Η μισή Ελλάδα αντιμέτωπη με την «απειλή» της τεχνητής νοημοσύνης

Iσορροπία μεταξύ θετικών και αρνητικών προσδοκιών από την εφαρμογή της Τεχνητής Νοημοσύνης στην οικονομική και κοινωνική καθημερινότητα καταγράφει  πανελλαδική έρευνα της εταιρείας Focus Bari.

Οι Έλληνες εμφανίζονται πιο εξοικειωμένοι και συνειδητοποιημένοι ως προς τη χρήση της ΤΝ, αλλά ταυτόχρονα παραμένουν επιφυλακτικοί και απαιτούν αυστηρούς κανονισμούς για την προστασία τους.

Επίσης είναι διχασμένοι όσον αφορά τις συνέπειες. Ενώ αναγνωρίζουν τα πλεονεκτήματα που μπορεί να προσφέρει σε διάφορους τομείς, ανησυχούν για τις ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες, όπως η απώλεια θέσεων εργασίας, η παραπληροφόρηση και η κακόβουλη χρήση αυτών των εργαλείων.

Η έρευνα

Η Focus Bari, παρακολουθώντας συστηματικά την σχέση και τις απόψεις των Ελλήνων σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη, διεξήγαγε νέα Πανελλαδική Έρευνα με θέμα: «Έλληνες και Τεχνητή Νοημοσύνη: Στάσεις & Αντίκτυπος», σύμφωνα με την οποία διαπιστώνεται ότι ένας στους δύο Έλληνες χρησιμοποιούν τουλάχιστον ένα εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης με το ChatGPT να ξεχωρίζει ως το πιο δημοφιλές.

Η έρευνα της Focus Bari, κατέγραψε παράλληλα μια σημαντική διαφοροποίηση από το 2021 μέχρι το 2024, αλλά χωρίς θεμελιώδεις αλλαγές στις απόψεις των πολιτών. Παρά τις συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το 47% των Ελλήνων θεωρούν τον αντίκτυπο της ΤΝ εξίσου θετικό και αρνητικό.

Περίπου το 28% βλέπει την ΤΝ ως περισσότερο θετική παρά αρνητική, ενώ το 20% θεωρεί ότι είναι περισσότερο αρνητική παρά θετική. Μολονότι το ποσοστό των πολιτών που δεν έχουν σχηματίσει άποψη για την Τεχνητή Νοημοσύνη έχει μειωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, η αβεβαιότητα και η ανησυχία παραμένουν, καθώς το 5% απάντησε ότι δεν γνωρίζει τον αντίκτυπο της ΤΝ.

Αξιοσημείωτο είναι ότι η γνώση για την ΤΝ αυξάνεται σταδιακά με την πάροδο του χρόνου, με την πλειοψηφία των πολιτών να έχει πλέον σχηματίσει μια άποψη για τις εφαρμογές της. Περισσότερα από ένα στα τρία άτομα δηλώνουν ότι χρησιμοποιούν εργαλεία ΤΝ για διάφορους σκοπούς. Οι χρήστες αυτών των εργαλείων τείνουν να έχουν μια πιο θετική άποψη για την ΤΝ και πιστεύουν ότι αυτή μπορεί να βελτιώσει τις επαγγελματικές τους προοπτικές.

Η δημοφιλία του ChatGPT, μαζί με την αυξανόμενη χρήση άλλων εργαλείων ΤΝ όπως το Google Bard και το Grammarly, αναδεικνύει την αποδοχή των Ελλήνων για την τεχνολογία αυτή. Ειδικότερα, το 63% των Ελλήνων πιστεύουν ότι η ΤΝ μπορεί να βελτιώσει τις επαγγελματικές τους προοπτικές, ενώ οι χρήστες εργαλείων ΤΝ εκτιμούν ακόμα περισσότερο τη θετική επίδραση που μπορεί να έχει η τεχνολογία στην καριέρα τους.

Οι ανησυχίες

Ωστόσο, παρά την ενθουσιώδη υποδοχή της ΤΝ, παραμένει σημαντική η ανησυχία σχετικά με τις αρνητικές συνέπειές της. Περίπου το 42% των Ελλήνων ανησυχούν ότι η ΤΝ θα μπορούσε να αντικαταστήσει τις θέσεις εργασίας τους στο μέλλον, ενώ μεγάλο ποσοστό θεωρεί ότι η εξέλιξη της ΤΝ μπορεί να ενισχύσει την παραπληροφόρηση και τις απάτες.

Ειδικότερα, το 79% των Ελλήνων πιστεύει ότι η ΤΝ είναι αρκετά πιθανό ή πολύ πιθανό να οδηγήσει σε αυξημένα περιστατικά απάτης και παραπληροφόρησης. Αυτή η ανησυχία είναι εντονότερη στις γυναίκες (85%) σε σχέση με τους άντρες (74%), ενώ η Αττική φαίνεται να ανησυχεί περισσότερο για αυτό το ενδεχόμενο, καθώς το 82% των κατοίκων της πιστεύουν ότι η ΤΝ μπορεί να οδηγήσει σε παραπληροφόρηση και απάτες.

Η ανάγκη για αυστηρές ρυθμίσεις και κανόνες προστασίας από κακόβουλη χρήση της ΤΝ είναι καθολική . Περίπου το 60% των Ελλήνων εκφράζουν την ανάγκη για αυστηρές ρυθμίσεις, ώστε να προστατεύονται οι πολίτες από τις αρνητικές συνέπειες της κακής χρήσης της. Παράλληλα, οι χρήστες ΤΝ σε ποσοστο 60% συμφωνούν με την ανάγκη αυστηρών ρυθμίσεων. 

Αναφορικά με το μέλλον, η ΤΝ θεωρείται ότι μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική πρόοδο και ανάπτυξη, ειδικά στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και του e-commerce. Το 58% των Ελλήνων θεωρούν ότι η ΤΝ θα έχει θετική επίδραση στον τομέα της υγείας, ενώ το 50% εκτιμούν ότι θα ενισχύσει τον τομέα της εκπαίδευσης και το 44% θεωρούν ότι θα βελτιώσει τις υπηρεσίες ηλεκτρονικού εμπορίου.

Στο e-commerce, η ΤΝ προβλέπεται να βελτιώσει τη διαχείριση των αποθεμάτων, να επιταχύνει τις διαδικασίες πώλησης και να προσφέρει καλύτερη εξυπηρέτηση πελατών μέσω έξυπνων εργαλείων όπως τα chatbots.

Ποσοστά αντίκτυπου στην κοινωνία (2021 – 2024)

Δεκέμβριος 2021: Το 40% των Ελλήνων θεωρούσε ότι ο αντίκτυπος της ΤΝ στην κοινωνία ήταν εξίσου θετικός και αρνητικός, ενώ το 29% πίστευε ότι ήταν περισσότερο θετικός παρά αρνητικός. Από την άλλη, το 20% θεωρούσε τον αντίκτυπο περισσότερο αρνητικό.

Ιούλιος 2023: Αν και η πλειονότητα (42%) εξακολουθούσε να θεωρεί ότι ο αντίκτυπος ήταν εξίσου θετικός και αρνητικός, οι απόψεις παρουσίαζαν μια στροφή, με το 24% να θεωρεί τον αντίκτυπο περισσότερο αρνητικό (αύξηση 4 ποσοστιαίων μονάδων από το 2021).

Φεβρουάριος 2024: Το 46% συνεχίζει να πιστεύει ότι ο αντίκτυπος είναι εξίσου θετικός και αρνητικός, ενώ το ποσοστό όσων θεωρούν την ΤΝ περισσότερο αρνητική από ό,τι θετική μειώθηκε σε 20%. Το ποσοστό όσων δεν έχουν άποψη για την ΤΝ μειώθηκε δραματικά (μόλις 7%).

Αύξηση της γνώσης και της χρήσης εργαλείων ΤΝ:

• Από το 2021 έως το 2024, παρατηρείται σημαντική αύξηση της γνώσης και της χρήσης εργαλείων ΤΝ. Σήμερα, το 36% των Ελλήνων χρησιμοποιούν το ChatGPT, ενώ το 26% χρησιμοποιεί και άλλες εφαρμογές ΤΝ (όπως Google Bard, Grammarly, και άλλες).
• Αυτό δείχνει μια σαφή αύξηση στην εξοικείωση με την ΤΝ σε σχέση με το 2021, όταν τα ποσοστά χρήσης ήταν σαφώς χαμηλότερα.

Διαφορά σε άντρες και γυναίκες:

• Ανδρική και γυναικεία αντίληψη: Το 2024, οι άντρες παραμένουν πιο θετικοί απέναντι στην ΤΝ, με το 31% να θεωρεί ότι ο αντίκτυπος της ΤΝ είναι περισσότερο θετικός παρά αρνητικός, ενώ στις γυναίκες το ποσοστό αυτό είναι 25%.
• Παρ’ όλα αυτά, οι γυναίκες φαίνεται να καλύπτουν τη διαφορά με τους άντρες στην αντίληψη του αντίκτυπου της ΤΝ, καθώς το ποσοστό όσων θεωρούν ότι ο αντίκτυπος είναι εξίσου θετικός και αρνητικός φτάνει το 49% στις γυναίκες, ενώ στους άντρες είναι 45%.

Ηλικιακές διαφορές:

• Νέοι ηλικίας 18-24 ετών: Οι νέοι εμφανίζονται πιο θετικοί απέναντι στην ΤΝ, με το 34% να πιστεύει ότι ο αντίκτυπος είναι περισσότερο θετικός παρά αρνητικός, ενώ το 45% θεωρεί ότι είναι εξίσου θετικός και αρνητικός.
• Ηλικίες 35-44: Σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, παρατηρείται το χαμηλότερο ποσοστό όσων πιστεύουν ότι ο αντίκτυπος της ΤΝ είναι θετικός (μόλις 22%).
• Ηλικίες 55+: Στους ηλικιωμένους, το ποσοστό όσων θεωρούν την ΤΝ περισσότερο θετική παρά αρνητική αυξάνεται σε 31%, υποδεικνύοντας μια πιο θετική άποψη για την ΤΝ μεταξύ των μεγαλύτερων ηλικιών.

Ανησυχία για την αντικατάσταση των θέσεων εργασίας με τη χρήση ΤΝ:

• Το 42% των Ελλήνων εκφράζουν ανησυχία για το ενδεχόμενο η ΤΝ να αντικαταστήσει τις θέσεις εργασίας τους στο μέλλον, με το ποσοστό αυτό να παραμένει σχεδόν αμετάβλητο σε σχέση με το 2021.
• Η απειλή για απάτες και παραπληροφόρηση παραμένει μια κύρια ανησυχία, με το 79% των Ελλήνων να θεωρούν ότι η ΤΝ μπορεί να ενισχύσει την ικανότητα για απάτες και παραπληροφόρηση, ποσοστό που είναι παρόμοιο με αυτό του 2023.

Περίπου 3 στους 5 απαιτούν αυστηρές ρυθμίσεις για την ΤΝ:

• Το 2024, περισσότεροι από το 60% των Ελλήνων (και χρήστες εργαλείων ΤΝ) θεωρούν ότι απαιτούνται αυστηρές ρυθμίσεις και μέτρα προστασίας για την ασφαλή και ηθική χρήση της ΤΝ. Αυτή η άποψη είναι ακόμα πιο έντονη στους χρήστες εργαλείων ΤΝ, όπου το 63% συμφωνεί με την ανάγκη αυστηρών κανονισμών.
• Στην Αττική, το ποσοστό αυξάνεται στο 82%, σε σχέση με το 76% στην υπόλοιπη χώρα, δείχνοντας μια μεγαλύτερη ανησυχία για τις επιπτώσεις της ΤΝ στις αστικές περιοχές.