Μαζικός παροξυσμός με τους πυρηνικούς εξοπλισμούς

Η πυρηνική ισορροπία τρόμου (μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ενωσης) εγγυήθηκε μισόν αιώνα ειρήνης, όμως κατά πόσο θα εξελιχθούν τα πράγματα αναλόγως στην εποχή μας και μελλοντικώς; Ασφαλώς, ο κόσμος μας δεν είναι ο ίδιος εδώ και πολύν καιρό (με τη νέα εποχή να ξεκινάει από τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991, πολιτικό γεγονός κοσμοϊστορικό, το σημαντικότερο του 20ού αιώνα).

Μιλώντας περί πυρηνικής ισχύος, στο παιχνίδι έχουν μπει και άλλοι παράγοντες, «μικροί» μεν, αλλά αρκούντως ανεξέλεγκτοι ώστε να αποτολμήσουν το αδιανόητο, χώρες με υπόβαθρο θρησκευτικά μίση, όπως είναι η Ινδία και το Πακιστάν, ή τον δικτατορικό τυχοδιωκτισμό, όπως η Βόρεια Κορέα, ακόμη και την εθνο-κυριαρχική τους ανασφάλεια, όπως είναι το Ισραήλ. Το παιχνίδι δεν παίζεται πλέον μόνο από δύο γίγαντες, ενώ ζημιά δύνανται να κάνουν και οι νάνοι.

Με το θέμα καταπιάστηκε ο Πάολο Βαλεντίνο σε σχόλιό του στην Corriere della Sera. Τι θα γίνει, έγραψε, αν η πυρηνική βόμβα ξαναγίνει της μόδας; Αν την ερωτευθούν τα κράτη; Διότι προς τα εκεί φαίνεται να οδηγούμαστε. Αφορμή για τις σκέψεις του αρθρογράφου αποτέλεσε η πρόσφατη έκθεση του σουηδικού ιδρύματος Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), το οποίο διαπίστωσε ότι η Κίνα έχει αυξήσει τον αριθμό των πυρηνικών κεφαλών της, φορτσάροντας τα τελευταία χρόνια.

«Εμαθα να αγαπώ τη βόμβα» είχε πει ο Dr. Strangelove στην ομώνυμη ταινία του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, όταν βρισκόμασταν στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, στα χρόνια της Κουβανικής Κρίσης και της ανέγερσης του Τείχους του Βερολίνου. Τότε δεν είχαν καν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις για τον πυρηνικό  αφοπλισμό. Αυτές έγιναν εφικτές με την προσέγγιση των Ρόναλντ Ρέιγκαν και Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στο τέλος της δεκαετίας του ’80, όταν και ξεκίνησε η εποχή της ύφεσης.

Υπήρξαν συμφωνίες για τον περιορισμό, ακόμη και για την αμοιβαία μείωση των πυρηνικών οπλοστασίων των ΗΠΑ και Σοβιετικής Ενωσης. Και, συνέχισε ο Ιταλός, για μια τόση δα στιγμή όλοι μας είχαμε πιστέψει στο όνειρο ενός κόσμου απαλλαγμένου από τις βόμβες της Αποκάλυψης. Τώρα δεν το πιστεύουμε. Αυτό ακριβώς μας λέει η έκθεση του SIPRI.

Οι εννέα χώρες που έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά όπλα (Ρωσία, ΗΠΑ, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία, Ινδία, Πακιστάν, Βόρεια Κορέα, Ισραήλ) εκσυγχρονίζουν τα οπλοστάσιά τους, τα οποία σήμερα αριθμούν συνολικά 12.000 κεφαλές. Βέβαια, τις περισσότερες από αυτές, περίπου το 90%, τις κατέχουν και τις διαχειρίζονται οι ΗΠΑ και Ρωσία. Ο εκσυγχρονισμός των πυρηνικών οπλοστασίων και η δημιουργία νέων όπλων του είδους θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια, λέει η έκθεση των Σουηδών. Το πιο ανησυχητικό απ’ όλα είναι, κατέληξε ο Βαλεντίνο, ότι 9.500 πυρηνικά όπλα είναι έτοιμα προς χρήσιν ανά πάσα στιγμή. Και όχι μόνο.

Το 2023 πάνω από 2.000 πυρηνικά όπλα βγήκαν από τις αποθήκες και τοποθετήθηκαν σε βαλλιστικούς πυραύλους. Ηταν 100 περισσότερα σε σύγκριση με το 2022. Σε αυτόν τον υποτομέα των πυρηνικών οπλοστασίων πρωταγωνίστησαν οι τρεις γενικότερα «μεγάλοι», δηλαδή η Ρωσία, οι ΗΠΑ και η Κίνα. Μάλιστα, εκτιμάται ότι η τελευταία της τριάδας μέχρι το 2030 θα έχει τοποθετημένες σε διηπειρωτικούς πυραύλους, δηλαδή ετοιμοπόλεμες 1.000 πυρηνικές κεφαλές.

Ο αρθρογράφος κατέληξε επισημαίνοντας δύο πράγματα: πρώτον, ότι ο Πούτιν είναι αυτός που κραδαίνει την πυρηνική ρομφαία και, δεύτερον, ότι άπαντες πρέπει να διδαχθούμε από το παρελθόν και να στηριχτούμε ξανά στην πυρηνική αποτροπή. Δεν θα είμαστε αγαπημένοι, φυσικά, αλλά θα παραμένουμε ασφαλείς.

. . .