Ρεάλ – Ατλέτικο: Το μίσος που έγινε ντέρμπι

Τον Νοέμβριο του 2011 η Ρεάλ Μαδρίτης υποδεχόταν στο «Μπερναμπέου» τη συμπολίτισσα, Ατλέτικο. Οταν οι παίκτες της φιλοξενούμενης ομάδας βγήκαν στον αγωνιστικό χώρο για τον καθιερωμένο αναγνωριστικό περίπατο, αντίκρισαν ένα μπάνερ στην εξέδρα, που έγραφε: «Ζητείται κανονικός αντίπαλος για ένα κανονικό ντέρμπι».

Είχαν περάσει πάνω από 13 χρόνια -25 αγώνες- χωρίς ούτε μια νίκη της Ατλέτικο επί της πάμπλουτης και πανίσχυρης Ρεάλ. Υπήρχε ήδη απύθμενο μίσος ανάμεσα στους δύο συλλόγους της ισπανικής πρωτεύουσας, όμως οι αναμετρήσεις τους δεν ήταν ντέρμπι – σε όλες η Ρεάλ ήταν το απόλυτο φαβορί. Εκείνη τη μέρα νίκησε πάλι (4-1), και η παράδοση διατηρήθηκε για άλλα δύο χρόνια.

Το σκηνικό άρχισε να αλλάζει το 2013. Στον τελικό του Κυπέλλου Ισπανίας, που διεξήχθη στο παλάτι της «Βασίλισσας», η Ατλέτικο επικράτησε (2-1) στην παράταση. Οπως έγραψε το Athletic, ο θρίαμβος έγινε ακόμη πιο μεθυστικός για τους «ερυθρόλευκους» της Μαδρίτης όταν ο αρχηγός τους παρέλαβε το τρόπαιο από τα χέρια του (τότε) Βασιλιά της χώρας, Χουάν Κάρλος, ένθερμου υποστηρικτή των «λευκών». Εκτοτε, τα κατ’ όνομα ντέρμπι έγιναν πραγματικά, μάχες εξαιρετικά αμφίρροπες. Σε 41 αγώνες, αν προσμετρήσουμε και εκείνους στο ισπανικό και το ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ, οι νίκες είναι 15-11 υπέρ της Ρεάλ, ενώ 15 (ανάμεσά τους και οι τρεις πιο πρόσφατοι) έληξαν ισόπαλοι.

Η αντιπαλότητα των δύο συλλόγων ήταν έντονη από το πρώτο τους, κιόλας, αντάμωμα στην παρθενική σεζόν της La Liga, το 1928-1929 (νίκησε η Ρεάλ). Η Ρεάλ ήταν η ομάδα της αριστοκρατίας, των οικονομικά ανώτερων τάξεων και του κατεστημένου. Εστω κι αν, πολύ σύντομα, κέρδισε οπαδούς από όλα τα κοινωνικά στρώματα λόγω των μεγάλων επιτυχιών της. Η Ατλέτικο εκπροσωπούσε την εργατική τάξη, τους «αντί» της πόλης. Αυτή η αντίθεση αποτυπώνεται και γεωγραφικά. Το «Μπερναμπέου» βρίσκεται στον (πλούσιο) βόρειο τομέα της Μαδρίτης, ανάμεσα σε τράπεζες και γραφεία επιχειρηματικών κολοσσών, ενώ το «Μετροπολιτάνο»- στον νότιο, δίπλα σε εργοστάσια. Οπως και το παλιό γήπεδο της Ατλέτικο, «Βιθέντε Καλντερόν».

Ακόμη και την εποχή της απόλυτης κυριαρχίας της Ρεάλ, στα μέσα του 20ου αιώνα, όταν η ομάδα του Αλφρέδο ντι Στέφανο και του Φέρεντς Πούσκας κατέκτησε πέντε διαδοχικά Κύπελλα Πρωταθλητριών (1956-1960), οι συναντήσεις με την Ατλέτικο ξεχείλιζαν πάθος. Περισσότερο και απ’ ό,τι τα Clasico με την Μπαρτσελόνα. Το είχε επιβεβαιώσει, λίγα χρόνια πριν αποβιώσει, και ο ίδιος ο ντι Στέφανο: «Στην εποχή μου, ο μεγάλος μας αντίπαλος ήταν η Ατλέτικο. Τα ματς με την Μπαρτσελόνα διαρκούσαν 90 λεπτά. Εκείνα με την Ατλέτικο, ολόκληρη την εβδομάδα. Θέλαμε να κερδίσουμε με κάθε κόστος».

Στις αρχές του 21ου αιώνα η δυναμική των δύο συλλόγων ήταν… η μέρα με τη νύχτα. Στην πρώτη του θητεία στην προεδρία ο Φλορεντίνο Πέρεθ έφερε στο «Μπερναμπέου» τον Ζινεντίν Ζιντάν, τον Ρονάλντο (το «Φαινόμενο»), τον Ντέιβιντ Μπέκαμ… Αργότερα, κι άλλους παγκόσμιους «αστέρες». Το μέγεθος της Ρεάλ μεγάλωνε ακόμη περισσότερο, ενώ η Ατλέτικο πέρασε λίγο καιρό στη Β’ Κατηγορία της Ισπανίας και βυθιζόταν στα χρέη, που κάποια στιγμή ξεπέρασαν τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Κι όμως, οι ποδοσφαιρόφιλοι της Μαδρίτης ήταν σχεδόν μοιρασμένοι: οι μισοί με τη Ρεάλ, οι άλλοι μισοί με την Ατλέτικο. Και οι αναμετρήσεις των δύο ομάδων, όταν η Ατλέτικο αγωνιζόταν στην Πριμέρα Ντιβιζιόν, ήταν τα πιο σημαντικά events της σεζόν στην ατζέντα των οπαδών της. Πολλοί προτιμούσαν τη νίκη επί της Ρεάλ, παρά την κατάκτηση του τίτλου.

Ο φανατισμός γιγαντώθηκε όταν η «ψαλίδα» άρχισε να κλείνει. Ο Ντιέγκο Σιμεόνε, που ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της Ατλέτικο τον Δεκέμβριο του 2011, ήταν ο άνθρωπος που «γύρισε τον διακόπτη». Επί των ημερών του, που συνεχίζονται στον κόκκινο τομέα της πόλης, η ομάδα κατάφερε να βγει από τη σκιά που έριχνε πάνω της η Ρεάλ. Κατέκτησε, μεταξύ άλλων, το πρωτάθλημα, το 2014 και το 2021 (από το 1977 έως το 2014 το είχε κερδίσει μόνο μια φορά, το 1996), το Κύπελλο του 2013 και δύο Γιουρόπα Λιγκ, και έφτασε δύο φορές στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ (2014, 2016), χάνοντας το τρόπαιο από τη μισητή αντίπαλο, με δραματικό τρόπο και τις δύο. Την πρώτη, στην παράταση (ενώ κρατούσε τη νίκη μέχρι το τρίτο λεπτό των καθυστερήσεων). Και τη δεύτερη, στα πέναλτι.

Η Ρεάλ εξακολουθεί να είναι πολύ μεγαλύτερο μέγεθος. Εχει στη συλλογή της 15 τρόπαια Τσάμπιονς Λιγκ (η Ατλέτικο, κανένα), 36 πρωταθλήματα (η Ατλέτικο, 11) και 20 Κύπελλα Ισπανίας (η Ατλέτικο, τα μισά). Εχει υπερδιπλάσια ετήσια έσοδα (την περασμένη σεζόν ξεπέρασαν το δισεκατομμύριο) και πάνω από 500 εκατομμύρια οπαδούς σε όλο τον Κόσμο. Αλλά, πλέον, η Ατλέτικο δεν είναι ο «σάκος του μποξ» που ήταν κάποτε. Διαθέτει εξαιρετική ομάδα, ένα υπέροχο γήπεδο, και ο σημερινός Βασιλιάς της Ισπανίας, Φελίπε, είναι οπαδός της.

Καθώς η Ατλέτικο ψήλωνε, μεγάλωνε και η αντιπαλότητα, η οποία όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια εκφράζεται με ακραίο, απαράδεκτο τρόπο. Τον περασμένο Οκτώβριο, για παράδειγμα, το ντέρμπι στο «Μετροπολιτάνο» διακόπηκε επί 20 λεπτά όταν ο γκολκίπερ της Ρεάλ, Τιμπό Κουρτουά, ο οποίος για τρεις σεζόν υπερασπιζόταν την εστία της Ατλέτικο, δέχθηκε βροχή αντικειμένων από την εξέδρα. Τον Σεπτέμβριο του 2022 στο ίδιο γήπεδο ο βραζιλιάνος σούπερ-σταρ της Ρεάλ, Βινίσιους Τζούνιορ, δέχτηκε άγρια ρατσιστική επίθεση. Και τον επόμενο Ιανουάριο ένα ομοίωμά του βρέθηκε κρεμασμένο σε μια γέφυρα κοντά στο αθλητικό κέντρο της ομάδας του.

Η Τύχη… είχε όρεξη να απολαύσει ακόμη έναν ισπανικό «εμφύλιο» στο Τσάμπιονς Λιγκ. Οι δύο αναμετρήσεις της Ρεάλ με την Ατλέτικο (απόψε στις 22:00 στο «Μπερναμπέου» και την Τετάρτη 12/3 στο «Μετροπολιτάνο») έχουν επισκιάσει οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στη Μαδρίτη.

. . .