Ο… «Γκρέτα των θαλασσών» που έμπλεξε με τους Ιάπωνες

Πολλά μίλια μακριά από τον ωκεανό, μαύρες πειρατικές σημαίες Jolly Roger με τη νεκροκεφαλή υψώνονται απειλητικές έξω από την πρεσβεία της Δανίας στο νοτιοδυτικό Λονδίνο, όπου είναι συγκεντρωμένο ένα πλήθος διαδηλωτών. Τις κρατούν δίπλα σε πανό με δελφίνια και φάλαινες, ενώ παντού υπάρχει και το πρόσωπο ενός άντρα. «Ελευθερώστε τον κάπτεν Πολ Γουάτσον!» κραυγάζει το πλήθος, ενώ ένα ιαπωνικό τηλεοπτικό συνεργείο μαγνητοσκοπεί το θέαμα: «Αυτό είναι μεγάλο θέμα στην Ιαπωνία», λέει ο ιάπωνας εικονολήπτης στην Κέιτι Γκέιτενς των Sunday Times, που κάνει ρεπορτάζ επί τόπου.

Με σήμα κατατεθέν του τη γενειάδα του Αη Βασίλη και τα πυκνά λευκά μαλλιά του, ο κάπτεν Γουάτσον, ο  άνθρωπος που προκαλεί πολύ έντονα ​​συναισθήματα στην Ιαπωνία, είναι ο πιο άγριος ακτιβιστής στην ανοικτή θάλασσα. Για μερικούς, κυρίως για τους Ιάπωνες, που επιθυμούν να τον κλείσουν στη φυλακή για κάμποσα χρόνια, είναι απειλητικός, ένας οικοπειρατής που έχει θέσει σε κίνδυνο τη ναυτιλία και τους ναυτικούς. Για άλλους, όμως, είναι ήρωας, πρωτοπόρος, σωτήρας φαλαινών και δελφινιών, από το Τόρσχαβν, την πρωτεύουσα των νήσων Φερόες, μέχρι το Τόκιο. Τελικά ο Γουάτσον συνελήφθη στις 21 Ιουλίου στη Γροιλανδία και η Ιαπωνία ζητάει την έκδοσή του.

Ο βετεράνος καναδός ακτιβιστής, ιδρυτής της οργάνωσης Sea Shepherd για την προστασία των θαλάσσιων ζώων και συνιδρυτής της Greenpeace, έχει ζήσει μέχρι τώρα μια σκανδαλώδη ζωή στη θάλασσα, αντάξια του Μαυρογένη, του διαβόητου Αγγλου πειρατή που επιχειρούσε στις Δυτικές Ινδίες και την ανατολική ακτή των βρετανικών αποικιών στη Βόρεια Αμερική. Εκτός από το ότι παντρεύτηκε τέσσερις φορές -η τελευταία  σύζυγός του είναι μια λαμπερή ρωσίδα τραγουδίστρια της όπερας- ο 73χρονος Γουάτσον έχει διακινδυνεύσει τη ζωή του για να σταματήσει να φαλαινοθηρικά πλοία με κάθε τρόπο, γράφει η Γκέιτενς στους Sunday Times.

Χαρισματικός, διχαστικός και ριζοσπαστικός, ο Πολ Γουάτσον είναι η «Γκρέτα Τούνμπεργκ των θαλασσών», ο Ρότζερ Χάλαμ των ρινοδέλφινων και, όπως ο ιδρυτής των Wikileaks, Τζούλιαν Ασάνζ, αντιμετωπίζει εντολή έκδοσης για τα υποτιθέμενα εγκλήματά του. Κατηγορήθηκε για οικοτρομοκρατία: εμβολισμό και βύθιση σκαφών, επίθεση σε πλοία σε λιμάνια, βίαιη αντιμετώπιση παρατηρητών φώκιας και αποφυγή των ενταλμάτων σύλληψής του από την Interpol ζώντας στη θάλασσα. Το 2009, δε, πέτυχε τη απόλυτη φήμη για τις διαβόητες ενέργειές του, όταν στο επεισόδιο «Whale Whores» της αμερικανικής κωμικής σειράς κινουμένων σχεδίων «South Park», παρουσιάστηκε ο Κάπτεν του «Sea Shepherd», ένας χαρακτήρας που ήταν βασισμένος στον Γουότσον και παρωδούσε τη δράση του.

Ωστόσο, σύντομα οι περιπετειώδεις και ριψοκίνδυνες ημέρες (και νύχτες) του Γουάτσον θα μπορούσαν να φτάσουν στο τέλος τους. Τον περασμένο μήνα, συνελήφθη από τη δανική αστυνομία στο Νουούκ της Γροιλανδίας και τώρα αντιμετωπίζει την έκδοσή του στην Ιαπωνία με κατηγορίες για την φερόμενη συμμετοχή του «ως συνεργός» σε ενέργειες όπως επίθεση και καταπάτηση σκάφους, όταν η ομάδα του κινήματος Sea Shepherd Conservation Society κατά της φαλαινοθηρίας επιβιβάστηκε βιαίως στο ιαπωνικό φαλαινοθηρικό σκάφος «Shonan Maru 2» τον Φεβρουάριο του 2010 στον Νότιο Ωκεανό. Η ποινή επισύρει φυλάκιση έως και τρία χρόνια για καταπάτηση σκάφους (ή πρόστιμο 100.000 γιεν) και φυλάκιση 15 ετών για επίθεση (ή πρόστιμο 500.000 γιεν).

Ο Γουάτσον δεν βρισκόταν κοντά στο πλοίο, αλλά συνελήφθη ως συνεργός του Πίτερ Μπεθιούν, ακτιβιστή της περιβαλλοντικής οργάνωσης Sea Shepherd, όταν ο Μπεθιούν επιβιβάστηκε στο Shonan Maru από ένα τζετ σκι και προσπάθησε να συλλάβει τον καπετάνιο του πλοίου μετά τη σύγκρουση του ταχύπλοου της ομάδας των ακτιβιστών με το Shonan Maru. Ο Μπεθιούν πιάστηκε από τα μέλη του φαλαινοθηρικού και  καταδικάστηκε στο Τόκιο σε δύο χρόνια φυλάκιση με αναστολή για πέντε χρόνια, ενώ παράλληλα εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης της Interpol για τον Γουάτσον.

Η τύχη του θα κριθεί αυτή την εβδομάδα σε μια ακρόαση στο Νουούκ. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν παρακάλεσε τους Δανούς να αφήσουν ελεύθερο τον Γουάτσον να μεταβεί στη Γαλλία, όπου του έχει χορηγηθεί άσυλο και από το 2009 ζει σε ένα πλωτό σπίτι στον Σηκουάνα με τη σύζυγό του, Γιάνα και τους δύο μικρούς γιους τους, Τάιγκερ και Μέρταγκ.

Να σημειωθεί ότι ενώ πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν πως η φαλαινοθηρία δεν έχει θέση στον 21ο αιώνα, οι διχαστικές τακτικές του Γουάτσον όλα αυτά τα χρόνια οδήγησαν στον εξοστρακισμό του από τις κύριες περιβαλλοντικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένων αυτών που έχει ιδρύσει ο ίδιος.

Ο επιθετικός 73χρονος ακτιβιστής έχει πολλούς εχθρούς και όχι μόνο στον κλάδο της φαλαινοθηρίας. Ισχυρίζεται ότι είναι ιδρυτικό μέλος της Greenpeace (κάτι που αμφισβητείται), αλλά αποβλήθηκε τη δεκαετία του 1970 μετά από σύγκρουση με μέλη του διοικητικού συμβουλίου που τον περιέγραψαν ως υπερβολικό φωνακλά «στασιαστή», γράφει η Γκέιτενς στους Sunday Times.

Το 1977 ο εξοβελισμένος Γουάτσον ίδρυσε την οργάνωση Sea Shepherd, η οποία εξελίχθηκε σε παγκόσμιο κίνημα, με δράσεις που περιλάμβαναν την αναχαίτιση στόλων φαλαινοθηρίας. Το 1986 βύθισε δύο φαλαινοθηρικά πλοία σε ένα λιμάνι του Ρέικιαβικ και το 2009 το «Steve Irwin» η ναυαρχίδα του Sea Shepherd, υπέστη ζημιά όταν έκλεισε το «Yushin Maru No 2» (το οποίο υπέστη επίσης ζημιά) έτσι ώστε να μην μπορούν να φορτωθούν και να σφαγιαστούν στο κατάστρωμά του οι φάλαινες.

Ωστόσο, πριν από δύο χρόνια, στον απόηχο αυτού που συνέβη στην Greenpeace, ο Γουάτσον απομακρύνθηκε και από το διοικητικό συμβούλιο του Sea Shepherd στο πλαίσιο «προδοσίας» όπως την αποκαλεί ο ίδιος. Στη συνέχεια, ο Γουάτσον ίδρυσε το Captain Paul Watson Foundation, βάζοντας μπροστά τον εαυτό του (και προφανώς  διασφαλίζοντας  επίσης ότι δεν θα μπορούσε να εκδιωχθεί για τρίτη φορά), πράγμα που ούτε η Greenpeace ούτε το Sea Shepherd θέλησαν να σχολιάσουν.

Παρά το γεγονός, πάντως, ότι οι βιομηχανίες φαλαινοθηρίας της Ιαπωνίας και της Νορβηγίας είναι ασύμφορες, και στηρίζονται εν μέρει σε κρατικές επιδοτήσεις, η μάχη μεταξύ του Γουάτσον και των φαλαινοθήρων έχει ενταθεί. Μετά το 1986, η εμπορική φαλαινοθηρία είναι πλέον παράνομη παγκοσμίως, ωστόσο η Ιαπωνία εξακολουθεί να επιτρέπει τον φόνο 1.000 φαλαινών ετησίως για επιστημονικούς σκοπούς, μάλιστα το 2019 αποσύρθηκε από τη Διεθνή Επιτροπή Φαλαινοθηρίας και ξανάρχισε την εμπορική φαλαινοθηρία.

. . .