Ο ρόλος της Κρήτης και η έμπρακτη αμφισβήτηση του τουρκολιβυκού μνημονίου

Η εκδήλωση ενδιαφέροντος της αμερικανικής εταιρίας Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων σε δύο περιοχές στα ανοιχτά της Κρήτης, ενισχύει την ΑΟΖ της Ελλάδας, όπως αναφέρουν αναλυτές. Ωστόσο, κρατούν μικρό καλάθι σε σχέση με τη στάση της Τουρκίας.

Πρόκειται για μία έμπρακτη αμφισβήτηση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου εξηγεί στο CNN Greece, ο αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης.

Εστιάζοντας κανείς πάνω στον χάρτη στην περιοχή που έχει «κυκλώσει» ο αμερικανικός κολοσσός, «το ανατολικό κομμάτι, το δεύτερο δηλάδή κομμάτι που θα γίνουν έρευνες, είναι πάνω στο τουρκολιβυκό μνημόνιο», αναφέρει ο αντιστράτηγος ε.α, υπογραμμίζοντας πώς «εμβολίζει» την εν λόγω συμφωνία.

Επιπρόσθετα, επισημαίνει πώς εκεί «βρίσκονται τα νησιά Χρυσή, Κουφονήσι και δυτικά αυτών το νησί Γαύδος, νησιά που βρίσκονται νότια της Κρήτης» και η Τουρκία όπως αναφέρει έχει αμφισβητήσει κατά το παρελθόν, προβάλλοντας ως επιχείρημα ότι δεν έχουν δικαιοδοσία πάνω στις θαλάσσιες ζώνες.

Ο κ. Τζούμης πιάνει το νήμα από τον Ιούλιο του 1996 όπου κατά τη διάρκεια μίας ΝΑΤΟϊκής άσκησης “Dynamic-Mix”, η Άγκυρα έθεσε θέμα εξαίρεσης από την άσκηση της νήσου Γαύδου. Η τουρκική πλευρά όπως υπογραμμίζει τα έχει εντάξει στις «Γκρίζες Ζώνες», με τον αντιστράτηγο ε.α να υποστηρίζει πώς η Άγκυρα επικαλείται «το τουρκικό αφήγημα ότι όταν η Κρήτη παραχωρήθηκε στην Ελλάδα με τη Συνθήκη του Λονδίνου το 1913, τα νησιά και οι βραχονησίδες που βρίσκονται γύρω από το νησί, δεν αναφέρονται ονομαστικά».

«Aυτό οδηγεί στο συμπέρασμα κατά την άποψη της Τουρκίας ότι αποτελούν πρώην οθωμανικά εδάφη που τελούν υπό ελληνική κατοχή ή περιοχές ακαθορίστου κυριαρχίας, των οποίων το καθεστώς εκκρεμεί», καταλήγει ο κ. Τζούμης υποστηρίζοντας πώς αυτό και μόνον αποτελεί πρόβλημα.

Ποια θα είναι η στάση της Τουρκίας

Ο κ. Τζούμης υποστηρίζει ότι σε περίπτωση που οι έρευνες πραγματοποιηθούν χωρίς τουρκικά απρόοπτα αυτό θα μπορούσε να μεταφραστεί ότι η Άγκυρα παραιτείται εμπράκτως από τις αξιώσεις της.

Ωστόσο, ο κ. Τζούμης εκτιμά πώς δεν θα μείνουν με σταυρωμένα τα χέρια στη γείτονα και ότι θα υπάρξει αντίδραση. Ωστόσο, είναι θετικό πώς πρόκειται για μία αμερικανική εταιρία, με τον ίδιο να προσθέτει «να δούμε αν η Τουρκία θα τα βάλει μία αμερικανική εταιρεία ή θα γίνει όπως έγινε στην Κάσο ή όπως τελευταία που έδιωξε το ιταλικό πλοίο που πραγματοποιούσε έρευνες για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας Κύπρου».

Αναφέρει πώς οι συγκεκριμένες έρευνες θα είναι ακόμη ένα crash test για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

«Από το 2019 και μετά όταν ξεκίνησε αυτή η κλιμάκωση της έντασης με την Τουρκία έχουμε συνεχή crash tests. Και με το Ορουτς Ρέις το 2020 και με το μάθημα της “Γαλάζιας Πατρίδας” που μπήκε πλέον στα σχολεία και με το κομμάτι της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου», καταλήγει.

Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζει ως θετική έκβαση το γεγονός ότι η Λιβύη, δημοπράτησε θαλάσσια οικόπεδα στη δική της ΑΟΖ, ακολούθησε και αυτή τη μέση γραμμή, σεβόμενη δηλαδή ουσιαστικά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Tμήματα των οικοπέδων για τα οποία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον για έρευνες η Chevron, βρίσκονται σε περιοχές που περιλαμβάνονται στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και συγκεκριμένα από την πλευρά της Λιβύης.

«Η Λιβύη είναι προτεκτοράτο της Τουρκίας θα μπορούσε κι αυτή να μπει μέσα στο δικό μας το κομμάτι. Δεν ξέρω αν έχει γίνει κάποια υποχώρηση αλλά αυτό θα φανεί στην πράξη», υπογραμμίζει ο κ. Τζούμης.