Σε δίλημμα το ΝΑΤΟ: Να δίνουμε ή όχι πληροφορίες στον Τραμπ;

Ο επικεφαλής της CIA Τζον Ράτκλιφ επιβεβαίωσε την περασμένη Τετάρτη πως η υπηρεσία του διέκοψε, έπειτα από σχετική διαταγή του Ντόναλντ Τραμπ, την ανταλλαγή πληροφοριών με τους Ουκρανούς – αν και ο επικεφαλής της αμερικανικής κατασκοπείας, όπως και ο σύμβουλους εθνικής ασφαλείας των ΗΠΑ Μάικ Γουόλτς, υποδήλωσαν ότι η διακοπή θα μπορούσε να ήταν προσωρινή, αναλόγως με τον βαθμό συμμόρφωσης του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στις όποιες αξιώσεις του Λευκού Οίκου.

Ωστόσο το ζήτημα της ανταλλαγής εμπιστευτικών πληροφοριών με τις αμερικανικές υπηρεσίες απασχολεί πλέον και τους πιο στενούς συμμάχους των ΗΠΑ, με ορισμένους να διερωτώνται κατά πόσο είναι συνετή η ανταλλαγή πληροφοριών με μια ολοένα πιο φιλορωσική Αμερική. Ειδικά λαμβάνοντας υπόψη, όπως δήλωσαν στο NBC NEWS πρώην αξιωματούχοι των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, πως ο Λευκός Οίκος θα μπορούσε να ανάψει το πράσινο φως ακόμη και για διαμοιρασμό ορισμένων ευαίσθητων πληροφοριών με τη Μόσχα.

Η Εμιλι Χάρντινγκ, διευθύντρια του προγράμματος για την Εθνική Ασφάλεια και τη Συλλογή Πληροφοριών στη δεξαμενή σκέψης Center for Strategic and International Studies της Ουάσινγκτον, σημείωσε ότι Λευκός Οίκος και Κρεμλίνο ενδέχεται να έχουν ήδη καταλήξει σε μια συμφωνία για την εκτόνωση της έντασης στον κυβερνοχώρο, δεδομένου ότι τις προηγούμενες ημέρες ο αμερικανός υπουργός Αμυνας Πιτ Χέγκσεθ έδωσε εντολή στην υπηρεσία κυβερνοασφάλειας να αναστείλει όλες τις δραστηριότητές της που αφορούν τη Ρωσία, περιλαμβανομένων των επιθετικών αντιμέτρων.

Οσον αφορά ειδικά το ΝΑΤΟ, η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο επιδείνωσε μια κατάσταση ήδη προβληματική. Οπως γράφουν οι Αντοανέτα Ρούσι και Αμι Μακίνον του Politico, «ανέκαθεν υπήρχαν εντάσεις λόγω της αμοιβαίας δυσπιστίας μεταξύ των παλιών Δυτικών μελών της Συμμαχίας και ορισμένων νέων μελών από την πρώην κομμουνιστική Ανατολική Ευρώπη. Η κατάσταση επιδεινώθηκε μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, με την ευνοϊκά διακείμενη στη Μόσχα Ουγγαρία και, εσχάτως, τη Σλοβακία να θεωρούνται αναξιόπιστες […] Αλλά τώρα η στροφή των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ προς τη Ρωσία κλονίζει τον πυρήνα της Συμμαχίας, αναγκάζοντας τα κράτη-μέλη να σκέφτονται τους κινδύνους ανταλλαγής πληροφοριών με την Ουάσινγκτον».

Τις ανησυχίες των συμμάχων των ΗΠΑ στους κόλπους της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας επιβεβαίωσαν στο Politico οκτώ πρώην και νυν αξιωματούχοι ασφαλείας και πληροφοριών κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, οι περισσότεροι διατηρώντας την ανωνυμία τους.

Το ζήτημα στην προκειμένη δεν είναι μόνο η διαφαινόμενη αποφασιστικότητα του Τραμπ να αποκαταστήσει τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία, επιβάλλοντας στην Ουκρανία μια ειρήνη κομμένη και ραμμένη στα μέτρα του Πούτιν. Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ γίνονται ολοένα πιο επιφυλακτικοί και λόγω ορισμένων επιλογών του Τραμπ για την κάλυψη νευραλγικών θέσεων.

Η Τάλσι Γκάμπαρντ, για παράδειγμα, την οποία ο Τραμπ διόρισε διευθύντρια της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών, έχει, μεταξύ άλλων, κατηγορήσει το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, φτάνοντας στο σημείο να επαναλαμβάνει τους ισχυρισμούς του Κρεμλίνου περί χρηματοδότησης εργαστηρίων παρασκευής χημικών και βιολογικών όπλων στην εμπόλεμη χώρα από την Ουάσινγκτον. Ηταν επίσης φιλικά διακείμενη προς το καθεστώς του Μπασάρ αλ Ασαντ, τον οποίο, μάλιστα, συνάντησε δύο φορές το 2017, παρότι ο σύρος δικτάτορας κατηγορούνταν για χρήση χημικών όπλων εναντίον του ίδιου του λαού του.

Ο Ντάνιελ Στάντον, πρώην αξιωματικός της καναδικής υπηρεσίας πληροφοριών εξωτερικού (CSIS), ανησυχεί ότι «σε μια εποχή που πραγματικά χρειάζονται περισσότερες πληροφορίες, θα κυκλοφορούν λιγότερες. Υπάρχει λιγότερη συναίνεση όσον αφορά το ποιος είναι ο κοινός εχθρός» και «οι άνθρωποι θα είναι πιο απρόθυμοι να μοιράζονται [πληροφορίες]».

Οπως εξήγησε ένας πρώην αξιωματούχος, η ανταλλαγή πληροφοριών ήταν ανέκαθεν «το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του ΝΑΤΟ», καθώς συνέβαλλε στην ενίσχυση της συλλογικής ασφάλειας, προσφέροντας σε όλα τα κράτη-μέλη, κυρίως στις μικρότερες χώρες, τη δυνατότητα να ενημερώνονται εγκαίρως για τις όποιες κοινές απειλές. Ομως αυτό ακριβώς είναι πλέον το ζήτημα: ότι οι απειλές δεν είναι πλέον τόσο κοινές.

Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις ότι πιθανόν είναι οι ΗΠΑ αυτές που δεν θέλουν πια να μοιράζονται εμπιστευτικές πληροφορίες με τους συμμάχους τους. Οπως έγραψαν στα τέλη του προηγούμενου μήνα οι Financial Times, ο Πίτερ Ναβάρο, ένας από τους στενότερους συμβούλους του Ντόναλντ Τραμπ, ασκεί πιέσεις με στόχο τον αποκλεισμό του Καναδά από την ομάδα Five Eyes, την πιο ισχυρή συμμαχία συλλογής και ανταλλαγής πληροφοριών στον κόσμο, μέλη της οποίας, πέρα από τις ΗΠΑ και τον Καναδά, είναι επίσης η Βρετανία, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.

«Το ερώτημα τώρα είναι αν η ανταλλαγή πληροφοριών θα παραμείνει βασικό χαρακτηριστικό της διατλαντικής συνεργασίας στο ΝΑΤΟ, δεδομένων των ερωτημάτων που έχουν οι σύμμαχοι σχετικά με το αν οι ΗΠΑ είναι αμερόληπτες στον χειρισμό του πολέμου στην Ουκρανία και των μελλοντικών διαπραγματεύσεων» είπε στο Politico η Τζούλι Σμιθ, πρέσβειρα των ΗΠΑ στη Βορειοατλαντική Συμμαχία κατά τη θητεία του Τζο Μπάιντεν.

Ωστόσο δεν συμμερίζονται όλοι όσοι μίλησαν στο Politico αυτές τις ανησυχίες, τουλάχιστον στον ίδιο βαθμό. Αναμφίβολα, η ξαφνική αλλαγή στάσης απέναντι στην Ουκρανία και στη Ρωσία προβληματίζει τους συμμάχους των ΗΠΑ, «αλλά εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι ο Τραμπ δεν έχει πραγματικά προβλήματα με το ΝΑΤΟ πέρα από τις δαπάνες… οπότε αυτό είναι κάτι» ανέφερε ένας νυν αξιωματούχος της Συμμαχίας.

Αλλοι προβλέπουν ότι, όπως συμβαίνει πάντα σε περιόδους έντασης, οι όποιες απόρρητες πληροφορίες απλώς θα ανταλλάσσονται περισσότερο μέσω διμερών διαύλων επικοινωνίας μεταξύ των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ και λιγότερο κατά τις κοινές συσκέψεις. Οπως σημείωσε, άλλωστε, ο πολωνός πρώην διπλωμάτης και αξιωματούχος του ΝΑΤΟ Ρόμπερτ Πτσελ, οι εθνικές κυβερνήσεις είναι οι «ιδιοκτήτες των πληροφοριών», οπότε αυτές αποφασίζουν ποιες και με ποιους θα τις μοιραστούν.

. . .