Η ακμάζουσα βιομηχανία της φανέλας – «μαϊμού»

Επειτα από πέντε χρόνια συνεργασίας με τη Nike η Λίβερπουλ αποφάσισε να… αλλάξει ράφτη. Από την 1η του προσεχούς Αυγούστου θα την ντύνει η Adidas, όπως συνέβαινε και στο παρελθόν σε δύο χρονικές περιόδους: από το 1985 έως το 1996 και από το 2006 έως το 2012.

Το deal προκάλεσε αίσθηση, καθώς η γερμανική πολυεθνική συμφώνησε να καταβάλλει στη σχεδόν βέβαιη πρωταθλήτρια της εφετινής Πρέμιερ Λιγκ, 80 εκατ. ευρώ ετησίως. Μόνο τέσσερις ευρωπαϊκοί σύλλογοι εισπράττουν μεγαλύτερα ποσά, από την εταιρεία που τους προμηθεύει τις εμφανίσεις τους: η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Αρσεναλ.

Οι μεγάλες εταιρείες αθλητικού εξοπλισμού προσφέρουν στα πιο δημοφιλή club της Ευρώπης όλο και περισσότερα χρήματα, προκειμένου να προβάλουν τη φίρμα τους και να αυξήσουν τα έσοδά τους, πουλώντας σε εκατομμύρια οπαδούς τη φανέλα της αγαπημένης τους ομάδας. Δεν θα ήταν παράξενο, αν δεν ανθούσε το παρεμπόριο. Εδώ και μερικά χρόνια η βιομηχανία της φανέλας – «μαϊμού» ακμάζει όσο ποτέ άλλοτε. Ακόμη και στη Βρετανία, όπου οι έλεγχοι είναι συστηματικοί και οι ποινές για τους παραβάτες, ιδιαιτέρως αυστηρές.

Ερευνα του Athletic με δείγμα 300 οπαδούς, που υποστηρίζουν κάποια από τις 20 ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ, έδειξε ότι πάνω από τους μισούς (52%) έχουν αγοράσει -εν γνώσει τους- απομίμηση φανέλας του αγαπημένου τους συλλόγου. Από εκείνους που το παραδέχτηκαν (το ποσοστό μπορεί να είναι ακόμη υψηλότερο), πάνω από το 80% απάντησαν ότι θα το ξανάκαναν. Γιατί; Επειδή η αυθεντική κοστίζει υπερβολικά πολύ.

Στη νόμιμη αγορά, σε μπουτίκ ομάδων ή σε εξουσιοδοτημένα καταστήματα, οι τιμές κυμαίνονται στα 100-150 ευρώ. Οι απομιμήσεις, μόλις 9,5 ευρώ, ή λίγο περισσότερο. Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό. Την περασμένη σεζόν, ο ετήσιος τζίρος των παράνομων προϊόντων (214 εκατ. ευρώ) ξεπέρασε το 1/3 εκείνου των νόμιμων (580 εκατ. ευρώ).

Οι on-line αναζητήσεις για φανέλες – «μαϊμού» αυξήθηκαν κατά 518% στο χρονικό διάστημα 2021-2024. Πολλές από τις 16,2 εκατομμύρια απομιμήσεις που (εκτιμάται ότι) κυκλοφορούν κάθε χρόνο στο Νησί, διατίθενται μέσω Ιντερνετ. Ακόμη και από πλατφόρμες υπεράνω υποψίας, όπως η κινεζική AliExpress, η οποία ήταν επίσημος συνεργάτης της UEFA στο Euro του περασμένου καλοκαιριού. Τις προωθούν, μάλιστα, και κάποιοι Influencers, με το αζημίωτο.

Πωλούνται, όμως, και στους δρόμους. Στη διάρκεια της εννεάμηνης έρευνας που πραγματοποίησε το Athletic με την άδεια και τη βοήθεια της αστυνομίας, οι ρεπόρτερ του επισκέφτηκαν, μεταξύ άλλων, ένα παράνομο μαγαζί στο Μάντσεστερ, όχι πολύ μακριά από το «Ολντ Τράφορντ» και το «Ετιχαντ». Ενα υπόγειο γεμάτο από κόσμο, στο οποίο οι πελάτες είχαν τη δυνατότητα να διαλέξουν ανάμεσα σε εκατοντάδες φανέλες που κρέμονταν στους τοίχους. Βρισκόταν σε ένα δρόμο που οι μυημένοι αποκαλούν «Counterfeit Street»(οδός πλαστών). Ο αστυνομικός διευθυντής της πόλης εκτιμά ότι ο τζίρος αυτών των πειρατικών σημείων πώλησης ανέρχεται σε 35.000-50.000 ευρώ την εβδομάδα.

Στην πλειονότητά τους οι φανέλες – «μαϊμού» κατασκευάζονται στην Κίνα, όπου ένα τέτοιο εργοστάσιο μπορεί να παράξει 20.000-50.000 κομμάτια τη μέρα. Στην Ευρώπη έρχονται, κυρίως, μέσω Μάλτας. Οι ποινές για όποιους τις εμπορεύονται είναι πολύ αυστηρές στην Αγγλία (έως και 10 χρόνια στη φυλακή, συν ένα τεράστιο πρόστιμο), οι έλεγχοι εντατικοί (πέρυσι κατασχέθηκαν πάνω από 400.000), όμως το πρόβλημα δεν έχει λυθεί και προκαλεί μεγάλη οικονομική ζημιά στις επτά εταιρείες που προμηθεύουν με αθλητικό υλικό τις ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ (Adidas, Puma, Nike, Umbro, Macron, SUDU and Castore).

Για τους φιλάθλους που αγοράζουν απομιμήσεις για προσωπική τους χρήση, δεν προβλέπεται κάποια ποινή. Ο πρώην σχεδιαστής της Puma και της Umbro, Ρομπ Γουόρνερ, που μίλησε στο Athletic, δεν τους αδικεί. Αυθεντικές φανέλες που κοστίζουν στις εταιρείες 18 ευρώ η μία (κατασκευή και μεταφορικά), φτάνουν να πωλούνται 100 ευρώ. Είναι πολύ ακριβές. Επιπλέον, η ποιότητα των αντιγράφων έχει βελτιωθεί εντυπωσιακά.

Υπάρχουν, όμως, σοβαροί λόγοι, για τους οποίους οι φίλαθλοι οφείλουν να αντισταθούν στον πειρασμό.

Το ύφασμα που χρησιμοποιούν οι κατασκευαστές των απομιμήσεων μπορεί να βλάψει τον ανθρώπινο οργανισμό ή το περιβάλλον. Συχνά, είναι εξαιρετικά εύφλεκτο.

Οι ιστότοποι που διαθέτουν τις φανέλες – «μαϊμού» δεν είναι αξιόπιστοι. Κάποιοι είδαν τον λογαριασμό τους να αδειάζει μετά τη συναλλαγή.

Οι συνθήκες εργασίας στα πειρατικά εργοστάσια είναι απάνθρωπες. Και οι κανόνες ασφαλείας, ανύπαρκτοι.

Τέλος, τα έσοδα από αυτές τις δραστηριότητες χρηματοδοτούν, συνήθως, το οργανωμένο έγκλημα: το εμπόριο όπλων και ναρκωτικών, το trafficking και την τρομοκρατία.

. . .