Μυστήριο: 444.402 ή 776.326 είναι οι άνεργοι στην Ελλάδα;

Το γεγονός ότι η ανεργία πέφτει μήνα με τον μήνα όσο η οικονομία και ειδικά ο τουρισμός αναπτύσσονται, δεν το αμφισβητεί κανείς. Ούτε καν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Και είναι γεγονός ότι τον περασμένο Αύγουστο, στην κορύφωση της τουριστικής σεζόν, το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 9,5%, που είναι το χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 14 ετών, δηλαδή από την αρχή των μνημονίων.

Πόσοι όμως είναι πραγματικά οι άνεργοι στην Ελλάδα;

Αν δεχθούμε, ως οφείλουμε, τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), την οποία αναγνωρίζουν όλοι οι επίσημοι Οργανισμοί (ΕΕ, ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, ΕΚΤ), τον περασμένο Αύγουστο ο αριθμός των ανέργων στην Ελλάδα ήταν 444.402 άτομα.

Μάλιστα, ο αριθμός των ανέργων ήταν μικρότερος κατά 90.496 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2023 και κατά 17.551 άτομα σε σχέση με τον Ιούλιο του 2024.

Μια εικόνα ρεαλιστική, που στηρίζεται στις έρευνες εργατικού δυναμικού που γίνονται κάθε μήνα, και σε μεγαλύτερο δείγμα κάθε τρίμηνο από την ΕΛΣΤΑΤ.

Κάπου υπάρχει λάθος

Το μυστήριο όμως βρίσκεται στο γεγονός ότι η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης, η ΔΥΠΑ, όπως μετονομάστηκε ο πρώην ΟΑΕΔ, ο κεντρικός φορέας για την αύξηση της απασχόλησης και την αντιμετώπιση της ανεργίας στη χώρα, ο οποίος εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αμφισβητεί, και μάλιστα με επίσημες ανακοινώσεις, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη μείωση της ανεργίας.

Οπως ανακοίνωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου, «το σύνολο των εγγεγραμμένων στο μητρώο της ΔΥΠΑ για τον μήνα Αύγουστο 2024 ανήλθε σε 843.542 άτομα. Από αυτά, 453.306 (ποσοστό 53,7%) άτομα είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο της ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των 12 μηνών και 390.236 (ποσοστό 46,3%) είναι εγγεγραμμένα για διάστημα μικρότερο των 12 μηνών».

Με άλλα λόγια, το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τη ΔΥΠΑ, ήταν 16,75% (!), δεδομένου ότι ο αριθμός των απασχολουμένων τον περασμένο Αύγουστο ήταν 4.252.488 άτομα.

Τι αλήθεια συμβαίνει;

Αν θεωρηθεί ότι τον Αύγουστο πολλές επιχειρήσεις, συνήθως μικρομεσαίες, και πολλοί ελεύθεροι επαγγελματίες προχωρούν σε εικονικές απολύσεις, καθώς είναι ο μήνας των διακοπών, για να πάρουν οι υπάλληλοί τους το επίδομα ανεργίας και όταν ανοίξουν ξανά ή μερικούς μήνες αργότερα τους επαναπροσλαμβάνουν, ανάλογη εικόνα καταγράφεται και στα στοιχεία της ΔΥΠΑ για τον Σεπτέμβριο.

Ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων είναι μικρότερος, αλλά οι αποκλίσεις από τα στοιχεία της έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ είναι μεγάλες.

Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε πριν λίγες μέρες, «το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων στο μητρώο της ΔΥΠΑ για τον μήνα Σεπτέμβριο 2024 ανήλθε σε 776.326 άτομα. Από αυτά 447.877 (ποσοστό 57,7%) είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο της ΔΥΠΑ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των 12 μηνών και 328.449 (ποσοστό 42,3%) είναι εγγεγραμμένα για χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών».

Βέβαια, από αυτόν τον αριθμό ανέργων επίδομα ανεργίας καταβάλλεται περίπου στο ένα πέμπτο. Τον Σεπτέμβριο το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων ήταν 173.940 άτομα (υπάλληλοι, οικοδόμοι, εποχικοί τουριστικών επαγγελμάτων, αδιόριστοι εκπαιδευτικοί κ.ά.).

Αναπάντητες ερωτήσεις

Μετά από όλα αυτά, αναρωτιέται κανείς γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση ανάμεσα στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της ΔΥΠΑ.

Η πιο εύλογη απάντηση είναι ότι πολλοί άνεργοι, οι οποίοι απασχολούνται περιστασιακά (κάνουν κάποια μεροκάματα) ή δουλεύουν σε εποχικές εργασίες, εργάζονται χωρίς ασφάλιση. Αρα κρατούν την κάρτα ανεργίας ενεργή, με όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτή.

Μια άλλη εκδοχή είναι ότι η ίδια η ΔΥΠΑ δεν προχωρά στην εκκαθάριση του Μητρώου της (όπως επί δεκαετίες συμβαίνει στο υπουργείο Εσωτερικών με τους εκλογικούς καταλόγους), για λόγους που μόνο η διοίκησή της και η ηγεσία του υπουργείο Απασχόλησης γνωρίζουν.

Είναι γνωστό ότι η ΔΥΠΑ είναι ένας από τους μεγαλύτερους φορείς διαχείρισης προγραμμάτων επιμόρφωσης, μαθητείας εργαζομένων και πολλών άλλων δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται από τα κοινοτικά ταμεία.

Σε κάθε περίπτωση, οι αποκλίσεις των στοιχείων για τον πραγματικό αριθμό των ανέργων είναι μεγάλες. Το μυστήριο πρέπει να λυθεί για να μη γεννά υποψίες…

. . .