από εκείνες τις εφιαλτικές τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στα νότια του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023. Την επομένη η ελεγχόμενη από την Τεχεράνη, Χεζμπολάχ, θα έσπευδε να ανοίξει μέτωπο με το Ισραήλ, προκειμένου όπως τόνιζε να υποστηρίξει τη Χαμάς. Ηταν μια κίνηση που κλιμάκωσε την κρίση και τελικά έφερε το Ισραήλ σε σύγκρουση με το Ιράν.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε, το βράδυ της Τρίτης, τη συμφωνία, κάνοντας λόγο περί «νέας αρχής» για τον Λίβανο και περί «καλής είδησης», έπειτα από εβδομάδες διπλωματικών προσπαθειών των ΗΠΑ και της Γαλλίας.

Με βάση διευκρινίσεις αμερικανού αξιωματούχου για το τι προβλέπει η συμφωνία -το περιεχόμενό της δεν έχει δημοσιοποιηθεί-, οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις έχουν στη διάθεσή τους εξήντα ημέρες για να αποσύρουν προοδευτικά τις μονάδες τους από τη λιβανική επικράτεια. Οι μαχητές της Χεζμπολά οφείλουν επίσης να αποσυρθούν από τα σύνορα με το Ισραήλ, παίρνοντας μαζί τον βαρύ οπλισμό τους.

Πριν από το οριστικό πράσινο φως της κυβέρνησής του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε πως η διάρκεια της κατάπαυσης του πυρός θα εξαρτηθεί από το «τι θα γίνει στον Λίβανο». «Διατηρούμε πλήρη ελευθερία για προχωρήσουμε σε στρατιωτική δράση στον Λίβανο», πρόσθεσε. «Αν η Χεζμπολά παραβιάσει τη συμφωνία και αποπειραθεί να επανεξοπλιστεί, θα επιτεθούμε», απείλησε.

Σύμφωνα με τις λιβανικές αρχές, τουλάχιστον 3.823 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στον Λίβανο από τον Οκτώβριο του 2023, στη μεγάλη πλειονότητά τους από τα τέλη Σεπτεμβρίου. Ο πόλεμος ανάγκασε άλλους περίπου 900.000 πολίτες του Λιβάνου να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, κατά υπολογισμούς του ΟΗΕ.

Στην ισραηλινή πλευρά έχασαν τη ζωή τους 82 στρατιωτικοί και 47 πολίτες στις επιθέσεις και τις συγκρούσεις με τη Χεζμπολάχ, κατά τον επίσημο απολογισμό.

Η ανακοίνωση πως κλείστηκε συμφωνία έγινε ενώ το Ισραήλ σφυροκοπούσε όλη την Τρίτη το κέντρο της Βηρυτού και το νότιο τμήμα της, προπύργιο της Χεζμπολάχ, σφοδρότερα παρά ποτέ αφότου άρχισε την εκστρατεία μαζικών αεροπορικών πληγμάτων εναντίον της.

Ενώ δεν έμενε ούτε μια ώρα ωσότου να τεθεί σε εφαρμογή η συμφωνία ο ισραηλινός στρατός συνέχιζε τις επιχειρήσεις του, πλήττοντας κτίριο στο κέντρο της λιβανικής πρωτεύουσας, κατόπιν διατάσσοντας κατοίκους του κεντρικού και του νότιου τμήματός του να απομακρυνθούν εσπευσμένα προτού βομβαρδίσει ενώ, από την πλευρά της, η Χεζμπολά ανακοίνωσε μετά τα μεσάνυχτα πως εξαπέλυσε μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα εφόρμησης εναντίον «νευραλγικών στρατιωτικών στόχων» στο Τελ Αβίβ και τα περίχωρά του.

Η Χεζμπολά δεν συμμετείχε άμεσα στις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός, καλώντας τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Ναμπί Μπέρι να διαπραγματευτεί εξ ονόματός της. Δεν έχει κάνει μέχρι τώρα δημόσια κανένα σχόλιο για τη συμφωνία.

Ο πόλεμος αυτός θεωρείται πως αποδυνάμωσε το κίνημα που πρόσκειται στην Τεχεράνη. Ο πρώην γενικός γραμματέας της Χασάν Νασράλα σκοτώθηκε την 27η Σεπτεμβρίου σε πολυαίμακτο ισραηλινό βομβαρδισμό σε νότια συνοικία της Βηρυτού, όπως και πολλά άλλα ανώτερα στελέχη της πολιτικοστρατιωτικής παράταξης.

Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θεωρεί πως η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός θα επιτρέψει στον στρατό ρου να «εντείνει» την πίεση στη Χαμάς, εναντίον της οποίας συνεχίζεται ο καταστροφικός πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας για 418η ημέρα.

«Μόλις η Χεζμπολά τεθεί εκτός παιγνιδιού, η Χαμάς θα βρεθεί μόνη (στη Λωρίδα της Γάζας). Η πίεσή μας θα ενταθεί, και αυτό θα έχει συμβολή στην ιερή αποστολή της απελευθέρωσης των ομήρων μας», διαβεβαίωσε χθες βράδυ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα.

Η κατάπαυση του πυρός θα επιτρέψει επίσης στο Ισραήλ να «επικεντρωθεί στην ιρανική απειλή», πρόσθεσε.

Η Τεχεράνη θεωρείται ο βασικός υποστηρικτής της Χεζμπολάχ, της Χαμάς και άλλων κινημάτων στη Μέση Ανατολή που εναντιώνονται στο Ισραήλ. Ούτε η Ισλαμική Δημοκρατία έχει σχολιάσει δημόσια τη συμφωνία μέχρι τώρα.

Το Ιράν εξαπέλυσε -κάτι χωρίς προηγούμενο- επιθέσεις απευθείας εναντίον του Ισραήλ με εκατοντάδες drones και πυραύλους φέτος, μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας. Στην πλειονότητά τους αναχαιτίστηκαν, διαβεβαίωσαν οι ισραηλινές αρχές.

Τα πυρά της Χεζμπολά εναντίον του βόρειου Ισραήλ ανάγκασαν κάπου 60.000 κατοίκους του να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η κυβέρνηση Νετανιάχου λέει πως σκοπός των στρατιωτικών επιχειρήσεων στον Λίβανο ήταν να επιτραπεί να επιστρέψουν με κάθε ασφάλεια.

Κατά τον Τζο Μπάιντεν, η συμφωνία σχεδιάστηκε ώστε να οδηγήσει στον μόνιμο τερματισμό των εχθροπραξιών μεταξύ των δυο πλευρών.

Δυνάμει της συμφωνίας, ο λιβανικός στρατός θα κληθεί να αναλάβει τον έλεγχο των παραμεθόριων ζωνών και «ό,τι απομένει από τη Χεζμπολά και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις δεν θα επιτραπεί να απειλήσουν ξανά την ασφάλεια του Ισραήλ», είπε ο απερχόμενος Δημοκρατικός πρόεδρος.

Οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα εγγυηθούν πως η συμφωνία θα εφαρμοστεί «εξ ολοκλήρου», ανέφεραν σε κοινή ανακοίνωσή τους ο Τζο Μπάιντεν και ο γάλλος ομόλογός του Εμανουέλ Μακρόν.

Μακρόν: Εκλογές στον Λίβανο άμεσα

Ο Μακρόν κάλεσε, την Τρίτη, τη πολιτική ηγεσία του Λιβάνου να οργανώσει «χωρίς καθυστέρηση» εκλογή νέου προέδρου της Δημοκρατίας. Η «ευθύνη» των λιβανέζικων αρχών και «όλων όσοι ασκούν σημαντικά πολιτικά καθήκοντα» είναι να αναδείξουν νέο αρχηγό του κράτους ικανό να «ενώσει», κάτι που, κατά την άποψη του αρχηγού του γαλλικού κράτους, είναι αναγκαία προϋπόθεση για την «αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας» του Λιβάνου, όπως ανέφερε σε βίντεο που μεταφορτώθηκε από τις υπηρεσίες του στο X και απομαγνητοφώνησή του να αναρτήθηκε στον ιστότοπο του Ελιζέ.

«Ο τερματισμός των εχθροπραξιών» δίνει στον Λίβανο «ευκαιρία να αρχίσει, με την υποστήριξη των εταίρων του» διαδικασία «διαρκούς ανάνηψης της χώρας», είπε ο Εμανουέλ Μακρόν, υποσχόμενος πως «δεν θα φεισθεί ουδεμιάς προσπάθειας» για να «συνοδεύσει» την εφαρμογή της συμφωνίας και η Γαλλία «θα συνεχίσει να κινητοποιείται» για να «στηρίξει» τον Λίβανο.

Από την πλευρά του, ο Μπάιντεν διαβεβαίωσε ότι «οι άμαχοι και στις δυο πλευρές (των συνόρων) σύντομα θα μπορέσουν να επιστρέψουν με κάθε ασφάλεια στις κοινότητές τους».

. . .