Παγκόσμια αντικαπνιστική πρωτιά για τη Σουηδία

Η Ευρωπαϊκή Eνωση έχει θέσει στόχο της έναν κόσμο χωρίς καπνό (τσιγάρου) ως το 2040, όμως η Σουηδία έφθασε στο σημείο αυτό 15 χρόνια νωρίτερα. Περίπου, δηλαδή, αφού ο λαός της ανάβει ακόμη το τσιγαράκι του σε ποσοστό 4,5% (στα 10,5 εκατομμύρια ψυχές). Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όμως, το κρίσιμο όριο για να χαρακτηριστεί μια χώρα «άκαπνη» (όχι με τη στρατιωτική έννοια) είναι το 5% καπνιζόντων επί του συνολικού πληθυσμού. H Corriere della Sera είχε το σχετικό ρεπορτάζ.

Ο μέσος όρος των καπνιστών στην υπόλοιπη ΕΕ παραμένει σταθερός, περί το 24%, αφού μέσα σε τρία χρόνια η μείωση ήταν ασήμαντη (1%, σύμφωνα με μελέτη που έγινε για λογαριασμό της Κομισιόν). Ο μέσος όρος των καπνιζόντων ανεβαίνει στις πιο φτωχές χώρες του κλαμπ των Βρυξελλών, στον βαλκανικό Νότο, και είναι άνω του 35% στην Κροατία, στη Βουλγαρία και, φυσικά, στην Ελλάδα (στην πατρίδα μας η κατανάλωση προϊόντων καπνού ενισχύει σημαντικά τα κρατικά έσοδα, καθώς η φορολογία τους ανά πακέτο είναι πολύ υψηλή).

Στη Δυτική Ευρώπη είναι πολλές οι χώρες που ακολουθούν το άκαπνο παράδειγμα της Σουηδίας. Τα ποσοστά κατανάλωσης προϊόντων καπνού είναι τα εξής: Ισλανδία 11%, Φινλανδία 12%, Νορβηγία 13%, Ιταλία 17,6%, Γαλλία 22%, Ισπανία 23%. Η Corriere έπλεξε το εγκώμιο της Σουηδίας: «Μπορεί να υπερηφανεύεται για αυτό το μετάλλιο που κατέκτησε στις αρχές του 2025. Η Σουηδία είναι η πρώτη χώρα παγκοσμίως που έριξε κάτω από 20% το ποσοστό των καπνιζόντων στο τέλος της χιλιετίας». Πώς το πέτυχε;

«Το 2005 η κυβέρνηση της Σουηδίας απαγόρευσε το κάπνισμα στα μπαρ και στα εστιατόρια. Και το 2019 απαγόρευσε το κάπνισμα σε απόσταση 20 μέτρων από σταθμούς τρένων και λεωφορείων, από παιδικές χαρές, αθλητικές εγκαταστάσεις, βεράντες εστιατορίων και άλλα υπαίθρια σημεία», δηλαδή σε ανοιχτούς και μη στεγασμένους χώρους. «Στη Σουηδία οι γυναίκες κάπνιζαν περισσότερο από τους άνδρες, αλλά τώρα αυτή η διαφορά έχει εξαφανιστεί».

Ο μέσος όρος για τους καπνιστές στην ΕΕ είναι 14 τσιγάρα την ημέρα, συνέχισε η Corriere. Κάθε τσιγάρο, σύμφωνα με μια βρετανική πανεπιστημιακή μελέτη που μόλις δημοσιεύθηκε, ισοδυναμεί με 20 λεπτά λιγότερης ζωής. Το ευρωπαϊκό σχέδιο κατά του καπνίσματος εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα μείωσης του καρκίνου, αφού κάθε χρόνο το κάπνισμα ευθύνεται για 700.000 θανάτους Ευρωπαίων. Στη Σουηδία η πλέον «άκαπνη» μερίδα του πληθυσμού είναι οι νέοι (με ποσοστό καπνιστών μόνο 2%, σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας).+

Το μιλανέζικο μέσο σημείωσε ότι η μείωση του ποσοστού των σουηδών καπνιζόντων επετεύχθη, πέρα από τις προαναφερθείσες απαγορεύσεις, και με τα εναλλακτικά προϊόντα που κυκλοφορούν νομίμως και περιέχουν νικοτίνη. Λόγου χάρη, την τελευταία διετία η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων έχει διπλασιαστεί από 2% σε 4%, μάλιστα στους νέους το ποσοστό είναι 6%-10%. Εκεί υπάρχει, εξάλλου, και το τοπικό προϊόν «σνους», ένα ταμπάκο σε φακελάκι που τοποθετείται πίσω από το άνω χείλος, δηλαδή εντός του στόματος.

Το «σνους» είναι τόσο διαδεδομένο στη Σουηδία, που υπήρξε αντικείμενο της ενταξιακής διαπραγμάτευσης με την Κομισιόν το 1995, επειδή στην ΕΕ είναι απαγορευμένο. Το χρησιμοποιούν οι Σουηδοί σε ποσοστό 23% και ειδικά οι νέοι σε ποσοστό 27%.

. . .