Εκλογές Γερμανία: Το «στοίχημα» της νέας κυβέρνησης για την προβληματική οικονομία

Η προβληματική γερμανική οικονομία αποτέλεσε ένα από τα κύρια θέματα συζήτησης μεταξύ των επικριτών της κυβέρνησης του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, κατά τη διάρκεια της τελευταίας προεκλογικής εκστρατείας, αλλά οι αναλυτές προειδοποιούν ότι μια νέα ηγεσία μπορεί να μην αλλάξει αυτές τις τάσεις.

To φαβορί της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης, o Φρίντριχ Μερτς, δεν έχει αποφύγει να κατακεραυνώσει τις οικονομικές πολιτικές του Σολτς και να τις συνδέσει με την κακή κατάσταση της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης, ενώ υποστηρίζει ότι μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του θα έδινε στην οικονομία την ώθηση που χρειάζεται.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του παγκόσμιου επικεφαλής μακροοικονομικών της ING, Carsten Brzeski, «υπάρχει μεγάλος κίνδυνος η Γερμανία να αποκτήσει ένα ανακαινισμένο οικονομικό μοντέλο μετά τις εκλογές, αλλά όχι ένα ολοκαίνουργιο μοντέλο που θα κάνει τον ανταγωνισμό να ζηλέψει».

Η οικονομία υπό πίεση

Το ΑΕΠ της Γερμανίας μειώθηκε τα δύο προηγούμενα χρόνια και οι πρόσφατες τριμηνιαίες μετρήσεις της ανάπτυξης ακροβατούσαν επίσης στα όρια μιας τεχνικής ύφεσης, η οποία μέχρι στιγμής έχει αποφευχθεί οριακά.

Η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,2% το τέταρτο τρίμηνο, σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση.

Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης αντιμετωπίζει πιέσεις σε βασικούς κλάδους όπως ο τομέας των αυτοκινήτων, προβλήματα με τις υποδομές όπως το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας και μια κρίση στην οικοδομή κατοικιών.

Η οικονομική ατζέντα του CDU/CSU

Το CDU, το οποίο σε ομοσπονδιακό επίπεδο συνδέεται με το περιφερειακό αδελφό κόμμα της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης, κινείται με ένα «τυπικό οικονομικό συντηρητικό πρόγραμμα», δήλωσε ο Brzeski, μιλώντας στο CNBC.

Περιλαμβάνει μειώσεις στη φορολογία εισοδήματος και επιχειρήσεων, λιγότερες επιδοτήσεις και λιγότερη γραφειοκρατία, αλλαγές στις κοινωνικές παροχές, απορρύθμιση, στήριξη της καινοτομίας, των νεοφυών επιχειρήσεων και της τεχνητής νοημοσύνης και ενίσχυση των επενδύσεων, μεταξύ άλλων πολιτικών, σύμφωνα με τους υπεύθυνους της εκστρατείας του CDU/CSU.

«Τα αδύναμα σημεία των θέσεων είναι ότι το CDU/CSU δεν είναι πολύ ακριβές για το πώς θέλει να αυξήσει τις επενδύσεις στις υποδομές, την ψηφιοποίηση και την εκπαίδευση. Η πρόθεση υπάρχει, αλλά οι λεπτομέρειες δεν υπάρχουν», δήλωσε ο Brzeski.

Στο ίδιο μήκος κύματος, η Geraldine Dany-Knedlik, επικεφαλής των προβλέψεων στο ερευνητικό ινστιτούτο DIW του Βερολίνου, σημείωσε ότι το CDU επιδιώκει επίσης να επιτύχει και πάλι αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά περίπου 2% μέσω του δημοσιονομικού και οικονομικού του προγράμματος που ονομάζεται «Ατζέντα 2030».

Αλλά η επίτευξη τέτοιων επιπέδων οικονομικής ανάπτυξης στη Γερμανία «φαίνεται μη ρεαλιστική», όχι μόνο προσωρινά, αλλά και μακροπρόθεσμα, δήλωσε η ίδια στο CNBC.

Ο ρόλος του «φρένου χρέους»

Ο Dany-Knedlik επισήμανε επίσης το λεγόμενο φρένο χρέους, έναν μακροχρόνιο δημοσιονομικό κανόνα που είναι κατοχυρωμένος στο σύνταγμα της Γερμανίας, ο οποίος περιορίζει το μέγεθος του διαρθρωτικού δημοσιονομικού ελλείμματος και το πόσο χρέος μπορεί να αναλάβει η κυβέρνηση.

Το κατά πόσον η ρήτρα αυτή θα πρέπει να αναθεωρηθεί ή όχι αποτέλεσε μεγάλο μέρος της δημοσιονομικής συζήτησης ενόψει των εκλογών. Ενώ το CDU ιδανικά δεν θέλει να αλλάξει το φρένο χρέους, ο Μερτς έχει δηλώσει ότι μπορεί να είναι ανοιχτός σε κάποια μεταρρύθμιση.

«Η ουσιαστική αύξηση των προοπτικών ανάπτυξης χωρίς αύξηση του χρέους φαίνεται επίσης μάλλον απίθανη», δήλωσε ο Dany-Knedlik του DIW, προσθέτοντας ότι, εάν οι δημόσιες επενδύσεις αυξηθούν εντός των ορίων του φρένου χρέους, θα είναι αναπόφευκτες σημαντικές αυξήσεις φόρων.

Διαφορετικές θέσεις οικονομικής πολιτικής

Οι αναλυτές θεωρούν σχεδόν βέβαιο πως μετά τις εκλογές της Κυριακής, το CDU/CSU θα πρέπει να βρει έναν εταίρο συνασπισμού για να σχηματίσει κυβέρνηση πλειοψηφίας, με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ή τους Πράσινους να εμφανίζονται ως οι πιθανότεροι υποψήφιοι.

Τα κόμματα θα πρέπει να διαπραγματευτούν μια συμφωνία συνασπισμού που θα περιγράφει τους κοινούς τους στόχους, μεταξύ άλλων και για την οικονομία – κάτι που θα μπορούσε να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα, δήλωσε ο Palmas της Capital Economics.

«Το CDU και το SPD και οι Πράσινοι έχουν σημαντικά διαφορετικές θέσεις οικονομικής πολιτικής», είπε, επισημαίνοντας τις διαφορές σε ό,τι αφορά τους φόρους και τις ρυθμίσεις. Ενώ το CDU/CSU θέλει να μειώσει και τα δύο στοιχεία, το SPD και οι Πράσινοι επιδιώκουν να αυξήσουν τους φόρους και αντιτίθενται στην απορρύθμιση τουλάχιστον σε ορισμένους τομείς, εξήγησε η Palmas.

Παρ’ όλα αυτά, η ομάδα είναι πιθανό να έχει την εξουσία σε τυχόν διαπραγματεύσεις, καθώς θα έχει πιθανότατα την επιλογή μεταξύ της συνεργασίας με το SPD ή τους Πράσινους.

«Κατά συνέπεια, υποψιαζόμαστε ότι η συμφωνία συνασπισμού θα περιλαμβάνει τις περισσότερες από τις κύριες οικονομικές προτάσεις του CDU», είπε.