Μυοκαρδιοπάθειες: Νέος οδικός χάρτης διαχείρισης

Στην αντιμετώπιση των προκλήσεων τη διάγνωση, την ολιστική υποστήριξη και ενδυνάμωση των ασθενών με μυοκαρδιοπάθειες, την υποστήριξη της έρευνας και της καινοτομίας στάθηκαν οι επιστήμονες με αφορμή την παρουσίαση του Οδικού Χάρτη «Cardiomyopathies Matter» για τη βελτίωση της διαχείρισης των μυοκαρδιοπαθειών στην Ελλάδα.

Πρόκειται για πρωτοβουλία της Bristol Myers Squibb, η οποία τελεί υπό την επιστημονική εποπτεία του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας στην Καρδιολογία & στην Πρόληψη Νεανικού Αιφνιδίου Θανάτου, με τη συμμετοχή της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, της Ένωσης Σπάνιων Ασθενών Ελλάδας, του Πανελλήνιου Συνδέσμου Πασχόντων από Καρδιοπάθειες και της Ένωσης Καρδιοπαθών Αξιωματικών Πολεμικού Ναυτικού, Λιμενικού Σώματος & Φίλων.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι μυοκαρδιοπάθειες επηρεάζουν τον καρδιακό μυ, προκαλώντας, συχνά, καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες και αιφνίδιο θάνατο. Οι νόσοι διαγιγνώσκονται σε ενήλικες, αλλά συχνά οι πιο σοβαρές μορφές, επηρεάζουν παιδιά. Οι αιτίες μπορεί να είναι κληρονομικές, ιδιοπαθείς ή επίκτητες, όπως στην περίπτωση των ιογενών λοιμώξεων. Σημαντικός παράγοντας είναι ο τρόπος ζωής, καθώς η κακή διατροφή, η έλλειψη άσκησης, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, που αυξάνουν τον κίνδυνο επιδείνωσης των συμπτωμάτων και των επιπλοκών.

Όπως ανέφερε ο καθηγητής Καρδιολογίας, συντονιστής του Τομέα Καρδιάς στον όμιλο Υγεία, HHG, τ. πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας, Παναγιώτης Βάρδας, «οι μυοκαρδιοπάθειες οφείλουν να αποτελέσουν μία προτεραιότητα σε επίπεδο δημόσιας υγείας, βάσει της εκτίμησης ότι έως και ένας στους 330 ενήλικες μπορεί να πάσχει από κάποια μορφή μυοκαρδιοπάθειας, μη ισχαιμικής αρχής. Η ομάδα αυτών των παθήσεων της καρδιάς επηρεάζει περισσότερα από 25.000 άτομα στη χώρα μας. Η συχνότητα εμφάνισής τους αυξάνεται με την ηλικία, ενώ συχνά παραμένουν αδιάγνωστες τουλάχιστον στα αρχικά στάδια. Οι ασθενείς με μυοκαρδιοπάθειες διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές, όπως καρδιακή ανεπάρκεια και αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Οι επιπτώσεις στη δημόσια υγεία περιλαμβάνουν αυξημένα κόστη περίθαλψης, ανάγκη για ειδικές θεραπείες και φαρμακευτική υποστήριξη, καθώς και αυξημένη θνησιμότητα, καθιστώντας απαραίτητες τις πολιτικές έγκαιρης διάγνωσης και πρόληψης».

Ο Αριστείδης Αναστασάκης, MD, PhD, καρδιολόγος και επιστημονικός υπεύθυνος, στη Μονάδα Κληρονομικών Παθήσεων Καρδιάς & αναπληρωτής διευθυντής Καρδιολογικού Τομέα στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο, ανέδειξε το υψηλό κοινωνικό και οικονομικό φορτίο λόγω της απαιτούμενης μακροχρόνιας διαχείρισης. Όπως εξήγησε, «οι μυοκαρδιοπάθειες επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Συμπτώματα όπως δύσπνοια, κόπωση, μειωμένες αντοχές περιορίζουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες, επιβαρύνουν την ψυχολογική τους ευημερία και αυξάνουν την ανάγκη για ιατρική φροντίδα και νοσηλεία. Οι οικογένειες των ασθενών, εξαιτίας των υποχρεώσεων φροντίδας, επηρεάζονται λόγω περιορισμένου χρόνου για εργασία και οικονομικής επιβάρυνσης. Το κόστος ανά ασθενή αυξάνεται λόγω έκτακτων νοσηλειών που σχετίζονται με επιπλοκές και ευθύνονται για έμμεσα κόστη από την απώλεια παραγωγικότητας. Επιπλέον, οι μυοκαρδιοπάθειες αυξάνουν περαιτέρω το κόστος στο σύστημα υγείας, απορροφώντας μεγάλο μέρος των δαπανών περίθαλψης».

Στις πτυχές διαχείρισης της νόσου επικεντρώθηκε ο Χαράλαμπος Βλαχόπουλος, καθηγητής Καρδιολογίας 7 υπεύθυνος της Μονάδας Καρδιογενετικής & Αθλητικής Καρδιολογίας (EKKAN) στην Α’ Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Ε.Κ.Π.Α. του  Ιπποκρατείου νοσοκομείου, λέγοντας πως «η χώρα έχει κάνει βήματα στη διαχείριση της νόσου με εξειδικευμένους ιατρούς, πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα, προγράμματα γενετικού ελέγχου και αξιοποίηση ψηφιακών μητρώων. Λόγω της κληρονομικότητας και χρονιότητας των νοσημάτων αυτών, χρειάζονται να γίνουν περισσότερα για την έγκαιρη ανίχνευση, την ιατρική παρακολούθηση και θεραπεία. Ο γενετικός έλεγχος των οικογενειών συμβάλλει στην αποτύπωση της συχνότητας εμφάνισης και στον εντοπισμό των “φωλιών” της νόσου. Η έρευνα και οι καινοτόμες θεραπείες συμβάλλουν με τη σειρά τους σε καλύτερες εκβάσεις υγείας εφόσον η διάγνωση και η πρόσβαση στη θεραπεία γίνει έγκαιρα. Ωστόσο παραμένει η πρόκληση της μείωσης του ποσοστού υποδιάγνωσης ή λανθασμένης διάγνωση που προϋποθέτει την ευαισθητοποίηση των πολιτών και την εκπαίδευση των γιατρών πρωτοβάθμιας φροντίδας».

Τέλος, από την πλευρά των ασθενών η Κατερίνα Κουτσογιάννη, Β’ αντιπρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας, αναφέρθηκε στην ανάγκη υιοθέτησης μεταρρυθμίσεων, όπου ο ασθενής θα βρίσκεται στο επίκεντρο ενός συστήματος υγείας που προσφέρει ισότιμα, ποιοτικές υπηρεσίες υγείας και απρόσκοπτη πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες.

Την εκδήλωση έκλεισε η γενική διευθύντρια της BMS Ελλάδας, Ελισάβετ Προδρόμου, λέγοντας πως «μέλημά μας είναι να είμαστε δίπλα στους ασθενείς και να πρωτοπορούμε με πρωτοβουλίες που αλλάζουν θετικά τη ζωή τους. Η πρωτοβουλία “Cardiomyopathies Matter” ενώνει σε μία ευρεία και ισχυρή συμμαχία την κοινότητα των επιστημόνων και των ασθενών, σε μία προσπάθεια να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό για αυτή την απειλή δημόσιας υγείας και να προτείνουμε στην Πολιτεία ρεαλιστικές αλλά αναγκαίες παρεμβάσεις για τη βελτίωση της διαχείρισης των μυοκαρδιοπαθειών στην Ελλάδα».