Οτσαλάν, το εθνικοαπελευθερωτικό «εικόνισμα» ενός λαού

Ο 77χρονος Αμπντουλάχ Οτσαλάν, με το κουρδικό παρατσούκλι Apo, που σημαίνει Θείος, και με το όνειρο της κουρδικής πατρίδας στην καρδιά του, είναι ο άνθρωπος που έκανε γνωστό σε όλον τον κόσμο το Κουρδικό και παραμένει «εικόνισμα», έγραψε στη Repubblica ο Φάμπιο Τονάτσι.

Πάντα ενσαρκώνει την υπόθεση του λαού του, λέει ότι αυτό εξακολουθεί να υφίσταται ως ζήτημα προς επίλυση, ωστόσο κάλεσε τους συντρόφους του να καταθέσουν τα όπλα επειδή πρέπει να τελειώσει πια η σύγκρουση με το τουρκικό κράτος, η οποία ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1984.

Εξι χρόνια νωρίτερα, το 1978, ο Θείος είχε ιδρύσει το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, γνωστότερο ως PKK ή Πε Κα Κα, έναν πολιτικό φορέα με μαρξιστική-λενινιστική ιδεολογική αφετηρία, ο οποίος σε όλη τη διαδρομή του υποστήριξε την ένοπλη δράση σε εθνικοαπελευθερωτικό επίπεδο και αναλόγως έδρασε.

Οι Κούρδοι του Οτσαλάν «ζητούσαν το κράτος που δεν είχαν ποτέ, το οποίο όμως κανείς δεν ήταν διατεθειμένος να τους παραχωρήσει». Τα τελευταία 26 χρόνια ο ίδιος τα πέρασε στη φυλακή ως μελλοθάνατος, στο νησάκι Ιμραλί στον Μαρμαρά, αν και η ποινή του μετετράπη σε ισόβια κάθειρξη το 2002.

«Τη μορφή του ακόμη τη ζωγραφίζουν οι συμπατριώτες του τις νύχτες στους τοίχους πόλεων και χωριών που βρίσκονται σε τέσσερις χώρες, στην Τουρκία, στη Συρία, στο Ιράκ και στο Ιράν. Ειδικά στην Τουρκία ο πόλεμος μεταξύ των Κούρδων και του τουρκικού κράτους άφησε πίσω του πολλούς νεκρούς σε σκληρότατες μάχες. Και τώρα ο κατάδικος αρχηγός είπε ‘‘Φτάνει πια, ας διαλυθούμε, ας αφοπλιστούμε!”».

Και συνέχισε το ιταλικό ρεπορτάζ: «Τον φωνάζουν Θείο αλλά και Σερόκ, που σημαίνει πρόεδρος. Ηταν πάντα Θείος όνομα και πράγμα, από τα νεανικά χρόνια του, μάλλον εξαιτίας του μαύρου μουστακιού, που πλέον ο χρόνος έχει γκριζάρει, όμως στις αφίσες παραμένει κατάμαυρο».

Ο Οτσαλάν γεννήθηκε στις 4 Απριλίου 1949 σε αγροτική οικογένεια, στο χωριό Ομερλί. Την Ακρα Αριστερά εκείνης της εποχής, την τόσο επηρεασμένη από τον μαοϊσμό και από τα απελευθερωτικά κινήματα στον λεγόμενο Τρίτο Κόσμο, τη γνώρισε ενώ σπούδαζε Πολιτικές Επιστήμες στην Αγκυρα, έτσι σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο ίδρυσε το Πε Κα Κα.

Στόχος του η απελευθέρωση του Κουρδιστάν, «το οποίο υπάρχει στους γεωγραφικούς χάρτες, όχι όμως και στους πολιτικούς άτλαντες». Το 1980 ξεκίνησε την περιπλάνησή του ως εξόριστος, βασικά στη Μέση Ανατολή, αφού κινήθηκε μεταξύ της Δαμασκού και της κοιλάδας Μπεκάα, λιβανέζικης περιοχής αλλά υπό τον έλεγχο της Συρίας τότε. Σε αυτόν τον τόπο οι κούρδοι μαχητές έμαθαν την αλφαβήτα του αντάρτικου πόλης, τον χειρισμό των όπλων και την κατασκευή βομβών.

Τον Αύγουστο του 1984 οι κούρδοι αντάρτες πήραν το βάπτισμα του πυρός, χτυπώντας τουρκικά στρατόπεδα. «Αυτή ήταν η απαρχή μιας σύγκρουσης επικεντρωμένης στη Νοτιοανατολική Τουρκία κυρίως, όπου ζει συμπαγής κουρδικός πληθυσμός, η οποία με τον καιρό έλαβε τα χαρακτηριστικά εμφυλίου πολέμου. Η Τουρκία και οι ΗΠΑ θεωρούν το Πε Κα Κα τρομοκρατική οργάνωση».

Ο συντάκτης της Repubblica έγραψε ότι ο Οτσαλάν θεωρείται ο ιδεολόγος του κουρδικού κινήματος, «έτσι το πρόσωπό του έγινε αντικείμενο μιας λατρείας που ποτέ δεν χαροποίησε τους μουσουλμάνους Αραβες». Η δράση του επηρέασε τις τύχες των Κούρδων της Συρίας και του Ιράκ. Το αρχηγείο του Πε Κα Κα, εξάλλου, βρίσκεται στα βουνά Καντίλ, στο Ιράκ, δίπλα στη μεθόριο με το Ιράν.

. . .