Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ: Ο ακριβοπληρωμένος σταρ, τα «μπλεξίματα» και ο σωτήρας Μελ Γκίμπσον

Έχοντας ήδη 55 χρόνια κινηματογραφικής πορείας στην πλάτη του, καθώς εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε ταινία το 1970, σε ηλικία πέντε ετών, μπορεί να υπερηφανεύεται για την καριέρα του, αλλά πολύ περισσότερο επειδή ξέφυγε από τον όλεθρο των ναρκωτικών.

Η ζωή του Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, ο οποίος συμπληρώνει, «καθαρός» πλέον, σε λίγες ημέρες τα 60 του χρόνια, ίσως έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον ακόμη και από την κινηματογραφική του καριέρα, παρότι είναι ένας ταλαντούχος, ικανός και καταξιωμένος ηθοποιός, ένας χρυσωμένος σταρ της αμερικάνικης βιομηχανίας του θεάματος, με πολύ καλές ερμηνείες και καλές ταινίες στο ενεργητικό του.

Οικογένεια αντεργκράουντ

Ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, ο μικρότερος από τα παιδιά της οικογένειας του, γεννήθηκε στο Μανχάταν στις 4 Απριλίου του 1965, με τον πατέρα του, Ρόμπερτ Ντάουνι ο Πρεσβύτερος, να είναι γνωστός στους κύκλους του περιθωρίου, ως σκηνοθέτης ταινιών αντεργκράουντ και τη μητέρα του Έλσι Αν, μία ηθοποιός μόνιμη πρωταγωνίστρια των φιλμ του συζύγου της. Η καταγωγή τους πολυδαίδαλη, καθώς ο πατέρας ήταν Εβραίος, ενώ η μητέρα είχε ρίζες σκωτσέζικες, γερμανικές και ελβετικές.

Τα ναρκωτικά

Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στην μποέμικη γειτονιά του Γκρίνουιτς Βίλατζ, σε ένα σπίτι γεμάτο από ποτά και ναρκωτικά. Όπως έχει εξομολογηθεί ο ίδιος, δοκίμασε για πρώτη φορά ναρκωτικά σε ηλικία έξι χρόνων. Ο πατέρας του τον είχε δει να πίνει ένα ποτήρι λευκό κρασί, ένα βράδυ στο σπίτι τους, αντί να του πάρει το ποτήρι από τα χέρια και να τον μαλώσει, του έδωσε να δοκιμάσει ένα τσιγαριλίκι.

Αφήνοντας κληρονομιά του δαίμονες

Η οικογένειά του, μετακόμιζε συχνά, από το Λονδίνο και το Νέο Μεξικό μέχρι την Καλιφόρνια και το Γούνστοκ, λόγω των γυρισμάτων που έκανε ο πατέρας του, ενώ βίωσε και δυο μεγάλες περιόδους φτώχειας και πλούτου, καθώς τα μόνα έσοδα προέρχονταν από τις ταινίες των γονιών του. Ο πατέρας του ήταν τοξικομανής και η μητέρα του αλκοολική, ενώ όπως είχε πει ο Ντάουνι Τζούνιορ «όταν ο μπαμπάς μου και εγώ κάναμε ναρκωτικά μαζί, ήταν σαν να προσπαθούσε να εκφράσει την αγάπη του για μένα με τον μόνο τρόπο που ήξερε». Άλλωστε ο πατέρας του δεν ήταν ένας συμβατικός καλλιτέχνης, καθώς για να ξεπεράσει τους δαίμονές του έκανε χρήση ναρκωτικών για τη μεγαλύτερη περίοδο της ζωής του. Ο πατέρας του, πολλά χρόνια μετά θα παραδεχθεί ότι ήταν ένα «τρομερό ηλίθιο λάθος» να δώσει στον γιο του να δοκιμάσει ναρκωτικά.

Το πατρικό «πρότυπο»

Όμως, ο Ντάουνι ο Πρεσβυτερος έκανε και άλλα ακραία πράγματα στην ανατροφή του γιου του, καθώς τον έπαιρνε μαζί του στα γυρίσματα, όπου όλοι έπαιρναν ναρκωτικά, ενώ κάποιες φορές οι ταινίες θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν και ως πορνό. Μάλιστα, στο Λος Άντζελες, από τους συχνότερους επισκέπτες στο σπίτι τους ήταν και οι Τζακ Νικολσον, Πίτερ Σέλερς και Άλαν Άρκιν, καθώς υπήρχε κάνναβη, «όπως το ρύζι στην κουζίνα». Αυτές τις παιδικές περιπέτειές του, αποτύπωσε ο Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ και στο ντοκιμαντέρ για τη σχέση με τον πατέρα του.

Ένα φιλμ, που ρίχνει φως στην προβληματική του ανατροφή, λέγοντας, για την περίοδο που τα έβλεπε όλα μέσα από τις ναρκωτικές ουσίες, ότι ο εθισμός του στην κοκαΐνη και στην ηρωίνη ήταν «σαν να έχω μια καραμπίνα στο στόμα μου και έχω το δάχτυλο στη σκανδάλη, και μου αρέσει η γεύση του μεταλλικού όπλου».

Παρά ταύτα, μετά τον θάνατο του πατέρα του τον Ιούλιο του 2002, ο Τζούνιορ δεν κατηγορεί τον πατέρα του, δείχνοντας ότι όλα αυτά που πέρασε δεν επηρέασαν τη βαθιά αγάπη που είχαν μεταξύ τους, ενώ συνήθως αποφεύγει κάθε συζήτηση για εκείνη την εποχή και τη σχέση του με τον πατέρα.

Οι προχωρημένοι και η Τζέσικα

Στο σχολείο, τα προβλήματα με τα ναρκωτικά και το αλκοόλ έγιναν ακόμη μεγαλύτερα, ενώ περνούσε τις ώρες του με τους πιο «προχωρημένους» της περιοχής του, μεταξύ των οποίων οι λίγο μεγαλύτεροι και ήδη γνωστοί ηθοποιοί Σον Πεν, Ρόμπ Λόου και Εμίλιο Εστεβεζ, στους οποίους ήθελε να μοιάσει. Στα 16 του θα εγκαταλείψει το σχολείο για να ασχοληθεί με την υποκριτική, ενώ στα 18 του χωρίς φράγκο στην τσέπη, θα επιστρέψει στη Νέα Υόρκη για να βρει δουλειά. Εκτός από δουλειά θα βρει και την Σάρα Τζέσικα Πάρκερ, με την οποία θα συνάψουν για πέντε χρόνια σοβαρή σχέση, μέχρι να τα διαλύσει όλα ο εθισμός του στα ναρκωτικά.

Ο Τσάρλι και ο Ίντιο

Αν και γνωστός για τον εθισμό του, δέχεται πολλές προτάσεις για δουλειές, με τον Μελ Γκίμπσον, να του προτείνει να παίξει μαζί του στην περιπέτεια «Air America» το 1990, ενώ το 1992, θα κάνει ακόμη ένα βήμα προς την καταξίωση, όταν θα υποδυθεί το 1992 στην ομώνυμη βιογραφική ταινία τον Τσάρλι Τσάπλιν και θα προταθεί για το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου. Την ίδια χρονιά θα παντρευτεί το μοντέλο Ντέμπορα Φαλκόνερ, με την οποία θα αποκτήσουν τον Ίντιο.

Η φυλακή

Οι ανέμελες – αν υπήρξαν ποτέ – μέρες όμως δεν κράτησαν πολύ και ο Ντάουνι Τζούνιορ από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 θα έχει τεράστια προβλήματα με το ποτό και τα ναρκωτικά. Το 1996 θα συλληφθεί μεθυσμένος για υπερβολική ταχύτητα, ενώ είχε στην κατοχή του ηρωίνη, κοκαΐνη και ένα άδειο όπλο. Τον επόμενο μήνα, λίγο πριν από τη δίκη, οι γείτονες του κάλεσαν την αστυνομία όταν ανακάλυψαν ότι είχε λιποθυμήσει στο κρεβάτι του 11χρονου γιου τους. Η σύζυγός του θα τον εγκαταλείψει, μην αντέχοντας άλλο τον εθισμό του και τις τρέλες του, ενώ ο δικαστής θα τον διατάξει να μπει σε κέντρο αποτοξίνωσης, απ’ όπου, όμως, δραπέτευσε για να συλληφθεί και να τον στείλουν πίσω… πακέτο. Η συνέχεια είναι εφιαλτική, μπαινοβγαίνοντας στη φυλακή, μέχρι ένας δικαστής να τον καταδικάσει σε τρία χρόνια κάθειρξη το 1999.

Η Σούζαν και το κουνγκ φου

Οι περιπέτειές του δεν είχαν τελειωμό, οι παραγωγοί θα τον απέλυαν και η ζωή του θα φτάσει σε μία κρίσιμη καμπή. Το 2003, όμως, θα έχει την τύχη να γνωρίσει την παραγωγό Σούζαν Λεβίν και εκείνη του είπε ότι θα τον παντρευόταν μόνο εάν υποσχόταν ότι θα κόψει οριστικά τα ναρκωτικά. Ο Ντάουνι Τζούνιορ θα πειστεί, θα πάει για θεραπεία, θα ξεκινήσει διαλογισμό και κουνγκ φου, ενώ όπως υποστηρίζει πλέον, η πιο ισχυρή ουσία που καταναλώνει είναι η καφεΐνη.

Ο Iron Man και τα εκατομμύρια

Όλα θα τελειώσουν σαν ένας κακός μακράς διάρκειας εφιάλτης. Η καριέρα του θα απογειωθεί, με εκκίνηση την ερμηνεία του στο εξαίρετο θρίλερ «Zontiac», ενώ το 2008 θα επιλεγεί να υποδυθεί τον Τόνι Σταρκ, γνωστό και ως Iron Man, στην πρώτη από τις τεράστιες επιτυχίες των υπερηρωικών ταινιών Iron Man της Marvel Comics. Μάλιστα, θα γίνει ο πιο ακριβοπληρωμένος ηθοποιός και εκτιμάται ότι απ’ τη συμμετοχή του σε αυτές τις παραγωγές έχει βγάλει πάνω από 350 εκατομμύρια δολάρια.

Επιτέλους Όσκαρ

Μεταξύ των υπερηρωικών και χρυσοφόρων ταινιών, θα γυρίσει τις αξιόλογες και ιδιαιτέρως εμπορικές ταινίες μυστηρίου «Sherlock Holmes» και «Sherlock Holmes 2: Το παιχνίδι των σκιών», υποδυόμενος τον φημισμένο ντετέκτιβ, ενώ η τελευταία του μεγάλη επιτυχία ήταν η ερμηνεία του στο οσκαρικό φιλμ «Οπενχάιμερ», που θα του χαρίσει επιτέλους και το Όσκαρ Β’ Ανδρικού Ρόλου.

Σε λίγες ημέρες ο Ρόμπερτ Ντάουνι θα πρέπει μάλλον να εγκαταλείψει αυτό το Τζούνιορ, μπαίνοντας στην έβδομη δεκαετία της ζωής του. Μιας ζωής, που χρωστά, εν πολλοίς στον Μελ Γκίμπσον, που του έσωσε τη ζωή και τον έβγαλε από τον εφιάλτη των ναρκωτικών, αλλά και στον ίδιο τον εαυτό του, που βρήκε τη δύναμη να ξεκολλήσει από τον πάτο που είχε φτάσει και να βρεθεί στην κορυφή της αμερικάνικης κινηματογραφικής βιομηχανίας.