Πόσο ικανοποιημένοι είναι οι τουρίστες στην Αθήνα;

Τα συμπεράσματα για το τουριστικό 2024 στην Αθήνα, βάσει έρευνας που πραγματοποίησε η Ενωση Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού, σε συνεργασία με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών και την GBR Consulting, παρουσιάσθηκαν την Πέμπτη, κατά τη διάρκεια ειδικής εκδήλωσης της ΕΞΑΑΑ στο ξενοδοχείο Airotel Stratos Vassilikos.

Η ζήτηση στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών αυξήθηκε ραγδαία τα τελευταία δύο χρόνια. Το 2024, οι διεθνείς αφίξεις μη κατοίκων έφτασαν τα 7,9 εκατομμύρια, από 7,1 εκατομμύρια το 2023 και 6,4 εκατομμύρια το 2019, σημειώνοντας αυξήσεις 12% και 24%, αντίστοιχα.

Ειδικότερα, ο μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών προήλθε από τις παραδοσιακές αγορές (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), ενώ ως γενικό συμπέρασμα, η πλειονότητα των ευρωπαϊκών αγορών σημείωσε διψήφια αύξηση επισκεπτών. Παράλληλα, υπερπόντιοι προορισμοί – αγορές, όπως η Αυστραλία και η Κίνα, ανέκαμψαν με ταχείς ρυθμούς. Σε ό,τι αφορά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, παρατηρήθηκε αυξημένη επισκεψιμότητα και κατά τους μήνες εκτός αιχμής.

Ως προς την εξέλιξη της επιβατικής κίνησης το 2024, η Αθήνα κατατάσσεται πρώτη σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με το 2019, εμφανίζοντας ισχυρή αναπτυξιακή πορεία τη στιγμή που ο κλάδος των ευρωπαϊκών αεροδρομίων βρίσκεται ακόμα σε στάδιο ανάκαμψης.

Προέκυψε, ωστόσο, ότι τα ποσοστά πληρότητας των αθηναϊκών ξενοδοχείων δεν παρουσίασαν σημαντική άνοδο, παρά την αυξημένη ζήτηση. Μεταξύ 2023 και 2024 ο αριθμός των δωματίων ξενοδοχείων αυξήθηκε κατά 3% στην Αττική και 4% στο κέντρο της Αθήνας και η ανάπτυξη αυτή αφορούσε κυρίως τα ξενοδοχεία 3 έως 5 αστέρων, ενώ τα ξενοδοχεία 1 και 2 αστέρων συνέχισαν να μειώνονται.

Από το 2017, 11 επιπλέον διεθνείς ξενοδοχειακές αλυσίδες εισήλθαν στην Αττική, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό σε 23 αλυσίδες που διαχειρίζονται 40 brands το 2024. Η διείσδυση των διεθνών brands παραμένει ισχυρότερη στην κατηγορία των 5 αστέρων, όπου το 43% των ξενοδοχείων και το 52% των δωματίων τους ανήκουν σε διεθνή αλυσίδα. Στην κατηγορία των 4 αστέρων, τα αντίστοιχα ποσοστά ανέρχονται σε 12% και 25%.

Η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Αττική επίσης συνέχισε να επεκτείνεται, με τον αριθμό των διαθέσιμων μονάδων να αυξάνεται κατά περίπου 16% μεταξύ 2023 και 2024 φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 30.000 καταλύματα. Αυτός ο τομέας προσέλκυσε κυρίως διεθνείς επισκέπτες, ιδιαίτερα κατά την περίοδο Απριλίου–Οκτωβρίου. Τον Δεκέμβριο του 2024, ψηφίστηκε ένας νέος νόμος (ΦΕΚ A198-05-12-24) που απαγορεύει την έκδοση νέων αδειών βραχυχρόνιας μίσθωσης, για ένα έτος Ιανουάριος – Δεκέμβριος 2025, στα Δημοτικά Διαμερίσματα 1,2 και 3 του Κεντρικού Τομέα Αθηνών. Επιπλέον, από την 1η Οκτωβρίου 2025, θα τεθούν σε εφαρμογή νέα λειτουργικά πρότυπα για την αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης.

Οσον αφορά τα ενοικιαζόμενα δωμάτια – διαμερίσματα (έως 5 κλειδιά), σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία που γνωστοποιήθηκαν από το υπουργείο Τουρισμού, καταγράφηκε αύξηση των μονάδων κατά 37% στην Αττική το 2024 σε σύγκριση με το 2019, από 896 σε 1231. Μερικές από αυτές τις μονάδες είναι επίσης καταχωρημένες σε πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Σημειώνεται, ακόμη, πως το 2024, τα αθηναϊκά ξενοδοχεία πέτυχαν πρωτοφανή επίπεδα στις τιμές δωματίων (ADR), με αύξηση 10% σε σχέση με το 2023 και 42% σε σχέση με το 2019. Η Αθήνα ξεπέρασε μόλις τη Μαδρίτη και μειώνει τη διαφορά με τη Βαρκελώνη, η οποία αύξησε το ADR της κατά 8% σε σχέση με το 2023 και 33% σε σχέση με το 2019. Τα τελευταία 20 χρόνια, η Ρώμη υπερτερεί συνεχώς της Βαρκελώνης, της Μαδρίτης και της Αθήνας, μεγαλώνοντας τη διαφορά ADR. Αυτή η τάση οφείλεται κυρίως στην επέκταση του τομέα των πολυτελών ξενοδοχείων της πόλης.

Η αυξημένη ζήτηση δεν επηρέασε αρνητικά τα συνολικά επίπεδα ικανοποίησης, σύμφωνα με την ίδια έκθεση. Αναφέρεται πως «οι επισκέπτες συνεχίζουν να αξιολογούν θετικά την εμπειρία τους στην Αθήνα, με μέσο όρο 8,3 στα 10, ακολουθώντας μια ανοδική πορεία τα τελευταία 20 χρόνια κατά τα οποία διεξάγεται αυτή η έρευνα».

Από την άλλη, «τα κύρια σημεία ανησυχίας παραμένουν η δημόσια καθαριότητα, η ασφάλεια και η κατάσταση των δρόμων, των πεζοδρομίων και των πλατειών. Παρά το γεγονός ότι οι γενικές αξιολογήσεις ικανοποίησης παραμένουν σταθερές, ορισμένες περιοχές στο κέντρο της Αθήνας υστερούν σε σχέση με τα μέσο όρο της πόλης, οι οποίες χρειάζονται βελτίωση τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες».

Ο πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ, Ευγένιος Βασιλικός, επεσήμανε την αξία των πορισμάτων της έρευνας και τη σημασία αξιοποίησής τους, προκειμένου «να μην μένουμε μόνο στα λόγια» αλλά να προχωρούμε στην υλοποίηση όσων απαιτούνται και αναφέρθηκε στην  ανάγκη θωράκισης του προορισμού και στα έργα υποδομής που θα στηρίξουν την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη.

Ο κ. Βασιλικός αναφέρθηκε επίσης στο θετικό 2024 για τα ξενοδοχεία της Αθήνας, που έδωσε μια καλύτερη μέση τιμή δωματίου «φέρνοντάς μας πιο κοντά στους ανταγωνιστές μας». Τόνισε την ανάγκη να προβληθούν καλύτερα τα νησιά της Αττικής, να υποστηριχθεί ο συνεδριακός τουρισμός, αλλά και μεγάλα events, όπως ο αυθεντικός Μαραθώνιος. Στα θετικά πορίσματα πρόσθεσε επίσης τη συμμετοχή στην προσφορά της Αθήνας περισσότερων διεθνών brands και το γεγονός ότι ένας στους δύο επισκέπτες γνωρίζουν και επισκέπτονται την αθηναϊκή Ριβιέρα και τις παραλίες της Αττικής. Τέλος επεσήμανε την ανάγκη να ρυθμισθούν επί «ίσοις όροις» τα θέματα δυναμικότητας σε μη κύρια τουριστικά καταλύματα και βραχυχρόνια μίσθωση, προκειμένου «να προστατευθούμε εγκαίρως από δυσάρεστες συνέπειες, όπως αυτές που αντιμετωπίζουν ήδη άλλοι προορισμοί».

Η Ιωάννα Παπαδοπούλου, διευθύντρια Επικοινωνίας & Μάρκετινγκ του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, σημείωσε από την πλευρά της: «Για τέταρτη συνεχή χρονιά, η συνεργασία μας με την ΕΞΑΑΑ αποδεικνύεται εξαιρετικά πολύτιμη, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη αποτύπωση της εμπειρίας των επισκεπτών της Αθήνας και των τάσεων που διαμορφώνουν το τουριστικό τοπίο. Το 2024 αποτέλεσε χρονιά ρεκόρ για την επιβατική κίνηση του αεροδρομίου της Αθήνας, καθώς καταγράφηκε ιστορικά υψηλή τουριστική ροή, ενισχύοντας τη θέση της πόλης μας ως ενός από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.

Η υψηλή ικανοποίηση των επισκεπτών και η αυξημένη αναγνωρισιμότητα της Αθήνας ως must-visit προορισμού δημιουργούν ένα ισχυρό υπόβαθρο για το μέλλον. Ωστόσο, παραμένουν προκλήσεις, όπως η ανάγκη για βιώσιμη διαχείριση της τουριστικής ανάπτυξης, η περαιτέρω ενσωμάτωση της βιωσιμότητας στον ταξιδιωτικό σχεδιασμό, αλλά και η περαιτέρω βελτίωση του τουριστικού προϊόντος της πόλης, καθώς και η διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ τουριστικής ανάπτυξης και ποιότητας ζωής στην πόλη. Για τον σκοπό αυτό, στα στοιχεία που παρουσιάστηκαν φέτος ενσωματώθηκαν και τα συμπεράσματα δύο επιπλέον ερευνών που σχετίζονται με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, καθώς και με την αντίληψη των κατοίκων για τη βελτίωση της καθημερινότητας στην πόλη, με έμφαση στην περαιτέρω βελτίωση των υποδομών.

Ευχαριστούμε θερμά την ΕΞΑΑΑ για την διαχρονικά εξαιρετική συνεργασία και συνεχίζουμε, αξιοποιώντας τη γνώση και τα δεδομένα που προκύπτουν από τις έρευνες, με στόχο να συμβάλλουμε ενεργά στη διαμόρφωση στρατηγικών που θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τη θέση της Αθήνας ως σύγχρονου και βιώσιμου τουριστικού προορισμού».

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η Χριστίνα Κεφαλογιάννη, αναπ. περιφερειάρχης Αττικής, ο Ανδρέας Φιορεντίνος, Γ.Γ. ΕΟΤ, ο Αλέξανδρος Θάνος, εντεταλμένος Σύμβουλος ΣΕΤΕ, ο Δημήτρης Φραγκάκης, πρόεδρος της «Νέας Μητροπολιτικής Αττικής», καθώς και πλήθος εκπροσώπων του υπουργείου Τουρισμού και του ΕΟΤ, της περιφερειακής και δημοτικής Αρχής, κλαδικών και επιστημονικών φορέων, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και ΜΜΕ.

. . .