Καταδίκη της Ελλάδας από την ΕΕ για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό

Δυσάρεστα είναι τα νέα από το μέτωπο του ευρωδικαστηρίου για την Ελλάδα, η οποία καταδικάστηκε καθώς δεν έχει καταφέρει να κλείσει τους ανοιχτούς λογαριασμούς για τη χωροταξία στις ελληνικές θάλασσες. Οπως αναφέρεται σε ρεπορτάζ της Μάχης Τράτσα στο «Βήμα της Κυριακής», η χώρα μας οδηγήθηκε από την Κομισιόν στο «σκαμνί» του Ευρωδικαστηρίου, το οποίο, με μια απόφαση-καταπέλτη (27/2/2025), κατέρριψε όλα τα επιχειρήματα της ελληνικής πλευράς, που εδώ και 11 χρόνια δεν έχει ακόμη βρει τον τρόπο να ρυθμίσει τις θαλάσσιες δραστηριότητες στο Αιγαίο, στο Ιόνιο και στα πελάγη της νότιας Κρήτης.

Η Ελλάδα πρόβαλε το γεγονός ότι ήταν αντικειμενικώς αδύνατο να τηρήσει την υποχρέωση κατάρτισης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού έως την καταληκτική ημερομηνία της 31^ης Μαρτίου 2021, λόγω των διαπραγματεύσεων με την Αίγυπτο που κατέληξαν στη συμφωνία της 6^ης Αυγούστου 2020 για οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.

Σύμφωνα με το δικαστήριο, όμως, το ελληνικό κράτος δεν απέδειξε ότι στα δύο έτη και δέκα μήνες μετά τη σύναψη της διμερούς συμφωνίας τελούσε σε αντικειμενική αδυναμία να καταρτίσει τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια. Επιπλέον, οι ανώτατοι δικαστές έκριναν ότι,  οι υποχρεώσεις κατάρτισής τους «δεν μπορούν να εξαρτώνται από την ύπαρξη συμφωνίας για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών» ούτε  να αναστέλλονται επ’ αόριστον, σε περίπτωση που δεν υφίσταται συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης με τρίτο κράτος.

Εξάλλου, σύμφωνα με το Δικαστήριο, κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να επικαιροποιεί τα σχέδια που έχει διαβιβάσει στην Κομισιόν,   «μεταγενεστέρως, ανάλογα με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της».

Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει στο «Βήμα» αρμόδια κυβερνητική πηγή, οι βασικοί λόγοι της καθυστέρησης είναι διαφορετικοί και «ακουμπούν» στην ευρύτερη γεωπολιτική ανησυχία που έχει να κάνει με την πιθανότητα η Τουρκία να αντιδράσει, όπως είχε συμβεί τον περασμένο Απρίλιο, όταν η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη δημιουργία δύο μεγάλων εθνικών θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Ωστόσο, παρά τις απειλές της τουρκικής πλευράς, σε λιγότερο από έναν χρόνο έχει ήδη συνταχθεί η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη για το θαλάσσιο πάρκο Νοτίου Αιγαίου η οποία, σύμφωνα με τον Γενικό Γραμματέα του ΥΠΕΝ, Πέτρο Βαρελίδη, θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το επόμενο διάστημα, καθώς και το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος για τη θέσπισή του.

Πάντως, τονίζεται στο ρεπορτάζ του «Βήματος της Κυριακής», το διακύβευμα δεν είναι ότι η Ελλάδα εκτίθεται θεσμικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο με την καταδικαστική απόφαση, αλλά ότι δεν αξιοποιείται ένα σημαντικό εργαλείο για την προστασία των ελληνικών θαλασσών και όσων δραστηριοποιούνται σε αυτές, απέναντι σε ολοένα αυξανόμενες απειλές.

. . .