Μακρόν – Τραμπ: Δύο «παλιόφιλοι» που δεν συμφώνησαν σε τίποτε

Ο Εμανουέλ Μακρόν πήγε στην Ουάσινγκτον «πάνοπλος»: φόρεσε το καλύτερό του μαύρο κοστούμι, το πιο αστραφτερό του λευκό πουκάμισο –τόσο τέλεια εφαρμοστό στον λαιμό, που οριακά δεν τον έπνιγε–, τον πιο χαριτωμένο του εαυτό και την καλύτερή του διάθεση να αναβιώσει το παλιό του bromance με τον Ντόναλντ Τραμπ. Πράγματι, η πρώτη μεταξύ τους συνάντηση στον Λευκό Οίκο, τη Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου, θύμιζε δύο παλιόφιλους που έλεγαν ιστορίες από τον στρατό.

Και αν όντως έλεγαν μόνο τέτοιες ιστορίες, αυτή η συνάντηση θα περνούσε στα «ψιλά και χαριτωμένα» της διεθνούς πολιτικής. Φευ, όσο και αν ο Μακρόν προσπάθησε να πείσει, ξανά και ξανά, τον Τραμπ, με την έμφυτη γοητεία του, ότι οι Ρώσοι είναι οι επιτιθέμενοι στον πόλεμο της Ουκρανίας, εκείνος παρέμενε αμετακίνητος στις θέσεις του.

Η υπόλοιπη Ευρώπη κοιτούσε με κομμένη την ανάσα όσο ο Μακρόν –ο αδιαμφισβήτητα πιο πιθανός άνθρωπος στον πλανήτη να «λυγίσει» τον Τραμπ– έσκαγε στα γέλια με τα ανέκδοτα του «παλιόφιλου». Μίλησαν πολύ για την πρώτη συνάντησή τους, το 2017, όταν και οι δύο μόλις είχαν αναλάβει την εξουσία. Και αυτά που θυμήθηκαν, αν τα δει κάποιος σήμερα από απόσταση, εξηγούν σχεδόν τα πάντα για τον τρόπο που και οι δύο άντρες διαχειρίστηκαν έκτοτε την εξουσία αυτή.

Ο Τραμπ προσποιήθηκε για λίγο ότι άκουγε τη διερμηνέα του Μακρόν, αλλά μόλις εκείνη τελείωσε τη μετάφραση όσων είχε μόλις πει ο γάλλος πρόεδρος, διέκοψε τη συζήτηση και έφερε την κουβέντα στην «υπέροχη σύζυγο του Μακρόν». Οταν την είχε δει πρώτη φορά, κατά τη διάρκεια ενός δείπνου στον Πύργο του Αϊφελ, είχε εντυπωσιαστεί: «Είναι σε τόσο καλή κατάσταση», είχε πει στον Μακρόν μπροστά της, σαν να εκτιμούσε ένα οικόπεδο που αποδεικνύεται πιο «φιλέτο» από όσο υπολόγιζε.  Εκείνος δεν αντέδρασε.

Οταν βγήκαν από το εστιατόριο, όμως, ο Μακρόν άρχισε να μιλάει στους δημοσιογράφους για όσα κουβέντιασαν. Στα γαλλικά. Δεν υπήρχε διερμηνέας και ο Τραμπ έπρεπε να περιμένει έως ότου κάποιος του μεταφράσει όσα είχε πει ο γάλλος πρόεδρος. Την επόμενη ημέρα επέστρεψε στις ΗΠΑ και διάβασε στις εφημερίδες τις δηλώσεις του Μακρόν: «Δεν είπαμε αυτά», είπε έκπληκτος στους επιτελείς του…

Οι αναμνήσεις από εκείνο το ειδυλλιακό 2017 έκαναν τους πάντες στη συνάντηση να σκάσουν στα γέλια, γράφουν οι λονδρέζικοι Times. Πιο πολύ τον Μακρόν, ο οποίος έγερνε προς τον Τραμπ και οι δύο τους ακουμπούσαν ο ένας τον άλλον με τον άτσαλο τρόπο των εφήβων: ο Τραμπ έσπρωξε με το γόνατο τον αριστερό μηρό του Μακρόν. Ο Μακρόν άπλωσε το αριστερό χέρι και έσφιξαν ο ένας την παλάμη του άλλου. Πιο δίπλα ο Τζέι Ντι Βανς δεν μπορούσε να συγκρατήσει τα γέλια του. Πόσο όμορφα…

Εάν βγει κανείς από τα χαριτωμένα ενσταντανέ που Τραμπ και Μακρόν χάρισαν στην υφήλιο, όμως, είναι αμφίβολο εάν θα γελάσει. Ιδιαίτερα εάν βρίσκεται στο Κίεβο ή σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Ο Μακρόν επέμεινε ότι η Ρωσία είχε εισβάλει στην Ουκρανία. Οι συμφωνίες του Μινσκ δεν τηρήθηκαν, είπε. Προσπάθησε, πολύ μαλακά, να αντικρούσει τον Τραμπ. Μερικές φορές, όπως στην πρώτη τους συνάντηση στο Παρίσι, το έκανε μιλώντας στα γαλλικά.

«Είναι η πιο όμορφη γλώσσα», είπε ο Τραμπ. «Δεν έχω ιδέα τι λέει, αλλά αυτή είναι η πιο κομψή, όμορφη γλώσσα». Στη συνέχεια έβαλε ένα χέρι στο γόνατο του Μακρόν. Εκείνος ακούμπησε το δικό του επάνω του.

Ο Μακρόν πήγε στην Ουάσινγκτον για να πείσει τον Τραμπ να σκεφτεί την ασφάλεια της Ευρώπης. Δεν υπάρχει πιο κατάλληλος άνθρωπος από αυτόν για τη δουλειά. Οταν φιλοξενήθηκε στο Παρίσι, ο Τραμπ εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τους εορτασμούς της Ημέρας της Βαστίλης, τις ουρές των τανκς και τα στρατιωτικά αεροσκάφη να βρυχώνται από πάνω, που μετά, σύμφωνα με δημοσιεύματα, κυνηγούσε τους βοηθούς του επί χρόνια για να διοργανώσουν μια στρατιωτική παρέλαση στην Ουάσιγκτον.

Ολα αυτά, όμως, δεν βοήθησαν ιδιαίτερα τον Μακρόν: ο Τραμπ δεν συμφώνησε να παραμείνουν οι ΗΠΑ στη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα ή στη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν. Ο Μακρόν επέμεινε και κάλεσε τον Τραμπ στο Παρίσι, για την επαναλειτουργία του καθεδρικού ναού της Παναγίας των Παρισίων, τον Δεκέμβριο. Τώρα, ο πρόεδρος Τραμπ αναδιάταξε το πρόγραμμά του για να τον δει, είπε ο Μακρόν.

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Μακρόν προσπάθησε να διορθώσει την αντίληψη του Τραμπ ότι η Ευρώπη είχε δανείσει χρήματα στην Ουκρανία, ενώ η φτωχή Αμερική είχε δώσει δισεκατομμύρια για το τίποτα. Ο Τραμπ τον αγνόησε και συνέχισε να μιλάει για την Ουκρανία σαν να ήταν μια κακή επενδυτική επιλογή, στην οποία ο προκάτοχός του είχε ποντάρει ανόητα την περιουσία της χώρας. «Ζητάμε 350 δισεκατομμύρια δολάρια», είπε. «Πώς φτάσαμε εκεί, δεν ξέρω. Αλλά είναι πολλά χρήματα. Επενδύθηκαν πολλά χρήματα και δεν πήραμε τίποτα πίσω».

«Αυτός ο πόλεμος κόστισε σε όλους μας πολλά χρήματα», είπε ο Μακρόν, καθώς ο Τραμπ κοίταζε σκυθρωπός. «Και αυτή είναι ευθύνη της Ρωσίας, γιατί ο επιτιθέμενος είναι η Ρωσία».

Ο Τραμπ τον διέκοψε. «Η Ευρώπη δανείζει τα χρήματα στην Ουκρανία», είπε. «Παίρνουν τα χρήματά τους πίσω».

«Οχι», είπε ο Μακρόν ακουμπώντας απαλά το χέρι του στον καρπό του Τραμπ. «Για να είμαι ειλικρινής, πληρώσαμε το 60% της συνολικής προσπάθειας. Δώσαμε πραγματικά χρήματα για να είμαστε σαφείς».

Αργότερα το απόγευμα, όταν οι δύο άντρες στάθηκαν δίπλα-δίπλα για μια συνέντευξη Τύπου, η οποία διανθίστηκε με ακόμη περισσότερα «υπέροχα» γαλλικά και ακόμη πιο θερμές χειραψίες, ο Μακρόν έδωσε ίσως την πιο ισχυρή προειδοποίηση στον παλιόφιλό του. Ο Τραμπ είχε μόλις παραπονεθεί ότι «πριν έρθω εγώ» κανείς δεν είχε σκεφτεί να μιλήσει στον πρόεδρο Πούτιν.

Ενας γάλλος δημοσιογράφος σημείωσε ότι ο Μακρόν ήταν ο τελευταίος ευρωπαίος ηγέτης που μίλησε με τον Πούτιν πριν από την εισβολή στην Ουκρανία και θα μπορούσε να συμβουλεύσει τον Τραμπ για το πώς να διαπραγματευτεί μαζί του.

«Δεν θα έδινα ποτέ καμία συμβουλή στον πρόεδρο Τραμπ», απάντησε ο Μακρόν. «Πέρασα επτά ώρες με τον Πούτιν, δεκαπέντε ημέρες πριν από την έναρξη της επίθεσης. Αρνήθηκε τα πάντα. Αλλά δεν είχαμε εγγυήσεις ασφαλείας».

Είναι βέβαιος, συνέχισε, ότι ο Τραμπ θα τις παρείχε τώρα. «Αν δεν εγγυηθούμε την ασφάλεια αυτού του κράτους εντός της Ευρώπης, τότε πώς μπορούμε να εγγυηθούμε τη δική μας ασφάλεια;» συνέχισε. «Ζούμε μόλις 1.500 χιλιόμετρα από την Ουκρανία. Οι Γερμανοί και οι Πολωνοί είναι ακόμα πιο κοντά».

Ο Τραμπ χαμήλωσε το βλέμμα στο αναλόγιό του. Και πάλι ο φίλος του μιλούσε σχεδόν στα γαλλικά, αναφερόμενος σε χιλιόμετρα, που δεν τα καταλαβαίνουν οι Αμερικανοί. «Η Αμερική θα είναι εκεί με αλληλεγγύη», είπε ο Μακρόν. Ευσεβείς πόθοι;

Ο Τραμπ είπε ότι συνομιλεί με τον Πούτιν. «Οι άνθρωποι μου ασχολούνται συνεχώς μαζί του», είπε. «Αυτό κάνω. Κάνω συμφωνίες. Ολη μου η ζωή είναι συμφωνίες. Το μόνο που κάνω είναι προσφορές». Και είπε ξανά ότι οι ΗΠΑ «είναι εκεί για τα 350 δισ. δολάρια».

Ηταν μια χαρακτηριστική περίπτωση κατά την οποία οι δύο τους διαφωνούσαν στα πάντα, προσποιούμενοι ότι συμφωνούν.

Στο τέλος της συνέντευξης Τύπου ήρθε άλλη μια μακρά χειραψία που μετατράπηκε σε αγκαλιά, για να επισφραγίσει αυτή τη μη συμφωνία. «Εμανουέλ, σε ευχαριστώ πολύ», είπε ο Τραμπ. «Ηταν υπέροχο που βρεθήκαμε. Χαιρετισμούς στην όμορφη γυναίκα σου».

Ο Μακρόν έφυγε από την Ουάσινγκτον με ακόμη περισσότερες όμορφες αναμνήσεις και εντελώς άδεια χέρια…

. . .