Η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου βυθίζεται με ανησυχητικό ρυθμό, προειδοποιούν οι επιστήμονες

Η ιστορική πόλη της Αλεξάνδρειας στην Αίγυπτο καταρρέει λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, διαπιστώνουν επιστήμονες.

Κατά την τελευταία δεκαετία, ο ρυθμός με τον οποίο τα κτίρια καταρρέουν κατά μήκος του παραλιακού μετώπου της πόλης που ίδρυσε ο Μέγας Αλέξανδρος το 331 π.Χ. έχει αυξηθεί από περίπου ένα ανά έτος σε 40 ανά έτος, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Earth‘s Future.

Τα τελευταία 20 χρόνια, 280 κτίρια στη γενέτειρα της Κλεοπάτρας έχουν καταρρεύσει λόγω της διάβρωσης των ακτών, ενώ 7.000 ακόμη κινδυνεύουν να καταρρεύσουν στο μέλλον, σύμφωνα με την μελέτη. Μόνο μεταξύ του 2014 και του 2020, 86 κτίρια κατέρρευσαν εντελώς και 201 εν μέρει σε όλη την πόλη, με αποτέλεσμα 85 θανάτους, αναφέρει το LiveScience.

«Είμαστε μάρτυρες της σταδιακής εξαφάνισης ιστορικών παράκτιων πόλεων, με την Αλεξάνδρεια να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου. Αυτό που κάποτε φαινόταν σαν μακρινός κλιματικός κίνδυνος είναι τώρα παρούσα πραγματικότητα», προειδοποιεί ο συν-συγγραφέας της μελέτης Essam Heggy, επιστήμονας υδάτων στη Σχολή Μηχανικών Viterbi του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας.

Η κατάρρευση των παράκτιων κτιρίων είναι αποτέλεσμα της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της επακόλουθης διείσδυσης του θαλασσινού νερού στο έδαφος κάτω από την πόλη.

Καθώς το νερό εισβάλλει όλο και πιο βαθιά στην ενδοχώρα λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας, αυξάνει τα επίπεδα των υπόγειων υδάτων κάτω από τα κτίρια και άλλες υποδομές, και διαβρώνει το έδαφος. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε βύθιση του εδάφους, γεγονός που καθιστά τα κτίρια ασταθή και με κίνδυνο κατάρρευσης. Επιπλέον, το θαλασσινό νερό διαβρώνει τον χαλύβδινο οπλισμό των θεμελίων των κτιρίων, αποδυναμώνοντάς τα περαιτέρω.

Η ακτογραμμή υποχωρεί κατά δεκάδες μέτρα

Η μέση παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί κατά 20 έως 23 εκατοστά από το 1880, με αύξηση κατά 10 εκατοστά μόνο από το 1993, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) των ΗΠΑ. «Η μελέτη μας αμφισβητεί την κοινή παρανόηση ότι θα πρέπει να ανησυχούμε μόνο όταν η στάθμη της θάλασσας αυξηθεί κατά ένα μέτρο», δηλώνει ο Heggy. «Αυτό που δείχνουμε εδώ είναι ότι οι ακτογραμμές παγκοσμίως, ειδικά οι μεσογειακές ακτές που είναι παρόμοιες με αυτές της Καλιφόρνιας, ήδη αλλάζουν και προκαλούν καταρρεύσεις κτιρίων με πρωτοφανή ρυθμό».

Στη μελέτη, οι ερευνητές χαρτογράφησαν τα κτίρια που κατέρρευσαν γύρω από την Αλεξάνδρεια μεταξύ 2001 και 2021 και συνέκριναν δορυφορικές εικόνες από το 1974 έως το 2021 με χάρτες της πόλης από το 1887, το 1959 και το 2001 για να προσδιορίσουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, διαπίστωσαν ότι η Αλεξάνδρεια έχει δει την ακτογραμμή της να μετακινείται προς την ενδοχώρα κατά δεκάδες μέτρα τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ σε ορισμένες περιοχές παρατηρείται διάβρωση του εδάφους έως και 24 με 36 μέτρα ετησίως.

Οι ερευνητές ανέλυσαν επίσης χημικά ισότοπα στα εδάφη για να προσδιορίσουν το βαθμό διάβρωσης του εδάφους.

«Η ανάλυση των ισοτόπων αποκάλυψε ότι τα κτίρια καταρρέουν από κάτω προς τα πάνω, καθώς η διείσδυση του θαλασσινού νερού διαβρώνει τα θεμέλια και αποδυναμώνει το έδαφος», σημειώνει ο συν-συγγραφέας της μελέτης Ibrahim Saleh, επιστήμονας ακτινοβολίας εδάφους στο Πανεπιστήμιο της Αλεξάνδρειας. «Δεν είναι τα ίδια τα κτίρια, αλλά το έδαφος κάτω από αυτά που επηρεάζεται».

Ανάμεσα στα μέτρα που προτείνουν οι συγγραφείς της μελέτης είναι η κατασκευή αμμόλοφων και άλλων φραγμάτων κατά μήκος της ακτής, η ανύψωση των κτιρίων και η μετεγκατάσταση των ανθρώπων που ζουν στις περιοχές με τον υψηλότερο κίνδυνο.