Καναδάς: Στοχευμένα μέτρα για την αποφυγή καταστροφικών πυρκαγιών

Οι περυσινές καταστροφικές πυρκαγιές στον οικισμό Σκοτς Κρικ άφησαν πίσω τους σπίτια καλυμμένα από αιθάλη, απανθρακωμένα έλατα που θρυμματίζονται στο παραμικρό άγγιγμα και σκελετούς πρατηρίων βενζίνης. Ο καπνός από αυτήν και μυριάδες άλλες καναδικές πυρκαγιές έφτασε ως τη Βαλτιμόρη, τη Βαρκελώνη, το Βερολίνο, και ακόμη μακρύτερα.

Οι πυρκαγιές κατέκαψαν 185.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στον Καναδά το 2023, μια περιοχή μεγαλύτερη από την Πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ. Το νέφος που σχηματίστηκε από τους καπνούς ανάγκασε εκατομμύρια ανθρώπους να κλειστούν σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Παράλληλα, αντλήθηκαν 1.800 μεγατόνοι ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, όταν το 2022 οι  συνολικές εκπομπές του Καναδά ήταν 708 μεγατόνοι.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Economist, η φετινή αντιπυρική περίοδος βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Στις 14 Μαΐου, μια πυρκαγιά που μαίνεται σε περισσότερα από 200 τετραγωνικά χιλιόμετρα ανάγκασε 6.600 κατοίκους του Φορτ Μακμάρεϊ, στη βορειοανατολική Αλμπέρτα, να το εγκαταλείψουν. Σε επιφυλακή βρίσκονται και οι χειριστές των γεωτρυπάνων πετρελαίου στην περιοχή.

Στη συγκεκριμένη καναδική επαρχία αντλούνται 3,3 εκατ. βαρέλια πετρελαίου καθημερινώς – πάνω από το 3% της παγκόσμιας  τροφοδοσίας. Το 2016 μια πυρκαγιά έθεσε ένα εκατ. βαρέλια την ημέρα εκτός παραγωγής. Η πυρκαγιά του Μαΐου θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο πάνω από δύο εκατ. βαρέλια την ημέρα. Τις τελευταίες ημέρες επετράπη η επιστροφή των κατοίκων, καθώς κάποιες βροχές περιόρισαν την εξάπλωση της πυρκαγιάς.

Για να καταπολεμήσουν τις τεράστιες φλόγες των τελευταίων πυρκαγιών, οι πυροσβεστικές υπηρεσίες προκρίνουν τον μετριασμό και την προετοιμασία, αντί της απλής καταστολής. Οι συνθήκες ξηρού εδάφους μετά από μια περίοδο ελάχιστης χιονόπτωσης και οι ανοιξιάτικες ξηρασίες στα βόρεια της χώρας γεμίζουν τα εδάφη των δασών με άφθονο υλικό ώστε να πυροδοτηθεί άλλη μια καταστροφική σεζόν πυρκαγιών – οι οποίες αποτελούν πλέον τη νέα πραγματικότητα.

Το θέρετρο Κελόουνα, όπου πέρυσι περίπου 200 σπίτια έγιναν στάχτη, μετατοπίζει φέτος του πόρους του από την καταστολή στην πρόληψη. Η πόλη προσέλαβε έναν έμπειρο επικεφαλής του νέου πυροσβεστικού τμήματος «Μετριασμού και Προετοιμασίας» για την αντιπυρική περίοδο, βασική δουλειά του οποίου είναι να δίνει οδηγίες στους ιδιοκτήτες κατοικιών ώστε να προσέχουν τα ακίνητά τους και να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους.

Οι αξιωματούχοι του νέου τμήματος πυροσβεστικής του θερέτρου πηγαίνουν πόρτα-πόρτα προτρέποντας τους ιδιοκτήτες να μετατρέψουν τα σπίτια τους σε χώρους «έξυπνης αντιπυρικής προστασίας». Οι κάτοικοι δείχνουν να ανταποκρίνονται θετικά στην πρωτοβουλία. Στόχος είναι η μετατροπή των κτιρίων και της γύρω βλάστησης σε «χειρόφρενα πυρκαγιάς», αναχαιτίζοντας έτσι την εξάπλωσή της.

Ζώνες κέδρου και φράκτες ξηλώνονται, επενδύσεις ξύλου αντικαθίστανται από χαλίκι, υδρορροές και αεραγωγοί ενισχύονται με συρμάτινα πλέγματα απώθησης της φωτιάς και πεύκα στους περίγυρους κλαδεύονται. Ψεκαστήρες νερού που λειτουργούν αυτόματα σε περίπτωση πυρκαγιάς εγκαθίστανται έξω από τα σπίτια, ενώ τα καταστήματα με είδη κηπουρικής προωθούν δέντρα και θάμνους που αντιστέκονται στις φλόγες.

Η τεχνολογία τίθεται και αυτή στη διάσωση. Μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξοπλισμένα με κάμερες υπέρυθρης και νυχτερινής όρασης στέλνονται σε δασικές εκτάσεις πολύ επικίνδυνες για να τις διαβούν οι πυροσβέστες. Παρακολουθούν τις πιο επικίνδυνες πιθανές εστίες πυρκαγιάς και στέλνουν αυτόματα οδηγίες στα κινητά τηλέφωνα των πυροσβεστών.

Αλλα drones, που κοστίζουν έως και 57.000 ευρώ, είναι πλέον εξοπλισμένα με μια νέα τεχνολογία καταστολής πυρκαγιάς, που αποκαλείται «αυγό του δράκου»: μπάλες υπερμαγγανικού καλίου σε μέγεθος μπάλας του πινγκ πονγκ, που εγχέονται με αιθυλενογλυκόλη και πέφτουν από τα drones στο έδαφος, όπου και αναφλέγονται. Χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν ένα τείχος φωτιάς που θα σταματήσει την εξάπλωση της πυρκαγιάς.

Απομακρυσμένες κωμοπόλεις, όπως το Βέρνον, που βρίσκεται κοντά στο Κελόουνα, επενδύουν σε πυροσβεστικά οχήματα που μπορούν να κινηθούν σε οποιοδήποτε έδαφος, να ανεβούν σε βουνοπλαγιές ή να μεταφέρουν ρυμουλκούμενα μηχανήματα ψεκασμού σε απομακρυσμένες εστίες πυρκαγιάς. Το κόστος όλων αυτών των νέων μηχανημάτων βαρύνει τους ιδιοκτήτες ακινήτων, μέσω της φορολογίας.

Το ετήσιο κόστος για την καταπολέμηση των πυρκαγιών στον Καναδά ανέρχεται σε περίπου 810 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο την τελευταία δεκαετία και αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2040. Ορισμένες από τις πυρκαγιές, όπως οι δύο μεγαλύτερες πέρυσι, στις βόρειες περιοχές του Κεμπέκ και της Βρετανικής Κολομβίας, δεν μπορούν να καταπολεμηθούν με κανέναν τρόπο. Ομως η πρόληψη και η σωστή προετοιμασία μπορούν να περιορίσουν το ξέσπασμά τους.

. . .