Πώς ένα εμβόλιο για τα… αέρια των αγελάδων θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής

Η εκπληκτική ικανότητα της αγελάδας να συντηρείται τρώγοντας μόνο χορτάρι είναι ένα από τα θαύματα της φύσης, αλλά έχει κόστος. Καθώς το χορτάρι ζυμώνεται στο στομάχι του ζώου παράγει μεθάνιο, ένα αέριο του θερμοκηπίου 28 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα, αν και με μικρότερη διάρκεια ζωής στην ατμόσφαιρα.

Αυτό το μεθάνιο απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα με τα αέρια των αγελάδων σε μεγάλη ποσότητα – μια αγελάδα μπορεί να παράγει πάνω από 90 κιλά ετησίως. Η κτηνοτροφία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο των εκπομπών μεθανίου που σχετίζονται με τον άνθρωπο, οι οποίες με τη σειρά τους είναι υπεύθυνες για περίπου το 30% της υπερθέρμανσης του πλανήτη.

Ορισμένες φάρμες με αγελάδες χρησιμοποιούν πρόσθετα τροφίμων που βοηθούν στη μείωση της παραγωγής μεθανίου στο στομάχι μιας αγελάδας, αλλά έχουν μειονεκτήματα, όπως η μεταβλητή αποτελεσματικότητα και η ανάγκη συνεχούς τροφοδοσίας, πράγμα που είναι δύσκολο αν τα ζώα είναι ελεύθερα να περιφέρονται.

Το εμβόλιο των 9,4 εκατ. δολαρίων (του Τζεφ Μπέζος)

Ένα εμβόλιο θα μπορούσε να είναι μια εναλλακτική λύση και το Ινστιτούτο Pirbright στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένα εργαστήριο ιολογίας που επικεντρώνεται στην κτηνοτροφία, ηγείται μιας τριετούς μελέτης για την ανάπτυξη ενός τέτοιου εμβολίου.

«Η ελκυστικότητα ενός εμβολίου ως μέρος της λύσης είναι ότι πρόκειται για μια πολύ καλά υιοθετημένη, κοινή πρακτική, με ήδη διαθέσιμες υποδομές, και οι άνθρωποι γνωρίζουν τα οφέλη του εμβολιασμού για την υγεία των ζώων γενικά», λέει ο Τζον Χάμοντ, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Pirbright.

Η διεθνής προσπάθεια υποστηρίζεται με 9,4 εκατομμύρια δολάρια από το Bezos Earth Fund, που ο ιδρυτής της Amazon σύστησε για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, και περιλαμβάνει επίσης το Βασιλικό Κτηνιατρικό Κολέγιο του Ηνωμένου Βασιλείου και το AgResearch, ένα εργαστήριο γεωργικής καινοτομίας στη Νέα Ζηλανδία.

«Στο καλύτερο σενάριο, θα είναι ένα εμβόλιο μιας δόσης που ένα ζώο θα λάβει σχετικά νωρίς στη ζωή του και το οποίο θα συνεχίσει να έχει αποτέλεσμα, με στόχο την ελάχιστη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30%», συμπληρώνει ο Χάμοντ.

Οι επιστήμονες εργάζονται πάνω στην ιδέα ενός εμβολίου για τα αέρια της αγελάδας για πάνω από μια δεκαετία, σύμφωνα με τον Χάμοντ, αλλά χωρίς απτά αποτελέσματα μέχρι στιγμής. «Έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις σε διάφορες χώρες στην προσπάθεια ανάπτυξης αυτού του ασυνήθιστου εμβολίου, δεδομένου ότι δεν είναι απαραίτητα προς όφελος του ζώου, αλλά προς όφελος των εκπομπών που μπορεί να παράγει το ζώο», λέει. «Δεν υπάρχει προϊόν, αλλά υπάρχει επιστημονική βιβλιογραφία που υποδηλώνει ότι μπορεί να λειτουργήσει και θα λειτουργήσει».

«Για να λειτουργήσει, το εμβόλιο θα πρέπει να παράγει αντισώματα που να δεσμεύονται με τα βακτήρια στο στομάχι που παράγουν το μεθάνιο και να τα εμποδίζουν να το κάνουν», εξηγεί ο Χάμοντ.

Το κύριο πλεονέκτημα ενός εμβολίου θα ήταν ότι θα μπορούσε να χορηγηθεί στα μοσχάρια μετά τη γέννηση, όπως γίνεται με τα εμβόλια κατά των ασθενειών, λέει ο Ντερκ Ουέρλινγκ, καθηγητής Μοριακής Ανοσολογίας στο Βασιλικό Κτηνιατρικό Κολέγιο, ο οποίος συμμετέχει στο έργο: «Αν καταφέρουμε να εντοπίσουμε μια κατάλληλη προσέγγιση εμβολίου, αυτό θα μπορούσε επίσης να σημαίνει ότι μπορούμε ενδεχομένως να εμβολιάσουμε και τη μητέρα αγελάδα», λέει. «Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την παραγωγή αντισωμάτων που θα μεταδίδονταν μέσω του πρωτογάλακτος. Έτσι, υπάρχουν πολλαπλοί τρόποι με τους οποίους μπορούμε δυνητικά να χρησιμοποιήσουμε τις άμυνες της ίδιας της αγελάδας, αλλά όλα αυτά μένει να τα δούμε».

Με πληροφορίες από: How a ‘cow fart’ vaccine could help tackle climate change by Jacopo Prisco, CNN