Ο παγκόσμιος χάρτης των πυρηνικών όπλων: Πόσα υπάρχουν και ποιες χώρες τα κατέχουν

Τα πυρηνικά όπλα παραμένουν ένας από τους μεγαλύτερους παράγοντες γεωπολιτικής ισχύος και στρατιωτικής αποτροπής.

Η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης στην Ουκρανία, έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση γύρω από τα πυρηνικά όπλα.

Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν χαρακτήρισε τη Ρωσία ως απειλή για τη Γαλλία και την Ευρώπη, προτείνοντας την επέκταση της γαλλικής πυρηνικής αποτροπής για την προστασία των ευρωπαϊκών χωρών.

Αυτή η πρόταση προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τη Μόσχα, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, να χαρακτηρίζει την ομιλία του Μακρόν ως «εξαιρετικά συγκρουσιακή» και να τον κατηγορεί ότι επιδιώκει την παράταση του πολέμου στην Ουκρανία.

Για πρώτη φορά μετά την λήξη του Ψυχρού Πολέμου, τα πυρηνικά οπλοστάσια, βρίσκονται σχεδόν καθημερινά στην ατζέντα της διπλωματικής και φραστικής αντιπαράθεσης της Ρωσίας και των χωρών μελών του ΝΑΤΟ.

Πόσα είναι όμως τα πυρηνικά όπλα, που βρίσκονται και κυρίως πόσο εύκολα μπορούν να χρησιμοποιηθούν;

Παρά τις διεθνείς προσπάθειες για τον περιορισμό και τον αφοπλισμό, εννέα χώρες κατέχουν σήμερα περίπου 12.100 πυρηνικές κεφαλές, με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία να ελέγχουν τη συντριπτική πλειονότητα αυτών.

Από τις 12.100, οι 9.600 είναι έτοιμες προς χρήση, ενώ οι υπόλοιπες θεωρούνται αποσυρμένες.

Οι χώρες με πυρηνικά όπλα και ο αριθμός των κεφαλών τους

Σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, τα αποθέματα των πυρηνικών κεφαλών παγκοσμίως κατανέμονται ως εξής:

• Ρωσία: Διαθέτει 5.580 πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων οι 1.674 βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα.

• Ηνωμένες Πολιτείες: Διαθέτουν 5.748 πυρηνικές κεφαλές, με 1.770 έτοιμες για χρήση.

• Κίνα: Έχει 500 πυρηνικές κεφαλές, αριθμός που αυξάνεται σταθερά.

• Γαλλία: Διαθέτει 290 πυρηνικές κεφαλές.

• Ηνωμένο Βασίλειο: Έχει 225 πυρηνικές κεφαλές και σχεδιάζει να αυξήσει το οπλοστάσιό του.

• Πακιστάν: Διαθέτει 170 πυρηνικές κεφαλές.

• Ινδία: Έχει 172 πυρηνικές κεφαλές.

• Ισραήλ: Εκτιμάται ότι κατέχει 90 πυρηνικές κεφαλές.

• Βόρεια Κορέα: Αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, θεωρείται ότι διαθέτει περίπου 50 πυρηνικές κεφαλές.

Αν και το συνολικό πυρηνικό οπλοστάσιο παγκοσμίως είναι μικρότερο από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, οι εντάσεις μεταξύ των πυρηνικών κρατών συνεχίζουν να επηρεάζουν την παγκόσμια ασφάλεια.

Ποιες χώρες φιλοξενούν πυρηνικά όπλα του ΝΑΤΟ

Εκτός από τις χώρες που έχουν δικό τους πυρηνικό οπλοστάσιο, πέντε κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ φιλοξενούν -επισήμως- αμερικανικά πυρηνικά όπλα στο έδαφός τους στο πλαίσιο της πολιτικής της συμμαχίας:

1. Βέλγιο

2. Γερμανία

3. Ιταλία

4. Ολλανδία

5. Τουρκία

Τα όπλα αυτά βρίσκονται υπό τον έλεγχο των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση πολέμου από τα κράτη που τα φιλοξενούν.

Πυρηνική ετοιμότητα: Πόσα όπλα είναι έτοιμα για χρήση;

Αν και υπάρχουν περισσότερες από 12.000 πυρηνικές κεφαλές, μόνο ένα μέρος αυτών είναι σε άμεση ετοιμότητα. Περίπου 2.000 από τις πυρηνικές κεφαλές των ΗΠΑ, Ρωσίας, Βρετανίας και Γαλλίας βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο συναγερμού, δηλαδή μπορούν να εκτοξευθούν μέσα σε λίγα λεπτά.

Παρά τις διεθνείς συμφωνίες για τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων, ορισμένες χώρες συνεχίζουν να αυξάνουν ή να εκσυγχρονίζουν το οπλοστάσιό τους. Η Κίνα, η Ινδία, η Βόρεια Κορέα, το Πακιστάν και το Ηνωμένο Βασίλειο επενδύουν στην ανάπτυξη νέων πυρηνικών κεφαλών και συστημάτων εκτόξευσης.

Από την άλλη, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν τα περισσότερα πυρηνικά όπλα, ενώ συνεχίζουν να επενδύουν σε εκσυγχρονισμένα πυρηνικά υποβρύχια, βαλλιστικούς πυραύλους και νέα συστήματα στρατηγικού εκφοβισμού.

Προοπτικές και κίνδυνοι για το μέλλον

Η ύπαρξη πυρηνικών όπλων αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους κινδύνους για την ανθρωπότητα. Παρά τις διεθνείς προσπάθειες για έλεγχο των εξοπλισμών, οι σχέσεις μεταξύ των μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων παραμένουν τεταμένες.

Η διατήρηση της ειρήνης εξαρτάται από τις διπλωματικές διαπραγματεύσεις, τις συμφωνίες περιορισμού των όπλων και τη διεθνή συνεργασία για την αποτροπή μιας πυρηνικής σύγκρουσης. Ωστόσο, η συνεχιζόμενη ανάπτυξη νέων πυρηνικών τεχνολογιών και η αυξανόμενη ένταση μεταξύ των κρατών καθιστούν το μέλλον αβέβαιο.