Δοκιμάζεται το πρώτο ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι

Βρισκόμαστε πλέον ένα βήμα πιο κοντά στην ενίσχυση του τομέα αντισύλληψης, χάρη σε μια σημαντική επιστημονική πρόοδο. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Κολεγίου Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, που δημοσιεύθηκε στο Communications Medicine, ανοίγει ο δρόμος για το πρώτο ανδρικό αντισυλληπτικό χάπι. Το υποψήφιο σκεύασμα, γνωστό ως YCT-529, έχει ήδη επιδείξει ενδιαφέροντα προκλινικά αποτελέσματα.

Ποιος είναι ο μηχανισμός δράσης του χαπιού;

Το YCT-529, αποτελεί ένα καινοτόμο, μη ορμονικό, χορηγούμενο από το στόμα ανδρικό αντισυλληπτικό. Επί του παρόντος, βρίσκεται στη φάση δοκιμασίας σε ανθρώπους, σηματοδοτώντας μια σημαντική πρόοδο στον τομέα της ανδρικής αντισύλληψης.

Αξίζει να σημειωθεί πως, ενώ ο FDA έχει εγκρίνει περισσότερες από 20 μεθόδους αντισύλληψης, οι επιλογές για τους άνδρες παραμένουν περιορισμένες. Συγκεκριμένα υπάρχουν μόνο δύο: τα προφυλακτικά και η αγγειεκτομή (ή βαζεκτομή). Το YCT-529 έρχεται να καλύψει αυτό το κενό, προσφέροντας μια αποτελεσματική και αναστρέψιμη εναλλακτική.

Το φάρμακο αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Columbia και τη YourChoice Therapeutics. Δρα, διακόπτοντας επιλεκτικά την παραγωγή σπέρματος, μέσω αναστολής του υποδοχέα RARα, κρίσιμου παράγοντα στη διαδικασία της σπερματογένεσης.

Αναστρέψιμη υπογονιμότητα χωρίς παρενέργειες

Η προκλινική έρευνα παρουσίασε ελπιδοφόρα αποτελέσματα. Συγκεκριμένα:

• Σε αρσενικά ποντίκια, η χορήγηση του χαπιού οδήγησε σε υπογονιμότητα, με 99% αποτελεσματικότητα στην πρόληψη της εγκυμοσύνης εντός 4 εβδομάδων από την έναρξη της θεραπείας.
• Σε αρσενικά πρωτεύοντα θηλαστικά (μη ανθρώπινα), σημειώθηκε μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων εντός 2 εβδομάδων από την έναρξη χρήσης του χαπιού.
• Η γονιμότητα αποκαταστάθηκε πλήρως μετά τη διακοπή της αγωγής και στις δύο ομάδες. Συγκεκριμένα, τα ποντίκια ανέκτησαν τη γονιμότητά τους σε διάστημα 6 εβδομάδων, ενώ τα πρωτεύοντα θηλαστικά εντός 10–15 εβδομάδων.
• Δεν παρατηρήθηκαν ανεπιθύμητες παρενέργειες σε καμία από τις δύο ομάδες.

Από τα εργαστηριακά δεδομένα στη δυνατότητα εφαρμογής στον άνθρωπο

Σε αρσενικά ποντίκια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η χορήγηση του YCT-529 σε δόση 10 mg/kg ημερησίως ήταν επαρκής για την επίτευξη αποτελεσματικών συγκεντρώσεων, οδηγώντας σε αναστολή της σπερματογένεσης και της γονιμότητας. Το αποτέλεσμα διατηρήθηκε για τουλάχιστον 24 ώρες, ενώ παρατηρήθηκε ταχύτερη αποκατάσταση της γονιμότητας μετά τη διακοπή της θεραπείας, συγκριτικά με υψηλότερες δόσεις. Αντίθετα, όταν η δόση αυξήθηκε σε 20 mg/kg για δύο εβδομάδες, παρατηρήθηκε μεν αποτελεσματική αναστολή της γονιμότητας αλλά η επαναφορά της ήταν πιο αργή, γεγονός που υποδηλώνει ότι η αναστρεψιμότητα της δράσης του φαρμάκου είναι δοσοεξαρτώμενη.

Στα μη ανθρώπινα πρωτεύοντα θηλαστικά (NHP), η δόση των 0,5 mg/kg/ημέρα δεν επηρέασε τον αριθμό των σπερματοζωαρίων. Αντίθετα, οι δόσεις των 2,5 και 5 mg/kg/ημέρα ήταν αποτελεσματικές, προκαλώντας σημαντική μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων, με την υψηλότερη δόση να επιφέρει ταχύτερη ανταπόκριση.

Αν και η μελέτη δεν καθορίζει την ακριβή δόση για χρήση σε ανθρώπους, τα δεδομένα από τα μη ανθρώπινα πρωτεύοντα θηλαστικά -το πλησιέστερο μοντέλο -δείχνουν ότι μια ημερήσια δόση μεταξύ 2,5 και 5 mg/kg θα μπορούσε να είναι αποτελεσματική. Τα ευρήματα αυτά προσφέρουν μια ισχυρή βάση για την κατανόηση της σχέσης δόσης-αποτελέσματος, ωστόσο η ακριβής δοσολογία για τον άνθρωπο θα πρέπει να επιβεβαιωθεί μέσω κλινικών δοκιμών.

«Ένα ασφαλές και αποτελεσματικό ανδρικό χάπι θα προσφέρει περισσότερες επιλογές στα ζευγάρια για τον έλεγχο των γεννήσεων. Θα επιτρέψει μια πιο ισορροπημένη κατανομή της ευθύνης για τον οικογενειακό προγραμματισμό και θα παρέχει αναπαραγωγική αυτονομία στους άνδρες», δήλωσε η Δρ. Gunda Georg, μία εκ των συγγραφέων της μελέτης και καθηγήτρια στο Κολέγιο Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.

Κλινικές δοκιμές σε εξέλιξη

Η μετάβαση από το εργαστήριο στην κλινική πράξη βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Το 2024, η YourChoice Therapeutics ολοκλήρωσε επιτυχώς την κλινική δοκιμή φάσης 1 του YCT-529, ενώ επί του παρόντος υποβάλλεται στη δεύτερη φάση δοκιμών για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητάς του.

«Αυτή η μελέτη έθεσε τις βάσεις για τις κλινικές δοκιμές του YCT-529 σε ανθρώπους, οι οποίες εξελίσσονται ομαλά. Με το ποσοστό των ακούσιων κυήσεων να αγγίζει σχεδόν το 50% στις ΗΠΑ, είναι σαφές ότι χρειάζονται περισσότερες αντισυλληπτικές επιλογές, ειδικά για τους άνδρες», πρόσθεσε η Nadja Mannowetz, επικεφαλής συγγραφέας, επιστημονική υπεύθυνη και συνιδρύτρια της YourChoice Therapeutics.

Διαβάστε επίσης

Αντισύλληψη: H μέθοδος που προτιμάται ενώ αποτυγχάνει συχνά

Το πασίγνωστο χάπι που μειώνει έως και 43% τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών

Έσπασε το προφυλακτικό! Και τώρα τι κάνουμε;