Διεθνές Δικαστήριο: Τα κράτη φέρουν ευθύνη για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στους ωκεανούς

Ευθύνη για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που απορροφώνται από τους ωκεανούς φέρουν τα κράτη και είναι υπεύθυνα να πράξουν περισσότερα από όσα ορίζει η «Συμφωνία του Παρισιού», σύμφωνα με γνωμοδότηση που εξέδωσε το Διεθνές Δικαστήριο για το Δίκαιο της Θάλασσας (ITLOS).

Αν και η γνωμοδότηση αυτή δεν είναι νομικά δεσμευτική, θα μπορούσε να δημιουργήσει προηγούμενο για μελλοντικές υποθέσεις που αφορούν το κλίμα και είναι η πρώτη που συνδέεται με το κλίμα.

Η γνωμοδότηση του δικαστηρίου ζητήθηκε από μια ομάδα νησιωτικών χωρών που αντιμετωπίζουν άνοδο της στάθμης των θαλασσίων υδάτων εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.

Η Κίνα ο μεγαλύτερος ρυμπαντής

Κατά την ακροαματική διαδικασία της υπόθεσης τον Σεπτέμβριο η Κίνα, ο μεγαλύτερος ρυπαντής διοξειδίου του άνθρακα παγκοσμίως, είχε αμφισβητήσει το αίτημα των νησιωτικών χωρών υποστηρίζοντας ότι το δικαστήριο δεν έχει γενικώς εξουσία να εκδίδει γνωμοδοτήσεις .

«Αν το ITLOS αποφαινόταν ότι υφίσταται μια τέτοιου είδους υποχρέωση, η απάντηση του Πεκίνου το πιθανότερο θα ήταν να την χαρακτηρίσει εκτός της δικαιοδοσίας του», δήλωσε στο Reuters ο καθηγητής δικαίου του Κινεζικού Πανεπιστημίου στο Χονγκ Κονγκ.

Μια απόφαση, η οποία χαρακτηρίζει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου μια μορφή ρύπανσης μπορεί να επικεντρώσει την προσοχή στις παρούσες υποχρεώσεις των χωρών να προστατεύσουν το θαλάσσιο περιβάλλον βάσει της Συνθήκης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, προσθέτει ο Ακαβάν.

Ορισμένοι ακτιβιστές και δικηγόροι για περιβαλλοντικά θέματα εξέφρασαν ελπίδα να υπάρξει γνωμοδότηση που θα ωθεί τις χώρες στην επερχόμενη σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα COP29, στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν να θέσουν πιο φιλόδοξους κλιματικούς στόχους.

Η απόφαση θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει δύο αναμενόμενες νομικές γνωμοδοτήσεις από το Διαμερικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Διεθνές Δικαστήριο, τα οποία αμφότερα εξετάζουν υποθέσεις για τις κλιματικές υποχρεώσεις των κρατών.

Ήδη τον περασμένο μήνα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εξέδωσε ιστορική απόφαση υπέρ των εναγόντων που υποστήριξαν ότι η Ελβετία παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματά τους μη κάνοντας αρκετά για να καταπολεμήσει την υπερθέρμανση που οφείλεται στην κλιματική αλλαγή.