Γιατί δεν… περπατά η ρύθμιση που βγάζει σε σύνταξη όσους έχουν χρέη

Σημαντικά χαμηλότερη συμμετοχή από την αναμενόμενη έχει τελικά το μέτρο της παροχής σύνταξης από τον ΕΦΚΑ σε οφειλέτες, μη μισθωτούς, με χρέη έως 30.000 ευρώ.

Έτσι, αν και πριν από ενάμιση χρόνο οι εκτιμήσεις ήταν για πάνω από 50.000 εν δυνάμει συνταξιούχους που θα έκαναν αίτηση για συμμετοχή στο μέτρο, προκειμένου να λάβουν τη σύνταξή τους, τελικά, οι αιτήσεις μόλις που ξεπερνούν τις 6.300.

Μάλιστα, ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως η διαδικασία δεν προχωρά κυρίως εξαιτίας της προϋπόθεσης που ορίζει ο νόμος, για διασταύρωση των περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη με τις τράπεζες, προκειμένου να διαπιστωθεί ότι οι καταθέσεις δεν ξεπερνούν τις 12.000 ευρώ.

Η ρητή αυτή αναφορά στον νόμο φαίνεται πως «μπλόκαρε» τη διαδικασία και οδήγησε πολλούς οφειλέτες στο να μην υποβάλουν ηλεκτρονικά αιτήσεις υπαγωγής στη ρύθμιση. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εγκύκλιο για την εφαρμογή του νόμου, στην αίτηση που οφείλει να υποβάλει ηλεκτρονικά στον ΕΦΚΑ ο ασφαλισμένος θα πρέπει να γνωρίζει ότι επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης, καθώς περιλαμβάνονται στοιχεία όπως όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί που τηρούνται στο όνομά του, καθώς και το ύψος των καταθέσεων του.

Από την πλευρά του ΕΦΚΑ, πάντως, η διαδικασία προχωρά με την απαιτούμενη προσοχή, ώστε σε συνεργασία με τις τράπεζες να ελεγχθεί το ύψος των καταθέσεων, λαμβάνοντας υπόψη, όπως ορίζει ο νόμος, το ύψος του συνολικού ποσού καταθέσεων σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούνται στο όνομα του οφειλέτη κατά το κλείσιμο του μήνα που προηγείται της ημερομηνίας υποβολής της αίτησης.

Έτσι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, έχουν υποβληθεί συνολικά 6.315 αιτήματα για τη λήψη σύνταξης και έχουν εκδοθεί 3.593 αποφάσεις. Βέβαια, σε σχέση με τα πρωτοκολλημένα 4.846 αιτήματα, που είτε έχουν κλείσει στη ροή εργασίας (workflow) και αναμένεται η απόφαση είτε έχει βγει οριστικοποιημένη απόφαση (3.593), ο ΕΦΚΑ έχει ολοκληρώσει το 74,14% των αιτημάτων.

Αναλυτικά, έχουν υποβληθεί 6.315 κύρια και συμπληρωματικά αιτήματα. Απ’ αυτά δεν έχουν πρωτοκολληθεί ακόμη, 1.469, γιατί 721 βρίσκονται στη διαδικασία ελέγχου του συνόλου των οφειλών, 428 ελέγχονται από τις τράπεζες, 27 αιτήματα ελέγχονται από τα ΚΕΠΑ, ενώ υπάρχουν και 293 για τα οποία πρέπει ο ασφαλισμένος να πάει στο υποκατάστημα του ΕΦΚΑ για πρωτοκόλληση.

Από το σύνολο των 4.846 πρωτοκολλημένων αιτημάτων, έχουν εκδοθεί 2.769 αποφάσεις, εκ των οποίων οι 2.171 εγκρίνουν τη διαδικασία διακανονισμού. Υπάρχουν επίσης 478 περιπτώσεις για τις οποίες η απόφαση του ΕΦΚΑ είναι απορριπτική, ενώ αναμένεται να εκδοθεί απόφαση (εγκριτική ή μη) για 944 αιτήσεις.

Υπενθυμίζεται ότι το όριο οφειλών για λήψη σύνταξης αυξήθηκε από 20.000 στις 30.000 ευρώ για αυτοασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες (πρώην ΟΑΕΕ ή ΕΤΑΑ) και από 6.000 στις 10.000 ευρώ για αγρότες (π. ΟΓΑ).

Για την υπαγωγή στην ρύθμιση, ο ασφαλισμένος πρέπει να πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α) οι οφειλές του προς τον ΕΦΚΑ να μην υπερβαίνουν τις 30.000 ευρώ και τις 10.000 ευρώ εάν πρόκειται για οφειλές προς τον ΟΓΑ. Ως οφειλές νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από τον ασφαλισμένο προς τον ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις. Ως οφειλές στον π. ΟΓΑ νοείται το συνολικά οφειλόμενο ποσό από εισφορές για υπαγωγή στην ασφάλιση στον π. ΟΓΑ για τον κλάδο κύριας και πρόσθετης ασφάλισης, καθώς και για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης στον π. ΟΓΑ.

β) να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του ή, εφόσον έχει χρόνο ασφάλισης (πραγματικό, πλασματικό, προαιρετικής ασφάλισης) τουλάχιστον 40 ετών, το 62ο έτος της ηλικίας του,

γ) να έχει εξοφλήσει τις εισφορές που αντιστοιχούν σε χρόνο ασφάλισης τουλάχιστον 20 ετών ή 6.000 ημερών ασφάλισης ανεξάρτητα από τον πρώην φορέα απονομής της σύνταξης, και

δ) οι τραπεζικές καταθέσεις του να μην ξεπερνούν το ποσό των 12.000 ευρώ γενικά ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν είναι οφειλέτης αποκλειστικά προς τον π. ΟΓΑ.

Προσοχή όμως. Οι ως άνω προϋποθέσεις πρέπει να συντρέχουν κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση.

Μετά την αίτηση από τον οφειλέτη-ασφαλισμένο, τα αναγκαία προσωπικά του στοιχεία διαβιβάζονται ηλεκτρονικά στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, από τα οποία εντός 10 εργασίμων ημερών ανακτώνται στοιχεία αναφορικά με τις καταθέσεις του που τηρούνται σ’ αυτά, καθώς και την αξία αποτίμησής τους.

Εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις, ο ΕΦΚΑ προχωρεί στην έκδοση της συνταξιοδοτικής πράξης και στην καταβολή της σύνταξης. Το ποσό που υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ (6.000 για τους αγρότες) συμψηφίζεται με το 60% του μηνιαίου ποσού των καταβαλλόμενων συντάξεων, μέχρι τον μηδενισμό του. Το μηνιαίως συμψηφιζόμενο υπερβάλλον ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται των 333,33 ευρώ (100 για τους αγρότες). Το υπόλοιπο ποσό οφειλής, ύψους από 20.000 ευρώ και κάτω, ρυθμίζεται σε 60 ισόποσες δόσεις, παρακρατούμενες επίσης από τη σύνταξη.