Ευρωπαϊκό σχέδιο ειρήνης για την Ουκρανία – Η «συμμαχία προθύμων» και ο ρόλος της Τουρκίας

Λύση που θα ικανοποιεί τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ, την Ουκρανία και η οποία θα μπορεί να γίνει αποδεκτή από τη Ρωσία, αναζητούν οι Ευρωπαίοι ηγέτες μετά την ολοκλήρωση της συνόδου του Λονδίνου, με φόντο παράλληλα και την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη (6/03).

Ωστόσο, η σημερινή συμφωνία έρχεται σε αντίθεση σε σχέση με όσα επιθυμούσε ο Αμερικανός Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος ήθελε μια απευθείας συνεννόηση με τη Ρωσία, καθώς τα συμπεράσματα της συνόδου του Λονδίνου προβλέπουν μια πρόταση των Ευρωπαίων χωρίς τη συμμετοχή της Ρωσίας. Μάλιστα, η συμφωνία θα πρέπει να έχει τη συμμετοχή της Ουκρανίας και θα πρέπει να γίνει σχετικά γρήγορα.

Σε τέσσερα σημεία, η συμφωνία μιλάει για «εδαφική ακεραιότητα» της Ουκρανίας αλλά και για «συνέχιση της στρατιωτικής βοήθειας» και των οικονομικών εργαλείων σε βάρος της Ρωσίας, δηλαδή των κυρώσεων.

Η Σύνοδος ολοκληρώθηκε με τον Κιρ Στάρμερ να ανακοινώνει τα συμπεράσματα της συνάντησης των ηγετών, οι οποίοι βρέθηκαν λίγο πολύ στο ίδιο μήκος κύματος. Με μία φωνή συμφώνησαν ότι η Ουκρανία πρέπει να ενισχυθεί στρατιωτικά και οικονομικά ώστε να διαπραγματευτεί την ειρήνη από ισχυρή θέση.

«Ανοίγει» τον δρόμο ο Ζελένσκι

Στο μεταξύ, σύμφωνα με το BBC, ο Ζελένσκι, «ανοίγει» τον δρόμο για την επίτευξη της συμφωνίας για τα ορυκτά μεταξύ του Κιέβου και της Ουάσιγκτον. Σε δηλώσεις που έκανε στο βρετανικό δίκτυο, τόνισε ότι η συμφωνία είναι έτοιμη να υπογραφεί από τον αρμόδιο υπουργό.

«Η συμφωνία (σ.σ. για τις σπάνιες γαιές) που βρίσκεται στο τραπέζι, θα υπογραφεί εάν τα μέρη είναι έτοιμα», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.

«Συμφωνήσαμε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και άλλες χώρες θα συνεργαστούν με την Ουκρανία σε ένα σχέδιο για να σταματήσει η σύγκρουση. Θα συζητήσουμε αυτό το σχέδιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες και θα το προχωρήσουμε από κοινού», είπε νωρίτερα ο Στάρμερ, προσθέτοντας: «Ο σκοπός της συνάντησης ήταν να ενωθούν οι εταίροι γύρω από αυτήν την προσπάθεια να ενισχυθεί η Ουκρανία και να υποστηρίξουν μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη για το καλό όλων».

Προκειμένου να ενισχύσει την Ουκρανία, η Βρετανία διπλασιάζει τη στήριξή της. «Συμφωνούμε με τον Πρόεδρο [Τραμπ] για την επείγουσα ανάγκη μιας διαρκούς ειρήνης. Τώρα πρέπει να την παραδώσουμε, από κοινού», τόνισε χαρακτηριστικά.

Η Ελλάδα και ο ρόλος της Τουρκίας

Σύμφωνα με τον αναλυτή Κωνσταντίνο Φίλη, το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν συμμετέχει δεν είναι καλό αλλά ούτε και κακό, ωστόσο ακόμα είναι αρχή, ανέφερε ο ίδιος χαρακτηριστικά στον ΣΚΑΪ, σημειώνοντας ότι δεν θα πρέπει να μείνουμε εκτός.

Άλλωστε, σύμφωνα με τον αναλυτή, το ότι η Ελλάδα έχει ξεκαθαρίσει τη θέση της ότι δεν προτίθεται να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις, ενδεχομένως να έπαιξε και κάποιο ρόλο για το ότι δεν συμμετείχε στη Σύνοδο, σε αντίθεση με την Τουρκία.

«Η Άγκυρα έχει επιχειρήσει τη μεσολάβηση μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, κινείται διπλωματικά, και σίγουρα θα επιθυμούσε να φιλοξενήσει μια συνάντηση ανάμεσα σε Ντόναλντ Τραμπ και Βλαντίμιρ Πούτιν», ανέφερε ο κ. Φίλης.

Όσο για τους λόγους που εμφανίστηκε ο Χακάν Φιντάν ως Τούρκος ΥΠΕΞ αντί για τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, ο αναλυτής τόνισε ότι ενδεχομένως αυτό να έγινε επειδή η Άγκυρα δεν έχει ακόμα εκθέσει ξεκάθαρες θέσεις και σίγουρα δεν θα ήθελε να ευθυγραμμιστεί με τον Στάρμερ στα μάτια του Τραμπ.

Στο μεταξύ, όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, υποστηρίζει ότι η συμβολή της χώρας του τόσο σε πιθανή ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, όσο και στην ανασυγκρότηση της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης είναι σημαντική και πως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει ένα όραμα για αυτό.

Μιλώντας στους δημοσιογράφους μετά την ολοκλήρωση της συνόδου στο Λονδίνο των συμμάχων χωρών της Ουκρανίας, ο Χακάν Φιντάν, χαρακτήρισε τη σύνοδο σημαντική και ανέφερε ότι «υπό το πρίσμα της θέσης που έλαβαν οι ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες και καθώς ξεκαθαρίζεται αυτή η θέση, έχουν προκύψει ορισμένες διαφορετικές απόψεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».

«Γίνονται συζητήσεις για το πώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες που επισκέφθηκαν πρόσφατα τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ξανασυναντηθούν και να κάνουν ό,τι μπορούν. Θα υπάρξουν επόμενες συναντήσεις και, από όσο καταλαβαίνουμε, αυτές οι συναντήσεις θα είναι πιο συχνές. Σχεδιάζεται να πραγματοποιούνται συνεδριάσεις σε πιο συχνά διαστήματα, ίσως κάθε δύο ή τρεις εβδομάδες και όχι κάθε δύο ή έξι μήνες» είπε ο Χακάν Φιντάν.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, «είναι πλέον γνωστό ότι η πολιτική που προωθείται στην Αμερική έχει δημιουργήσει κάποια ερωτηματικά στους Ευρωπαίους ηγέτες, ειδικά όσον αφορά το θέμα της Ουκρανίας και γενικά την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Αυτό συζητείται ανοιχτά».

«Θα δούμε όλοι μαζί εάν θα υπάρξει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία και εάν η Ευρώπη θα έχει μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας σε αυτό το πλαίσιο» συμπλήρωσε ο Χακάν Φιντάν.

Οι στόχοι των Ευρωπαίων και η… διάσπαση

Επιπλέον, όπως ανέφερε ο αναλυτής Κωνσταντίνος Φίλης, η Δύση έχει σοβαρά προβλήματα καθώς δεν έχει ενιαία γραμμή. Μάλιστα, ο ίδιος έκανε λόγο για διάσπαση ακόμα και μέσα στην Ευρώπη.

Μέχρι στιγμής, παρά τα ξεκάθαρα μηνύματα που εστάλησαν, δεν υπάρχει αντίδραση από την πλευρά της Μόσχας αλλά ούτε και από την πλευρά του Ντόναλντ Τραμπ.

Παράλληλα, στόχος των Ευρωπαίων είναι να συγκρατήσουν τον Τραμπ ώστε να μην τους παρακάμψει αλλά και να υπάρξει γεφύρωση των διαφορών ανάμεσα σε Τραμπ και Ζελένσκι, την ώρα που επίσης οι Ευρωπαίοι μέσω της «συμμαχίας των προθύμων» προσπαθούν να βρουν έναν κοινό βηματισμό.

Τα βήματα για το ευρωπαϊκό σχέδιο ειρήνης στην Ουκρανία

Ο Κιρ Στάρμερ περιέγραψε τα τέσσερα σημαντικά βήματα που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο:

• Να διατηρηθεί η ροή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία όσο ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη και να αυξηθεί η οικονομική πίεση στη Ρωσία.
• Οποιαδήποτε συμφωνία ειρήνης θα πρέπει να διασφαλίζει την κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας, η δε Ουκρανία θα πρέπει να είναι παρούσα στο τραπέζι των οποιωνδήποτε ειρηνευτικών συνομιλιών.
• Σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία
• Θα υπάρξει ένας «συνασπισμός των πρόθυμων» χωρών να υπερασπιστεί την Ουκρανία και να εγγυηθεί την ειρήνη στη χώρα.