Οι Ομπάμα στο ντιβάνι του ψυχαναλυτή, το απαιτεί ο ρόλος

Η αυλαία ανοίγει με ένα ζευγάρι μέσης ηλικίας στο ντιβάνι ενός ψυχαναλυτή. Η σχέση τους δέχεται πιέσεις από τότε που ο σύζυγος έχασε τη δουλειά του. Βέβαια, δεδομένου ότι ο σύζυγος είναι δικηγόρος, δεν αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα. Η χαμένη θέση εργασίας είναι αυτή του προέδρου των ΗΠΑ, και το ζευγάρι είναι οι Μισέλ και Μπαράκ Ομπάμα.

Οπως γράφουν οι Times του Λονδίνου, η ολλανδική παράσταση με τίτλο «Χίλιες Επιθέσεις στους Ομπάμα», που έκανε πρεμιέρα το Σάββατο στο Αμστερνταμ, φαντάζεται τους Ομπάμα να απευθύνονται σε ειδικό σύμβουλο για τον γάμο τους στον Λευκό Οίκο, καθώς παλεύουν με τις υψηλές προσδοκίες και την πίεση της εξουσίας.

Ο μαύρος ηθοποιός και σεναριογράφος, Ρέιμι Σάμπο, εμπνεύστηκε το σενάριο του έργου από τη σοκαριστική για τον ίδιο νίκη του εμπρηστικού ακροδεξιού εθνικιστή Γκερτ Βίλντερς στις βουλευτικές εκλογές της Ολλανδίας του περασμένου Νοεμβρίου.

«Οι Ομπάμα είχαν τόσο θετική επίδραση στον πλανήτη – ένα μαύρο ζευγάρι σε μια από τις πιο ισχυρές θέσεις στη γη», λέει στους Times ο Σάμπο. «Μας έδωσε πραγματικά ελπίδα, ήταν σαν να συνέβαινε κάτι νέο και νιώθαμε ότι ο κόσμος άλλαζε. Αλλά αυτή τη στιγμή, στην εποχή που ζούμε τώρα, είναι σχεδόν σαν να κάνουμε βήματα προς τα πίσω».

Ο λαϊκιστής Βίλντερς ηγείται τώρα μιας νέας κυβέρνησης που υπόσχεται μια μεταναστευτική πολιτική «πιο σκληρή από ποτέ», την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος διαδέχθηκε τον Ομπάμα στον Λευκό Οίκο το 2016, διεκδικεί μια δεύτερη θητεία στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές τον επόμενο μήνα.

Αυτή η εκλογική μάχη μεταξύ του Τραμπ και της Καμάλα Χάρις, μιας άλλης μαύρης Δημοκρατικής που διεκδικεί την προεδρία οκτώ χρόνια μετά την αποχώρηση του Ομπάμα, έρχεται την ώρα που πολλές ευρωπαϊκές χώρες –συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας– στρέφονται προς την εθνικιστική Δεξιά.

«Θέτω το ερώτημα αν αρκεί να έχουμε απλώς ελπίδα όπως έκαναν οι Ομπάμα. Είχαν αυτό το δυνατό σλόγκαν, “Ναι, μπορούμε” – ήταν πραγματικά η προσωποποίηση της ελπίδας. Είναι όμως αυτό αρκετό στην εποχή που ζούμε αυτή τη στιγμή;», αναρωτιέται μιλώντας στους Times.

Οπως ο 78χρονος Τραμπ, του οποίου το χαρακτηριστικό χτένισμα συγκρίνεται με αυτό μιας «κούκλας τρολ», ο 61χρονος Βίλντερς έχει κι αυτός ένα ξανθό μαλλί που θυμίζει περούκα. «Στο έργο μιλάμε για ηλικιωμένους λευκούς άνδρες με αστεία μαλλιά. Και αυτό δεν αφορά μόνο τον Τραμπ, αλλά και τον Βίλντερς», λέει o 53χρονος Σάμπο, που γεννήθηκε στο Κουρασάο, στις Ολλανδικές Αντίλλες. «Κηρύττουν και οι δύο το ίδιο πράγμα – και αυτό είναι το μίσος».

Για να εξερευνήσει «πίσω από τις σκηνές της ελπίδας», ο Σάμπο χρησιμοποιεί το θεατρικό σκηνικό του καναπέ ενός ψυχαναλυτή, καθώς η Μισέλ Ομπάμα είχε δηλώσει πριν από τέσσερα χρόνια ότι το ζευγάρι παρακολούθησε συνεδρίες συμβουλευτικής γάμου. Ο σεναριογράφος διάβασε αρκετά βιβλία για τον πρώην πρόεδρο και τη σύζυγό του, που, όμως, δεν περιείχαν λεπτομέρειες από τις συνεδρίες.

«Για εμάς τους μαύρους, ήταν ελπιδοφόρο να τους βλέπουμε, ειδικά εδώ στην Ευρώπη. Αλλά δεν μπορώ να φανταστώ, δεν νομίζω ότι είναι δυνατό, ότι θα μπορούσαν να μπουν στο σύστημα και απλώς να προσαρμοστούν», λέει χαρακτηριστικά. Και προσθέτει στους Times: «Το χρησιμοποίησα για να τους κάνω πιο προσιτούς. Ηταν αυτό το συμβολικό ζευγάρι, αλλά το σύστημα παρέμεινε το ίδιο – και είναι ένα λευκό σύστημα το οποίο έπρεπε να διαχειριστούν».

Στο έργο, τέσσερις μαύροι ηθοποιοί συμμετέχουν στη δημιουργία μιας βιογραφίας των Ομπάμα, σε σκηνοθεσία ενός λευκού ηθοποιού, επιτρέποντας «μετα-συνομιλίες», καθώς βγαίνουν από τους ρόλους τους και αμφισβητούν τη θέση του ζεύγους ως σύμβολο εξουσίας.

Ο μαύρος ηθοποιός, σκηνοθέτης και θεατρικός συγγραφέας ελπίζει, αν βρεθεί κάποιος πρόθυμος θεατρικός παραγωγός, να μεταφράσει το έργο στα αγγλικά και να το ανεβάσει στη Βρετανία, ή στην Αμερική. Η παράσταση «Χίλιες Επιθέσεις στους Ομπάμα» κάνει πρεμιέρα στις 5 Οκτωβρίου στο Διεθνές Θέατρο του Αμστερνταμ, και ακολούθως θα περιοδεύσει στην Ολλανδία μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου.

. . .