Οι ασιατικές χώρες που πλήττονται από τον πόλεμο και την καταστροφή αντιμετωπίζουν μερικούς από τους πιο υψηλούς δασμούς υψηλούς δασμούς Trump

Σύνταξη – επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης  

Οι αναπτυσσόμενες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, συμπεριλαμβανομένης της εμπόλεμης και σεισμόπληκτης Μιανμάρ και αρκετές αφρικανικές χώρες είναι μεταξύ των εμπορικών εταίρων που αντιμετωπίζουν τους υψηλότερους δασμούς που έθεσε ο Donald Trump.

Ανατρέποντας δεκαετίες εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ και απειλώντας να εξαπολύσει παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο, ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωσε την Τέταρτη μια σειρά δασμών που, όπως είπε, είχαν σχεδιαστεί για να εμποδίζουν από δω και πέρα την «εξαπάτηση» της αμερικανικής οικονομίας.

«Κατά τη γνώμη μου, αυτή είναι μια από τις πιο σημαντικές μέρες, στην αμερικανική ιστορία», είπε ο Trump. «Είναι η διακήρυξη της οικονομικής ανεξαρτησίας μας». Χαιρέτισε τη στιγμή ως «ημέρα απελευθέρωσης». Όμως οι δασμοί είναι πιθανό να αντιμετωπιστούν με έντονες διαμαρτυρίες από ορισμένες από τις πιο αδύναμες οικονομίες του κόσμου. Ένας ειδικός είπε ότι ο Trump πιθανά στοχεύει χώρες που έλαβαν επενδύσεις από την Κίνα, ανεξάρτητα από την κατάσταση στη κάθε χώρα. Οι Κινέζοι κατασκευαστές έχουν μετεγκατασταθεί, στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν, σε χώρες όπως το Βιετνάμ και η Καμπότζη, όχι μόνο λόγω του χαμηλότερου λειτουργικού κόστους, αλλά και για να αποφύγουν τους δασμούς που είχαν επιβληθεί στην Κίνα, στη προηγούμενη θητεία του Trump και συνεχίστηκαν από τον Biden.

Οι δασμοί έρχονται καθώς πολλές χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας αντιμετωπίζουν ήδη τις επιπτώσεις από τις περικοπές στη USAID, η οποία παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια σε μια περιοχές ευάλωτες σε φυσικές καταστροφές καθως και υποστήριξη σε ακτιβιστές υπέρ της δημοκρατίας, που μάχονται κατασταλτικά καθεστώτα.

Η Καμπότζη, μια αναπτυσσόμενη οικονομία όπου το 17,8% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με την Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης (ADB), είναι η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο στην περιοχή με δασμολογικό συντελεστή 49%. Περισσότερα από τα μισά εργοστάσια της χώρας φέρεται να ανήκουν στην Κίνα, με τις εξαγωγές να κυριαρχούνται από ενδύματα και υποδήματα.

Το επόμενο χειρότερο πλήγμα, με ποσοστό 48%, είναι στο Λάος μια χώρα που βομβαρδίστηκε ανελέητα από τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του πολέμου του Βιετνάμ. Σύμφωνα με την ADB, το Λάος έχει ποσοστό φτώχειας 18,3%.

Όχι πολύ πίσω είναι το Βιετνάμ με 46% και η Μιανμάρ, με 44%, ένα κράτος που ταλαιπωρείται από πρόσφατο καταστροφικό σεισμό και χρόνια εμφυλίου πολέμου μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα του 2021. Η Ινδονησία, η μεγαλύτερη οικονομία στη νοτιοανατολική Ασία, αντιμετωπίζει δασμούς 32%, ενώ η Ταϊλάνδη, η δεύτερη μεγαλύτερη, έχει πληγεί με ποσοστό 36%. Ο μεγάλος αντίπαλος και εμπορικός εταίρος των ΗΠΑ, η Κίνα, χτυπήθηκε με δασμό 34%, πέραν του 20% που είχε ήδη επιβληθεί.

Ο Δρ Siwage Dharma Negara, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη, είπε ότι οι δασμοί στα κράτη της νοτιοανατολικής Ασίας είχαν σκοπό να βλάψουν την Κίνα. «Η κυβέρνηση πιστεύει ότι στοχεύοντας αυτές τις χώρες μπορεί να υπονομεύσει τις κινεζικές επενδύσεις σε χώρες όπως η Καμπότζη, το Λάος, η Μιανμάρ, η Ινδονησία. Στοχεύοντας τα προϊόντα τους επιδιώκει να επηρεάσει τις κινεζικές εξαγωγές και την οικονομία της Κίνας», είπε. «Ο πραγματικός στόχος είναι η Κίνα, αλλά ο ουσιαστικός αντίκτυπος σε αυτές τις χώρες θα είναι αρκετά σημαντικός επειδή αυτές οι επενδύσεις δημιουργούν θέσεις εργασίας και έσοδα από τις εξαγωγές».

«Οι δασμοί σε χώρες όπως η Ινδονησία θα είναι αντιπαραγωγικοί για τις ΗΠΑ και οι λεπτομέρειες του τρόπου εφαρμογής τους παραμένουν ασαφείς. Ορισμένες εταιρείες ενδυμάτων και υποδημάτων που έχουν εργοστάσια στην Ινδονησια είναι αμερικανικές όπως η Nike ή η Adidas. Θα αντιμετωπίσουν επίσης τους ίδιους δασμούς;», αναρωτήθηκε.

Ο Stephen Olson, πρώην εμπορικός διαπραγματευτής των ΗΠΑ, είπε ότι οι χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας θα αναγκαστούν να επανεξετάσουν τις σχέσεις τους με την Ουάσιγκτον. «Μια πιο στενή προσέγγιση με την Κίνα θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα. Είναι δύσκολο να έχει κανείς εποικοδομητικές, παραγωγικές σχέσεις με μια χώρα που μόλις έριξε ένα τόνο τούβλων στο κεφάλι του», δήλωσε ο Olson,  ανώτερος συνεργάτης στο ISEAS – Yusof Ishak Institute.

«Ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών στον κόσμο έχει πλέον ουσιαστικά αναρτήσει μια πινακίδα στα σύνορά του που λέει «κλειστό για μπίζνες», πρόσθεσε. «Τώρα βρισκόμαστε αντιμέτωποι με δύο πιθανα σενάρια: Είτε οι επηρεασμένοι εμπορικοί εταίροι παραμένουν σταθεροί και αντεπιτίθενται με την ελπίδα ότι ο Trump θα αναγκαστεί να υποχωρήσει, είτε προσπαθούν να κλείσουν συμφωνίες με τον Trump για να αποφύγουν τους δασμούς. Είναι απίθανο οποιοδήποτε από τα δύο σενάρια να τελειώσει καλά».

Άλλα κράτη μεταξύ των πιο σκληρά πληγέντων βρίσκονται στην Αφρική, συμπεριλαμβανομένου του Λεσότο – μια χώρα για την οποία ο Trump ισχυρίστηκε ότι «κανείς δεν έχει ακούσει ποτέ», που επλήγη με 50%, η Μαδαγασκάρη με 47% και η Μποτσουάνα με 37%. Το Λεσότο, ένα μικρό ορεινό βασίλειο που περιβάλλεται από τη Νότια Αφρική, έχει το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο μόλυνσης από τον ιό HIV στον κόσμο, με σχεδόν έναν στους τέσσερις ενήλικες οροθετικούς.

Στη νότια Ασία, η Σρι Λάνκα αντιμετωπίζει δασμούς 44% και στην Ευρώπη, η Σερβία ποσοστό 37%.

Εκτός από τους λεγόμενους αμοιβαίους δασμούς σε μερικές δεκάδες χώρες, ο Trump θα επιβάλει καθολικό δασμό 10% σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά. Αυτός ο δασμός θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Απριλίου, ενώ οι αμοιβαίοι θα ξεκινήσουν στις 9 Απριλίου.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δικαιολόγησε τις αλλαγές λέγοντας ότι είναι αντίποινα για χώρες που εδώ και πολύ καιρό «εξαπατούσαν την Αμερική» και ισχυρίστηκε ότι οι δασμοί θα φέρουν θέσεις εργασίας πίσω στις ΗΠΑ.

Όμως οι οικονομολόγοι έχουν προειδοποιήσει ότι οι σαρωτικές αλλαγές θα αυξήσουν το κόστος, θα απειλήσουν τις θέσεις εργασίας, θα επιβραδύνουν την ανάπτυξη και θα απομονώσουν τις ΗΠΑ από ένα σύστημα παγκόσμιου εμπορίου στο οποίο πρωτοστάτησαν και προωθησαν επι αρκετές δεκαετίες. «Με αυτόν τον τρόπο σαμποτάρετε την οικονομική μηχανή του κόσμου ενώ ισχυρίζεστε ότι την υπερτροφοδοτείτε», δήλωσε ο Nigel Green, Διευθύνων Σύμβουλος της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής συμβουλευτικής deVere Group.

«Η πραγματικότητα είναι σκοτεινή: αυτοί οι δασμοί θα ωθήσουν προς τα πάνω τις τιμές σε χιλιάδες καθημερινά αγαθά – από τηλέφωνα μέχρι τρόφιμα – και αυτό θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό σε μια εποχή που είναι ήδη άβολα επίμονος», κατέληξε.

Πηγή: The Guardian