Δασμοί Τραμπ: Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι

Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται το βράδυ της Τετάρτης (11 ώρα Ελλάδας) να ανακοινώσει σαρωτικούς δασμούς, πρακτικά για όλον τον κόσμο. Ο ίδιος χαρακτήρισε τη συγκεκριμένη ημερομηνία ως «Ημέρα Απελευθέρωσης» για την οικονομία των ΗΠΑ. Οι δασμοί ακολουθούν εκείνους που έχουν ήδη επιβληθεί σε προϊόντα από την Κίνα, το Μεξικό, τον Καναδά, σε αυτοκίνητα και εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου.

Οι οικονομολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τους υπέρογκους δασμούς, καθώς προβλέπεται να αυξήσουν το κόστος των αγαθών. Και τα αφεντικά των μεγαλύτερων εταιρειών της Αμερικής, όμως, όπως γράφει η Telegraph, δεν αναμένεται να περάσουν πολύ καλά.

Ωστόσο υπολογίζεται ότι δεν θα βγουν όλοι χαμένοι από τον εμπορικό αυτό Αρμαγεδδώνα.

Οι κερδισμένοι

Πίτερ Ναβάρο, σύμβουλος εμπορίου των ΗΠΑ

Αν η «Ημέρα Απελευθέρωσης» θεωρηθεί επιτυχημένη, θα είναι η απόλυτη δικαίωση για τον Πίτερ Ναβάρο, ο οποίος έχει χλευαστεί πολύ από τότε που καλλιέργησε πρώτη φορά την ιδέα των δασμών, το 2018.

Ενας από τους στενότερους οικονομικούς συμβούλους του Τραμπ, ο Ναβάρο έχει περάσει χρόνια υποστηρίζοντας τους δασμούς και τον γενικότερο προστατευτισμό της οικονομίας και ενθαρρύνοντας τον πρόεδρο να σκίσει και να ξαναγράψει εμπορικές συμφωνίες που θεωρούνται δυσμενείς για την Αμερική, αναφέρει η Telegraph. Ηταν η κινητήρια δύναμη πίσω από την απόφαση του Τραμπ να ξεκινήσει εμπορικό πόλεμο κατά της Κίνας, επιβάλλοντας δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο κατά την πρώτη του θητεία.

Οι σκληροπυρηνικές απόψεις του τον έβαλαν στο περιθώριο μετά από επανειλημμένες συγκρούσεις με μερικούς από τους μετριοπαθείς συνεργάτες του.

Τέσσερα χρόνια αργότερα ο Ναβάρο επιστρέφει, γράφει η Telegraph, αναβιώνοντας το οικονομικό του όραμα «πρώτα η Αμερική» και φτάνοντας στο σημείο να ισχυρίζεται ότι οι δασμοί είναι η «μεγαλύτερη φορολογική ελάφρυνση στην αμερικανική ιστορία».

Η επιτυχία τους θα εδραιώσει τη θέση του σε οποιεσδήποτε μελλοντικές οικονομικές πρωτοβουλίες του Τραμπ.

Γουόρεν Μπάφετ, δισεκατομμυριούχος επενδυτής

Ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος της Berkshire Hathaway αναδιάρθρωσε το οικονομικό του χαρτοφυλάκιο, αναμένοντας την πιθανή αποτυχία του Τραμπ. Πολύ πριν ξεκινήσει η πτώση της τιμής της μετοχής στις ΗΠΑ, όταν οι φόβοι για τους δασμούς αυξήθηκαν, η Berkshire Hathaway έκανε δραματική στροφή στις επενδύσεις της, μετατρέποντας τις μετοχές σε μετρητά.

Οταν η Wall Street ανέβαινε, καθώς οι επενδυτές στοιχημάτιζαν ότι ο Τραμπ θα τονώσει τις αγορές, ο Μπάφετ πούλησε τα μερίδιά που κατείχε σε εταιρείες υψηλού προφίλ, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων συμμετοχών της Berkshire Hathaway στην Apple.

Ετσι, σύμφωνα με την Telegraph, συσσώρευσε μετρητά αξίας 334 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο του συνολικού χαρτοφυλακίου του. Αυτό σημαίνει ότι έχει ανοσία στις πτώσεις των τιμών των μετοχών και θα ωφεληθεί από την άνοδο του πληθωρισμού και την πιθανότητα τα επιτόκια να παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Μαρκ Κάρνι, πρωθυπουργός του Καναδά

Ο νέος πρωθυπουργός του Καναδά προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τις 23 Μαρτίου, λέγοντας στους ψηφοφόρους ότι χρειάζεται μια ισχυρή εντολή για να αντιμετωπίσει τις απειλές του Τραμπ που «θέλει να μας τσακίσει για να μπορέσει η Αμερική να κυριαρχήσει επάνω μας».

Πριν από την ανακοίνωση, το Φιλελεύθερο Κόμμα του, με επικεφαλής τον Τζάστιν Τριντό, υπολειπόταν της συντηρητικής αντιπολίτευσης κατά περίπου 25 μονάδες. Τώρα, σημειώνει η Telegraph, προηγείται.

Οι έντονες επικρίσεις του Μαρκ Κάρνι για τον Τραμπ έχουν απήχηση στους ψηφοφόρους που προσβάλλονται όλο και περισσότερο από τις απειλές του προέδρου των ΗΠΑ να μετατρέψει τον Καναδά στην 51η πολιτεία της Αμερικής.

Οι τιμωρητικοί δασμοί αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για τον Κάρνι, ο οποίος πλασάρεται ως ένας ικανός «διαχειριστής κρίσεων» που μπορεί να προστατεύσει τον Καναδά από τις πολιτικές του Τραμπ.

Οι χαμένοι

Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής της Amazon

Η τιμή της μετοχής της Amazon έχει υποχωρήσει σχεδόν κατά 13% από την αρχή του έτους, καθώς οι επενδυτές προετοιμάζονται για τους δασμούς.

Ο γίγαντας του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι πολύ πιο εκτεθειμένος σε δασμούς που θα επιβληθούν στην Κίνα από οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.

Περίπου το ένα τέταρτο των προϊόντων της Amazon προέρχεται από την Κίνα, υπερδιπλάσιο από τον μέσο όρο του κλάδου, που είναι στο 10%.

Για πολλούς από τους μεγαλύτερους προμηθευτές της Amazon, ο εμπορικός πόλεμος θα μπορούσε να είναι απόλυτα καταστροφικός, εξηγεί η Telegraph. Σχεδόν οι μισοί από τους 10.000 μεγαλύτερους προμηθευτές της Amazon βρίσκονται στην Κίνα, σύμφωνα με το Marketplace Pulse.

Τιμ Κουκ, διευθύνων σύμβουλος της Apple

Η Apple είναι πολύ εκτεθειμένη στους δασμούς του Τραμπ στην Κίνα, όπου παράγει το 70% των iPhone της. Ομως, ίσως μπορέσει να τη γλιτώσει.

Τον Φεβρουάριο, ο Τιμ Κουκ δεσμεύτηκε να επενδύσει 500 δισ. δολάρια στην κατασκευή και ανάπτυξη ΤΝ στις ΗΠΑ τα επόμενα τέσσερα χρόνια, σε μια προσπάθεια να αποφύγει τους δασμούς του Τραμπ. Η Apple όντως εξαιρέθηκε από τους δασμούς κατά τη διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης Τραμπ και ίσως μπορεί να το κάνει ξανά.

Αλλά ακόμα και αν η Apple καταφέρει να ξεφύγει από τους δασμούς, πιθανώς θα επηρεαστεί από την πτώση των καταναλωτικών δαπανών, η οποία, σημειώνει η Telegraph, θα έπληττε τις πωλήσεις iPhone.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ έχει ήδη μειώσει τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη της χώρας για το 2025, από 2,1% σε 1,7%, και αύξησε τις προβλέψεις της για τον πληθωρισμό.

Οι οικονομολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την προοπτική του στασιμοπληθωρισμού, ενός τοξικού συνδυασμού υψηλού πληθωρισμού και αργής ανάπτυξης, που θα ωθούσε τα νοικοκυριά να μειώσουν τις δαπάνες.

Αγρότες και αγροτική βιομηχανία των ΗΠΑ

Οι αμοιβαίοι δασμοί του Τραμπ θα μπορούσαν να έχουν σαρωτικές συνέπειες για τη γεωργία των ΗΠΑ, η οποία ήδη πλήττεται από την πτώση των τιμών και την αύξηση του κόστους παραγωγής.

Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος αγοραστής αμερικανικής σόγιας, με τζίρο 15 δισ. δολάρια το 2023. Οταν ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στην Κίνα, το 2018, το Πεκίνο απάντησε επιβάλλοντας δασμούς 25% στα αμερικανικά προϊόντα. Μετά, σταμάτησε εντελώς να αγοράζει από την Αμερική και στράφηκε στη Βραζιλία, προκαλώντας κατακόρυφη πτώση της τιμής της σόγιας.

Η Κίνα και το Μεξικό είναι μεταξύ των κορυφαίων αγοραστών χοιρινού κρέατος των ΗΠΑ, το οποίο εξάγει περίπου το 30% της παραγωγής του ετησίως. Περισσότερες από τις μισές εξαγωγές γαλακτοκομικών των ΗΠΑ αποστέλλονται στο Μεξικό, τον Καναδά και την Κίνα.

Η δέσμευση για αντίποινα από τον Καναδά περιλαμβάνει ήδη δασμούς 25% στο αμερικανικό τυρί και βούτυρο, ενώ η Κίνα επέβαλε πρόσθετους δασμούς 10% σε ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.

Μπράιαν Κορνέλ, διευθύνων σύμβουλος της Target

«Ο καταναλωτής πιθανότατα θα δει αυξήσεις τιμών τις επόμενες δύο ημέρες», προειδοποίησε ο Μπράιαν Κορνέλ, όταν ο Τραμπ ανακοίνωσε για πρώτη φορά δασμούς 25% σε προϊόντα από το Μεξικό και τον Καναδά.

Το αφεντικό του αμερικανικού κολοσσού λιανικής, ο οποίος διαθέτει σχεδόν 2.000 καταστήματα που πωλούν ρούχα, είδη παντοπωλείου και είδη σπιτιού, προειδοποίησε επίσης τον περασμένο μήνα ότι αναμένει «σημαντική πίεση» στα κέρδη της εταιρείας στις αρχές του τρέχοντος έτους, καθώς εισάγει πολλά από τα προϊόντα της από το εξωτερικό, συμπεριλαμβανομένων φρέσκων προϊόντων, όπως αβοκάντο και φράουλες, από το Μεξικό.

Τα υψηλότερα κόστη, γράφει η Telegraph, θα σημαίνουν υψηλότερες τιμές, λιγότερες πωλήσεις και χαμηλότερα κέρδη.

Οι λιανοπωλητές των ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στη μείωση των δαπανών από τους καταναλωτές. Οι καταναλωτικές δαπάνες, μέχρι στιγμής, έχουν μειωθεί κατά 0,3% τον Ιανουάριο και αυξήθηκαν κατά 0,4% τον Φεβρουάριο.

General Motors, Ford και Stellantis

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες σε δασμούς επειδή οι αλυσίδες εφοδιασμού τους περιλαμβάνουν εισαγόμενα εξαρτήματα.

Τα αφεντικά των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών General Motors (GM), Ford και Stellantis ανησυχούν τόσο πολύ για τον αντίκτυπο που θα είχαν στις επιχειρήσεις τους οι δασμοί 25% του Τραμπ σε όλα τα αγαθά από το Μεξικό και τον Καναδά, ώστε κατάφεραν να αποσπάσουν εξαίρεση ενός μήνα για τον τομέα των αυτοκινήτων. Η αναστολή λήγει αυτή την εβδομάδα.

Εκτοτε, ο Τραμπ ανακοίνωσε επίσης δασμούς 25% σε όλα τα εισαγόμενα αυτοκίνητα από όλες τις χώρες και ορισμένα ανταλλακτικά αυτοκινήτων, οι οποίοι θα εφαρμοστούν από τις 3 Απριλίου.

Μέχρι στιγμής φέτος, οι μετοχές της GM έχουν υποχωρήσει περισσότερο από 8% και της Stellantis κατά 14%. Η Ford σημείωσε πτώση κατά 4% μόνο τις τελευταίες πέντε ημέρες.

Η Ford είναι η πιο προστατευμένη από τις τρεις. Η τελική συναρμολόγηση του 80% των οχημάτων της γίνεται εντός των ΗΠΑ, σε σύγκριση με μόλις 54% για την GM. Ομως, εξακολουθεί να είναι εκτεθειμένη επειδή βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εισαγόμενα ανταλλακτικά.

Η Fitch Ratings μείωσε τις προβλέψεις της για τις πωλήσεις αυτοκινήτων στις ΗΠΑ το 2025 κατά 300.000 δολάρια, επειδή αναμένει ότι οι τιμές θα αυξηθούν και τα επιτόκια θα παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, καθιστώντας δυσκολότερο για τους καταναλωτές να πάρουν δάνεια.

Οι δασμοί 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων έχουν χαρακτηριστεί, σύμφωνα με την Telegraph, ως το «χειρότερο σενάριο» για την ευρύτερη αυτοκινητοβιομηχανία των ΗΠΑ. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η εταιρεία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Morningstar μείωσε τις προβλέψεις της για τα κέρδη ανά μετοχή το 2025, κατά 53% για την GM και κατά 63% για τη Ford.

Αδιευκρίνιστο μέλλον

Χάουαρντ Λούτνικ, υπουργός Εμπορίου

Ο Χάουαρντ Λούτνικ υπήρξε ίσως ο μεγαλύτερος υποστηρικτής της «Ημέρας της Απελευθέρωσης» και των δασμών. Ομως, ο υπουργός Εμπορίου θα μπορούσε να εκπαραθυρωθεί αν οι επιπτώσεις στην αμερικανική οικονομία είναι κακές.

Τον περασμένο μήνα, η Telegraph αποκάλυψε ότι οι σημαντικότεροι τραπεζικοί σύμμαχοι του Τραμπ τον παρότρυναν να απομακρύνει τον Λούτνικ από τις τηλεοπτικές εμφανίσεις, φοβούμενοι ότι δεν έχει στοιχειώδη κατανόηση των δασμών και της οικονομίας.

«Ο Λούτνικ είναι είτε στην τηλεόραση είτε στο Οβάλ Γραφείο. Οι φίλοι του Τραμπ στη Γουόλ Στριτ του τηλεφώνησαν και είπαν ότι ο Λούτνικ δεν θα έπρεπε να μιλάει για την οικονομία, να τον απομακρύνει από την τηλεόραση», είπε μια πηγή κοντά στην κυβέρνηση.

Εκτοτε, οι σύμμαχοι του Τραμπ είναι πανέτοιμοι να κουνήσουν το δάχτυλο στον Λούτνικ αν η Ημέρα της Απελευθέρωσης δεν πάει τόσο καλά όσο περιμένει ο πρόεδρος.

. . .