Μόνο ο Τραμπ νομίζει ότι εξασφάλισε «ειρήνη» στην Ουκρανία

H Ευρώπη πονοκεφαλιάζει και παλεύει να επιτύχει κάποιου είδους συναίνεση για την αμυντική  αυτονομία της. Ο Πούτιν συνεχίζει να βομβαρδίζει την Ουκρανία. Μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ήσυχος, στην Ουάσινγκτον, πιστεύοντας ενδεχομένως, ότι «έφερε επιτέλους την ειρήνη». Η γενική εικόνα έχει, πράγματι, σουρεαλιστικά στοιχεία, όμως οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν μπορούν ούτε να δουν αυτή τη διάστασή της ούτε και να γελάσουν.

Τις έξι εβδομάδες, από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ κάλεσε τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να ξεκινήσει τη διαδικασία που υποσχέθηκε ότι θα φέρει «τέλος σε αυτόν τον πολύ φρικτό πόλεμο», οι αγανακτισμένοι ηγέτες της ΕΕ πίεσαν για μια κεντρική θέση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και δήλωσαν ότι δεν πρέπει να γίνουν συνομιλίες «για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία», αλλά δεν φάνηκε να τους ακούσει κανείς.

Το μόνο που συνέβη είναι να συνεχίζει ο Τραμπ να τους εκπλήσσει δυσάρεστα, σχεδόν σε καθημερινή βάση, έγραψε το Ρolitico: από την απαράδεκτη συμπεριφορά του ίδιου και του αντιπροέδρου του απέναντι στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, μέσα στο Οβάλ Γραφείο, μέχρι τις επικρίσεις κατά της ΕΕ για την προσέγγισή της προς τα ακροδεξιά κόμματα και την ανακοίνωση ενός νέου κύματος δασμών στο αλουμίνιο και τον χάλυβα.

Οι ΗΠΑ και η Ουκρανία επιδιόρθωσαν όπως όπως τις ταραγμένες σχέσεις τους ώστε να ξεκινήσουν συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία και να συμφωνήσουν σε ένα σχέδιο για εκεχειρία 30 ημερών, διακόπτοντας όλες τις μάχες κατά μήκος της πρώτης γραμμής σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Υπήρχε, βέβαια, ένα θέμα: έπρεπε να συμφωνήσει και η Ρωσία. Κάτι που δεν συνέβη, όταν ο Τραμπ μίλησε με τον Πούτιν.

Αντιθέτως, εκείνος του παρέθεσε μια σειρά από απίθανα αιτήματα και συνέχισε όπως πριν, βομβαρδίζοντας ουκρανικές πόλεις με εκατοντάδες drones και πυραύλους. Κατά τη διάρκεια αυτών των επιθέσεων, ο Λευκός Οίκος παρέμεινε εντυπωσιακά σιωπηλός.

Μετά, ο Τραμπ μίλησε με τον Ζελένσκι σε αυτό που περιέγραψε ως «ένα πολύ καλό τηλεφώνημα» διάρκειας περίπου μιας ώρας. «Είμαστε πολύ σε καλό δρόμο», είπε, κάτι που προφανώς βλέπει μόνο ο ίδιος, σχολιάζει το Politico.

Στις 20 Μαρτίου, ο Ζελένσκι ενημέρωσε τους ηγέτες της ΕΕ, που ήταν συγκεντρωμένοι στις Βρυξέλλες για να συζητήσουν για άλλη μια φορά το πώς θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία (και να αμυνθούν οι ίδιοι), καθώς οι ΗΠΑ αποσύρουν όλο και περισσότερο τη δέσμευσή τους στην ασφάλεια της περιοχής.

Ο ουκρανός πρόεδρος τους είπε ότι οι συνομιλίες με τον Τραμπ ήταν καλές, αλλά λίγο αργότερα απέρριψε πολύ θυμωμένος τις απαιτήσεις του Πούτιν να γίνει ουδέτερη η Ουκρανία και να μειώσει τις στρατιωτικές της δυνατότητες. «Ηταν το χάος που όλοι γνωρίζουμε», σχολίασε ο σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστερσον, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής.

Από την Ουκρανία… στα ψάρια

Οι ηγέτες της ΕΕ έχουν «κολλήσει άσχημα», γράφει το Politico. «Αποκλεισμένοι από τις συνομιλίες μεταξύ Τραμπ, Πούτιν και Ζελένσκι, βρίσκονται παγιδευμένοι στον αγώνα τους να βοηθήσουν την Ουκρανία και να επανεξοπλίσουν τους δικούς τους στρατούς».

Τα επίσημα συμπεράσματα της συνόδου κορυφής σημείωσαν την «επείγουσα ανάγκη» για την ενίσχυση της εγχώριας άμυνας. Και οι ηγέτες ζήτησαν «συνέχιση της διερεύνησης για τις επιλογές χρηματοδότησης». Προτάθηκε ένα δάνειο 150 δισ. ευρώ για τη στήριξη των αμυντικών επενδύσεων των χωρών της ΕΕ. Ομως, καθένας έχει τη δική του ατζέντα και τη δική του άποψη για όλα αυτά.

Η Ισπανία, για παράδειγμα, θέλει να επαναπροσδιορίσει τι σημαίνει «άμυνα», ώστε να μπορέσει να χρησιμοποιήσει την εισροή μετρητών για την αντιμετώπιση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της παράτυπης μετανάστευσης. Μια πρόταση από την επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλλας, να προσφέρουν οι χώρες εθελοντικά έως και 40 δισ. ευρώ σε στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία φέτος, ήταν σαν να μην έγινε ποτέ.

Το Politico γράφει ότι το σχέδιο της ΕΕ, ως έχει, θα απέκλειε τη δαπάνη σε ευρώ για την αγορά όπλων αμερικανικής κατασκευής, αλλά και για βρετανικό οπλισμό, καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον μέλος του μπλοκ. Σε μια εποχή που το Λονδίνο συνεργάζεται πολύ στενά με το Παρίσι για να συγκεντρώσει μια ειρηνευτική δύναμη για την Ουκρανία, αυτό φαίνεται σε κάποιους σαν απίστευτη γραφειοκρατική υπερβολή.

Στις Βρυξέλλες, αξιωματούχοι λένε ότι η λύση είναι ο βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, να υπογράψει ένα ολοκληρωμένο σύμφωνο άμυνας και ασφάλειας με την ΕΕ σε μια προγραμματισμένη σύνοδο κορυφής τον Μάιο. Και οι δύο πλευρές το θέλουν. Αλλά για ορισμένα μέλη στην ΕΕ προκύπτει ένα άλλο πρόβλημα: τα ψάρια. Αυτή η συμφωνία, λένε διπλωμάτες από ορισμένα παράκτια έθνη, πρέπει να συνοδεύεται από νέες ρυθμίσεις για πράγματα όπως τα αλιευτικά δικαιώματα.

Ετσι, σημειώνει το Ρolitico, «το μέλλον της ευρωπαϊκής αμυντικής συνεργασίας θα μπορούσε να διαλυθεί από μια κλασική διαμάχη της εποχής του Brexit, ποιος θα ψαρεύει πού».

Οι Ευρωπαίοι, πάντως, αναγνωρίζουν τώρα ότι δεν θα συμμετάσχουν ποτέ στις ειρηνευτικές συνομιλίες που έχει στο μυαλό του ο Τραμπ και φαίνεται ότι δεν θα μπορέσουν να αντικαταστήσουν την υποστήριξη που παρείχε η Αμερική στο Κίεβο όσον αφορά τη στρατιωτική βοήθεια.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Στάρμερ συντονίζει τον σχεδιασμό μιας πιθανής στρατιωτικής δύναμης που θα προέρχεται από χώρες όπως η Βρετανία και η Γαλλία, για να αντιμετωπιστεί μελλοντικά η ρωσική επιθετικότητα. Ωστόσο, ακόμη και ο ίδιος δεν ακουγόταν πολύ βέβαιος για το αποτέλεσμα, καθώς δεν είπε ποτέ «όταν επιτευχθεί η συμφωνία», αλλά επανέλαβε αρκετές φορές τη φράση «εάν υπάρξει συμφωνία».

. . .