Πρώτο σοβαρό crash test τη Κυριακή για το ηλεκτρικό σύστημα

Συναγερμός έχει σημάνει στις αρμόδιες αρχές για την ασφάλεια του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, καθώς αύριο θα δοκιμαστούν για πρώτη φορά οι αντοχές του και για να αποφευχθούν τα χειρότερα θα χρειαστεί πιθανότατα οι ιδιοκτήτες χιλιάδων φωτοβολταϊκών να τα «βγάλουν από τη πρίζα».

Στη πράξη, πρόκειται για το πρώτο φετινό crash test ενόψει της Πασχαλινής περιόδου, η οποία θεωρείται επικίνδυνη για μπλακ άουτ, καθώς προβλέπεται αυξημένη ανισορροπία στο ισοζύγιο προσφοράς και ζήτησης τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Το λίαν επικίνδυνο αυτό μείγμα συνθέτουν από τη μια υπερπαραγωγή φωτοβολταικών και από την άλλη τα πολύ χαμηλά φορτία τις ημέρες εκείνες λόγω των αργιών, ειδικά όταν φέτος το Πάσχα των Ορθοδόξων (20 Απριλίου) συμπίπτει με εκείνο των Καθολικών.

Επομένως η περίσσεια παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ δεν θα έχει τη διέξοδο να εξαχθεί στη γειτονική Ιταλία, όπως συμβαίνει υπό κανονικές συνθήκες, καθώς και εκεί η ζήτηση για ρεύμα θα είναι τη συγκεκριμένη εβδομάδα εξαιρετικά χαμηλή.

Το πρόβλημα κάθε χρόνο μεγενθύνεται, καθώς μπαίνουν μαζικά στο σύστημα νέα έργα, χωρίς αυτό να είναι σε θέση να διαχειριστεί όλη αυτή τη νέα παραγωγή. Το τελευταίο χρόνο προστέθηκαν γύρω στα 1,9 GW νέων φωτοβολταικών και φέτος εκτιμάται ότι θα μπουν επιπλέον 2,4 GW.

Απέναντι σε αυτό το συνδυασμό, της εξαιρετικά υψηλής παραγωγής φωτοβολταικών, και του γεγονότος ότι δεν μπορεί να απορροφηθεί λόγω της πολύ χαμηλής ζήτησης τις ημέρες των εορτών, η μόνη απάντηση είναι οι μαζικές περικοπές. Από τις αρχές Μαρτίου μέχρι και χθες, έχουν ξεπεράσει τις 240 Γιγαβατώρες, με αιχμή τις τέσσερις τελευταίες Κυριακές, όπως δείχνει και ο παρακάτω πίνακας, νούμερο που πλησιάζει το 30% του συνολικού «ψαλιδιού» για όλο το 2024.

Τεστ ενόψει Πάσχα

Σε αυτό το τοπίο, η αυριανή μέρα έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά για να γίνει μια προσομοίωση με τις συνθήκες της πασχαλινής εβδομάδας. Και οι Διαχειριστές (ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ) έχουν την ευκαιρία να «τεστάρουν» τα αντανακλαστικά του συστήματος και να δοκιμάσουν ενόψει Πάσχα το μοντέλο των περικοπών που έχει αποφασιστεί.

Η πρόγνωση ότι η συννεφιά των τελευταίων ημερών θα δώσει αύριο τη θέση της σε εκτεταμένη ηλιοφάνεια, συνεπάγεται εκτίναξη στη παραγωγή φωτοβολταϊκών, ενώ η αύξηση της έντασης των ανέμων παραπέμπει σε αύξηση της παραγωγής και των αιολικών.

Σε αυτή τη κατεύθυνση ο ΑΔΜΗΕ εξέδωσε χθες έκτακτη προειδοποίηση προς τους ιδιοκτήτες των σταθμών ΑΠΕ που είναι συνδεδεμένοι στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ να είναι σε ετοιμότητα, προκειμένου αν χρειαστεί να προχωρήσουν σε πλήρη περιορισμό της ισχύος των σταθμών τους. Και ακριβώς επειδή τα πολλές χιλιάδες αυτά μικρά έργα δεν έχουν εγκαταστήσει ακόμη συστήματα τηλεχειρισμού (set point), ο ΔΕΔΔΗΕ δεν μπορεί να τα περικόψει εξ αποστάσεως.

Επομένως η εντολή στους ιδιοκτήτες τους θα είναι να «τραβήξουν οι ίδιοι τη πρίζα», δηλαδή να τα σβήσουν χειροκίνητα, ώστε να σταματήσουν να παράγουν ενέργεια, για το διάστημα από τις 11:00 έως τις 16:00. Οσοι εξ αυτών λάβουν εντολή περιορισμού έγχυσης αλλά δεν συμμορφωθούν, θα χρεώνονται με ποινές, που ξεκινούν από τα 500 ευρώ για κάθε μεγαβατώρα (MWh) που εγχέουν στο ηλεκτρικό δίκτυο και μπορεί να φτάσουν τα 1.500 ευρώ /MWh εάν διαπιστωθεί ότι είναι κατ’ εξακολούθηση παραβάτες.

Τα περι ου ο λόγος έργα αφορούν τη λεγόμενη «ομάδα Β», είναι πολλές χιλιάδες και υπολογίζεται ότι αθροίζουν 3,5 GW.

Καλύτερη εικόνα για την αυριανή κατάσταση θα έχει ο ΑΔΜΗΕ σήμερα το βράδυ, καθώς δημοσιεύονται οι προβλέψεις για τα φορτία της Κυριακής και οι εκτιμήσεις για τη περίσσεια ενέργειας ανά ώρα, οπότε και αναμένεται νέα ανακοίνωση.

Το τι συνέβη κατά τον πρώτο μήνα της άνοιξης δείχνει την έκταση του προβλήματος που θα κληθεί σύντομα να αντιμετωπίσει η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), χωρίς μάλιστα σε αυτή τη φάση, οι περικοπές να οφείλονται σε κορεσμό των δικτύων, κάτι που όμως είναι θέμα χρόνου να συμβεί.