Εντείνονται πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα στην Τουρκία

Η είδηση της σύλληψης του αντιπάλου του Ερντογάν, Εκρέμ Ιμάμογλου, είχε σοβαρές επιπτώσεις στις τουρκικές χρηματιστηριακές αγορές, πλήττοντας αισθητά την εμπιστοσύνη πολλών επενδυτών στη χώρα. Ως αποτέλεσμα το τουρκικό χρηματιστήριο βίωσε τη χειρότερη εβδομάδα του από την παγκόσμια κρίση του 2008: ο δείκτης ISE 100 έχασε μέσα σε λίγες ημέρες περισσότερο από 16% της αξίας του.

Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της χώρας αντέδρασε απαγορεύοντας τις ανοιχτές πωλήσεις και τις επενδύσεις σε περαιτέρω πτωτική πορεία του χρηματιστηρίου και διευκολύνοντας τις επαναγορές μετοχών, προκειμένου να στηρίξει τις τιμές των τίτλων που είχαν πέσει κατακόρυφα. Ο δείκτης ανέβηκε για μικρό διάστημα κατά 2%, λίγο αργότερα όμως επέστρεψε στο κόκκινο, φτάνοντας στο χειρότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο.

Παρατηρητές εκτιμούν πως η εξέλιξη αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει επίσης μεγάλο πρόβλημα για τον Ερντογάν. Διότι τα τελευταία χρόνια οι Τούρκοι επενδυτές επένδυσαν πολλά χρήματα στο χρηματιστήριο, με στόχο να προστατέψουν τις περιουσίες τους από τον υψηλό πληθωρισμό – ο οποίος εξακολουθεί να βρίσκεται στο 39%.

Το… μούδιασμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Την ίδια ώρα εκατομμύρια πολίτες συνεχίζουν να αγνοούν την απαγόρευση των διαδηλώσεων και να κατέρχονται σε κινητοποιήσεις στις μεγάλες Τουρκικές πόλεις, με αίτημα την παραίτηση της κυβέρνησης Ερντογάν και την απελευθέρωση του Εκρέμ Ιμάμογλου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση -όπως γράφει η «Καθημερινή»- παρακολουθεί μουδιασμένη τις κινήσεις του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που εκμεταλλεύεται ένα εξαιρετικά ευνοϊκό διεθνές περιβάλλον, με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ ουσιαστικά να τον ενθαρρύνει.

Καθώς η Αμερική απομακρύνεται διαρκώς από την Ευρώπη, οι Ευρωπαίοι χρειάζονται τη βοήθεια του δεύτερου μεγαλύτερου στρατού του ΝΑΤΟ, αυτού της Τουρκίας, για στήριξη με στρατεύματα σε μια ενδεχόμενη ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία. Ακόμη, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην Τουρκία για να κρατήσει μακριά από τα σύνορά της τα κύματα των προσφύγων.

«Η αντίδραση της Ε.Ε. στις εξελίξεις στην Τουρκία ήταν υποτονική και προσεκτική, πράγμα που είναι το μόνο που μπορεί να κάνει αυτή τη στιγμή, δεδομένων των συναλλακτικών σχέσεων», λέει ο Εμρέ Πέκερ, ο οποίος μελετάει την Τουρκία για την Eurasia Group.

Πράγματι, η πιο σκληρή δήλωση μέχρι στιγμής έχει έρθει από την απερχόμενη κυβέρνηση στη Γερμανία, τον καγκελάριο Ολαφ Σολτς και την υπουργό Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ. Η κοινή δήλωση που εξέδωσαν η ύπατη εκπρόσωπος της Ε.Ε. Κάγια Κάλας και η επίτροπος Διεύρυνσης Μάρτα Κος ήταν χαμηλότερη των προσδοκιών και απογοήτευσε πολλούς. «Η υποτονική αντίδραση της Ε.Ε. στη σύλληψη του Ιμάμογλου, φαίνεται να είναι το τελευταίο περιστατικό όπου η Realpolitik υπερισχύει των αρχών», αναφέρει ο Πέκερ.

«Κλειδί» το προσφυγικό

«Η ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας έχει από καιρό νεκρώσει, η Ε.Ε. δεν θα προχωρήσει στην επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης, παρά την ισχυρή υποστήριξη της επιχειρηματικής κοινότητας, και η χρηματοδότηση της Ε.Ε. έχει ήδη περιοριστεί σημαντικά», αναφέρει.

Εξηγεί ακόμη πως η μείωση των πληρωμών ευρωπαϊκών κονδυλίων για τους Σύρους πρόσφυγες ή η μη υποστήριξη των τουρκικών προσπαθειών ανοικοδόμησης στη Συρία θα έβλαπτε την Ευρώπη, σε μια εποχή που δεν μπορεί να αντέξει τις μεταναστευτικές πιέσεις.

«Η αποφυγή του Ερντογάν, την ώρα που ο Τραμπ απειλεί την ευρωπαϊκή ασφάλεια και υπονομεύει τους στόχους της Ε.Ε. στην Ουκρανία, θα ήταν αυτογκόλ». Η επιβολή κυρώσεων για μια ουσιαστικά δικαστική διαδικασία στην Τουρκία –ανεξάρτητα από το κατά πόσο η δίωξη γίνεται από την κυβέρνηση για πολιτικούς λόγους– είναι επίσης πιθανό να μην προχωρήσει στις Βρυξέλλες, δεδομένων των γεωπολιτικών ευαισθησιών.

Η έκταση των επιπτώσεων της σύλληψης του Ιμάμογλου στον οικονομικό τομέα θα φανούν μεσοπρόθεσμα, κατά τη διάρκεια του έτους, γράφει η Deutsche Welle.

Ούτως ή άλλως, τόσο η ΕΕ όσο και οι ΗΠΑ, επιθυμούν την επιστροφή της σταθερότητας στην Τουρκία, «αφ’ ενός επειδή η χώρα είναι εταίρος στο ΝΑΤΟ, αφ’ ετέρου επειδή η Τουρκία έχει σημαντικό στρατηγικό ρόλο στον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη». Γι’ αυτό και ως τώρα η Ευρώπη δεν προέβη σε ιδιαίτερα επικριτικές δηλώσεις ως προς την κυβέρνηση Ερντογάν.