Η Πόλη του Μεξικού κινδυνεύει να ξεμείνει από νερό

Για χρόνια η Πόλη του Μεξικού αντιμετωπίζει προβλήματα λειψυδρίας, με την παροχή να κόβεται συχνά για πολλές ημέρες, ειδικά στις φτωχογειτονιές των περιχώρων. Οι σχετικά πιο ευκατάστατοι κάτοικοι της πρωτεύουσας του Μεξικού καταφεύγουν συχνά σε ενοικίαση μπάνιων ξενοδοχείων για την προσωπική τους υγιεινή.

Το τελευταίο διάστημα, όμως, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Washington Post, οι κάτοικοι σε ορισμένες από τις πλουσιότερες γειτονιές της πόλης έχουν ξεμείνει και αυτοί από νερό, καθώς ο συνδυασμός των υψηλών θερμοκρασιών, των χαμηλών βροχοπτώσεων και των παλαιών υποδομών ύδρευσης προκαλεί προβλήματα σε όλες τις περιοχές της τεράστιας μητρόπολης.

Η Πόλη του Μεξικού λαμβάνει περίπου το ένα τέταρτο του νερού της από το σύστημα Κουτζαμάλα –μια σειρά από ρεζερβουάρ, μονάδες επεξεργασίας νερού, μεγάλα κανάλια και σήραγγες–, το οποίο έχει πλέον στεγνώσει. Σύμφωνα με τις προβλέψεις, η 26η Ιουνίου έχει χαρακτηριστεί ως η «μέρα μηδέν» της πόλης, καθώς θα ξεμείνει από νερό. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μόνο μια βροχόπτωση θα αποτρέψει αυτό το καταστροφικό σενάριο.

Από τις 21 Μαΐου το σύστημα Κουτζαμάλα διαθέτει νερό στο 28% της χωρητικότητάς του – το χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών. Μια ευεργετική βροχόπτωση θα έλυνε προσωρινά το πρόβλημα μιας πόλης που πρέπει να μάθει να καταναλώνει λιγότερο νερό και να δημιουργήσει καλύτερες υποδομές ώστε να αξιοποιεί τις βροχοπτώσεις. Η λειψυδρία έχει μετατραπεί σε ζήτημα πολιτικής αντιπαράθεσης ενόψει των προεδρικών εκλογών της 2ας Ιουνίου.

Σε μια τηλεοπτική πολιτική συζήτηση, ο Σότσιο Γκάλβες, του αντιπολιτευτικού συνασπισμού, κατηγόρησε την Κλαούντια Σεϊνμπάουμ του κυβερνώντος κόμματος Μορένα για αδράνεια στο θέμα της ύδρευσης. Η Post μας θυμίζει ότι η Σεϊνμπάουμ, περιβαλλοντική επιστήμων που συνέταξε τη βραβευμένη με Νομπέλ έκθεση «Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή» του 2007, είναι πρώην δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού.

Την επόμενη μέρα η Σεϊνμπάουμ ανακοίνωσε ότι η συνεχιζόμενη ξηρασία δοκιμάζει τις αντοχές του συστήματος Κουτζαμάλα και η κυβέρνηση μείωσε την παροχή του κατά το ήμισυ. Εν τω μεταξύ, οι κάτοικοι της πρωτεύουσας πρέπει να βρουν τρόπους να προσαρμοστούν στις συνθήκες λειψυδρίας – και ακόμα δεν είναι σαφές για πόσο καιρό θα αναγκαστούν να το κάνουν.

Η κυβέρνηση μείωσε τη ροή του προβληματικού συστήματος τον περασμένο Οκτώβριο για να εξοικονομήσει νερό και να κάνει εργασίες συντήρησης. Τον Ιανουάριο ανακοίνωσε περικοπές σε εκατοντάδες γειτονιές, κυρίως στα δυτικά της πόλης, μεταξύ των οποίων και σε πολλές πλούσιες γειτονιές. Αρκετοί κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν για τη χαμηλή παροχή ύδρευσης, αναφέρει η Washington Post.

Η παροχή νερού σε 22 εκατ. ανθρώπους κατά μήκος μιας ορεινής κοιλάδας αποτελεί πρόκληση για τις Αρχές. Η δεξαμενή Κουτζαμάλα χρησιμοποιεί κυρίως νερό από την επιφάνεια του εδάφους. Το υπόλοιπο αντλείται από υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, αν και αυτό έχει προκαλέσει σημαντική βύθιση σε περιοχές της πόλης. Η στάθμη του νερού στη δεξαμενή μειώνεται, καθώς τα τελευταία τρία χρόνια η πόλη έχει σημειώσει μειωμένες βροχοπτώσεις.

Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που έχουν συνεισφέρει στο πρόβλημα. Το πρόσφατο μοτίβο του φαινομένου Ελ Νίνιο έφερε θερμότερες και ξηρότερες συνθήκες στην πόλη το περασμένο καλοκαίρι. Η κλιματική αλλαγή που οφείλεται στον ανθρώπινο παράγοντα, έχει ανεβάσει τη θερμοκρασία στη χώρα κατά 1,6 βαθμούς Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή.

Λόγω του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας (της τσιμεντοποίησης του αστικού περιβάλλοντος), τμήματα της Πόλης του Μεξικού είναι ακόμη πιο θερμά –3 έως 4 βαθμούς Κελσίου θερμότερα από τις προηγούμενες δεκαετίες– σύμφωνα με το Ερευνητικό Πρόγραμμα για την Κλιματική Αλλαγή του Εθνικού Αυτόνομου Πανεπιστημίου του Μεξικού. Ως αποτέλεσμα, η ξηρασία είναι επίμονη τόσο στην πρωτεύουσα, όσο και σε μεγάλο μέρος της χώρας.

Η έλλειψη βροχής δεν είναι το μόνο εμπόδιο. Η πόλη αντιμετωπίζει προβλήματα και λόγω της κακής υδρευτικής διαχείρισης, αλλά και των άθλιων υποδομών. Σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα, σχεδόν το 40% του νερού χάνεται κατά τη μεταφορά του, λόγω διαρροών στους σωλήνες. Η επισκευή τους θα κόστιζε δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει στη μείωση των διαρροών έως και 10%.

Η ταλαιπωρία των κατοίκων, ειδικά στις εργατικές γειτονιές της πόλης, είναι τεράστια. Κάποιοι λαμβάνουν παροχή διάρκειας πέντε ωρών (από τη 1 ως τις 6 τα ξημερώματα) μόλις δύο φορές την εβδομάδα – κάθε Δευτέρα και Παρασκευή. Πολυμελείς οικογένειες αναγκάζονται να συλλέγουν περίπου 150 λίτρα νερού αυτές τις ημέρες, ώστε να τους καλύψει τις ανάγκες μιας εβδομάδας.

Οι πολιτικές αντιπαραθέσεις για το ζωτικό αυτό ζήτημα δεν προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις. Η Washington Post επισημαίνει ότι αν δεν ληφθούν γενναίες μεταρρυθμιστικές αποφάσεις για την αναδιαμόρφωση του συστήματος ύδρευσης και των υποδομών της, η πρωτεύουσα σύντομα θα βρεθεί αντιμέτωπη με το φάσμα μιας μακριάς λειψυδρίας, αντίστοιχης πολλών τριτοκοσμικών χωρών.

. . .