Ο Ρουμάνος μαθηματικός είναι η τελευταία ελπίδα της Δύσης απέναντι σε Πούτιν και Τραμπ

Ο Νικουσόρ Νταν, ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου και υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές στη Ρουμανία, μιλάει με προσοχή, ζυγίζοντας κάθε λέξη. Ίσως, όμως, να είναι η ισχυρότερη ελπίδα της Δύσης – ο μόνος που μπορεί να ανακόψει την επιρροή του Πούτιν και του Τραμπ στην αποσταθεροποίηση της.

Ο 55χρονος δήμαρχος του Βουκουρεστίου Νικουσόρ Νταν που μάχεται κατά της διαφθοράς, διεκδικεί την προεδρία της έκτης πολυπληθέστερης χώρας της ΕΕ, της Ρουμανίας, σε μια εκλογική αναμέτρηση που έχει ήδη προκαλέσει συνταγματική κρίση – και έντονες αντιδράσεις από σημαίνοντα πρόσωπα της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Μιλώντας στο Politico λέει ότι «ο Τραμπ θα έπρεπε να είναι πιο σκληρός απέναντι στον Πούτιν». 

Οι προεδρικές εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου στη Ρουμανία ακυρώθηκαν μετά από καταγγελίες για ρωσική ανάμειξη, αμφιλεγόμενη χρηματοδότηση και μια εξαιρετικά ύποπτη καμπάνια στο TikTok, που ανέδειξε απροσδόκητα τον άγνωστο, φιλορωσικό, ακροδεξιό υποψήφιο Καλίν Γκεοργκέσκου στην πρώτη θέση.

Παρά τις καταγγελίες για παρέμβαση, ο Γκεοργκέσκου παρέμεινε δημοφιλής σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις και ήταν σε τροχιά νίκης για τις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές του Μαΐου (σε δύο γύρους στις 4 και 18 Μαΐου), μέχρι που η Ρουμανία έβαλε μπλόκο στην υποψηφιότητα του ακροδεξιού Γκεοργκέσκου για τις προεδρικές εκλογές. 

Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο εκκεντρικός υποστηρικτής του Τραμπ, Έλον Μασκ, έσπευσαν να καταγγείλουν την κατάσταση στη Ρουμανία ως παράδειγμα των «κακών» της ευρωπαϊκής πολιτικής, χαρακτηρίζοντας τον αποκλεισμό του Γκεοργκέσκου «κατάφωρη παραβίαση της δημοκρατίας».

«Δεν έχουν πλήρη εικόνα»

Σε συνέντευξή του στο Politico, ο Νταν αποφεύγει να απαντήσει με σφοδρότητα στην αμερικανική κριτική, την οποία αποδίδει στην άγνοια. Ο Βανς και ο Μασκ, λέει, απλώς δεν διαθέτουν αρκετές πληροφορίες για να κρίνουν σωστά – και αυτό δεν είναι εντελώς δικό τους λάθος.

«Επηρεάστηκαν από τη θορυβώδη καμπάνια του Γκεοργκέσκου στα μέσα ενημέρωσης, που διαμαρτυρόταν για την ακύρωση των εκλογών και τον αποκλεισμό του», εξηγεί ο Νταν. «Εν μέρει, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ρουμανικές αρχές δεν έχουν παρουσιάσει επαρκή στοιχεία δημοσίως για να εξηγήσουν τι πήγε στραβά».

Όταν ρωτήθηκε αν η αμερικανική κριτική βλάπτει τη διεθνή εικόνα της Ρουμανίας, ο Νταν απαντά: «Δεν δείχνει καλό για τη Ρουμανία και νομίζω ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τα πάντα. Οι Αμερικανοί είναι ελεύθεροι να εκφράζουν τις απόψεις τους. Αλλά οι Ρουμάνοι ενδιαφέρονται περισσότερο για το τι λένε οι υποψήφιοι για το μέλλον της χώρας τους».

Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ένας άλλος ακροδεξιός υποψήφιος, ο Τζορτζ Σιμιόν, είναι έτοιμος να κληρονομήσει το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων του Γκεοργκέσκου και πιθανότατα θα κερδίσει τον πρώτο γύρο στις 4 Μαΐου. Σύμφωνα με μια σημαντική δημοσκόπηση αυτού του μήνα, ο Νταν έχει σοβαρές πιθανότητες να κερδίσει την προεδρία, αν περάσει στον δεύτερο γύρο στις 18 Μαΐου, αν και η μάχη παραμένει ανοιχτή.

Το διακύβευμα είναι η μελλοντική κατεύθυνση μιας χώρας 19 εκατομμυρίων κατοίκων, που συνορεύει με την Ουκρανία και φιλοξενεί μια κρίσιμη βάση του ΝΑΤΟ, σε μια ευαίσθητη περίοδο για τη Δύση.

Αν ο Γκέοργκ Σιμιόν (αρχηγός του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της Ρουμανίας) κερδίσει, ο αντίκτυπος στην ευρωπαϊκή πολιτική θα είναι τεράστιος: ένας νέος ηγέτης τύπου Βίκτορ Όρμπαν στην ηγεσία μιας χώρας διπλάσιας από την Ουγγαρία, ενισχύοντας τον εθνικισμό στην ΕΕ.

Ο Σιμιόν περιγράφει το κόμμα του, τη «Συμμαχία για την Ένωση των Ρουμάνων» (AUR), ως «κάτι σαν τραμπικό κόμμα» και έχει δεσμευτεί να διακόψει τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία. Έχει επίσης εκφράσει την επιθυμία για ένωση της Ρουμανίας με τη Μολδαβία και έχει απαγορευτεί επανειλημμένα η είσοδός του στη Μολδαβία.

Η μάχη για τη Δύση

Ο Νταν είναι ένας χαρισματικός μαθηματικός, ο οποίος έχει πετύχει δύο φορές άριστη βαθμολογία στο διάσημο διαγωνισμό της Διεθνούς Ολυμπιάδας Μαθηματικών. Ενθουσιώδης σπουδαστής της φιλοσοφίας, με πυκνά σκούρα σγουρά μαλλιά, διατηρεί ένα στοχαστικό και ακαδημαϊκό προφίλ, σε έντονη αντίθεση με πιο λαϊκίστικο του Γκεοργκέσκου.

Δεσμεύεται να διατηρήσει τη Ρουμανία στη Δύση, υποστηρίζοντας την Ουκρανία, έναντι της Ρωσίας, και τη συνεργασία με το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Θεωρεί ότι η Αμερική και η Ευρώπη βρίσκονται φυσικά στην ίδια πλευρά.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη αποτελούν μέρος του ίδιου μοντέλου πολιτισμού, το οποίο βρίσκεται σε αντίθεση με άλλα μοντέλα πολιτισμού», λέει. «Επομένως, πρέπει να είμαστε μαζί σε αυτή τη σύγκρουση των πολιτισμών».

Ωστόσο, ανησυχεί ότι ο Τραμπ δίνει στον Βλαντίμιρ Πούτιν υπερβολικά εύκολη διαπραγματευτική θέση στην Ουκρανία και καλεί τις ΗΠΑ να εξισορροπήσουν την πίεση μεταξύ Κιέβου και Μόσχας.

«Είναι λογικό να επιδιώκουμε την ειρήνη στην Ουκρανία, όλοι το θέλουμε», λέει ο Νταν. «Αλλά βλέπουμε μεγάλη πίεση στην Ουκρανία και όχι αντίστοιχη στη Ρωσία. Αν οι ΗΠΑ θέλουν να πιέσουν τη Ρωσία, μπορούν να μιλήσουν για οικονομικές κυρώσεις, για την τιμή του πετρελαίου, αλλά δεν βλέπω κάτι τέτοιο».