Γερμανική σιδηρά πειθαρχία στο ΕΛΚ, με ολλανδό «δεκανέα»

Οτι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει πολιτική και διοικητική γραφειοκρατία βαριά –στα θεσμικά όργανά της, στους θώκους τους, στις υπηρεσίες της–, δεν είναι, βέβαια, είδηση. Ούτε ότι η δημοκρατικότητά της δεν υπακούει στο κλασικό μοντέλο του παρλιαμεντισμού, το οποίο διατείνεται πως «ο λαός εκλέγει τους άρχοντες» – το πρόσωπο που ηγείται της Κομισιόν, λόγου χάρη, δεν ψηφίζεται από κανέναν ευρωπαίο πολίτη, αλλά «διορίζεται» στο ύψιστο πόστο από πολιτικούς επικεφαλής κυβερνήσεων, ενώ ο εν λόγω διορισμός του «επικυρώνεται» από άλλους πολιτικούς, χαμηλότερης βαθμίδας, δηλαδή τους ευρωβουλευτές.

Ολες αυτές οι ζυμώσεις και διεργασίες γίνονται μεταξύ του πολιτικού προσωπικού της ΕΕ και στη βάση της δικής τους ένταξης σε υπερεθνικούς κομματικούς σχηματισμούς. Ο ιστότοπος Politico ασχολήθηκε με έναν από αυτούς, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), μέλος του οποίου είναι το κυβερνών στην Ελλάδα κόμμα Νέα Δημοκρατία (λεπτομέρειες για την επίκαιρη υπόθεση Μπακόλα εδώ). Το δημοσίευμα αναφέρεται στη «σιδερένια πειθαρχία» που εφαρμόζει ο γερμανός επικεφαλής του ΕΛΚ, Μάνφρεντ Βέμπερ, ώστε να εξασφαλίσει την κομματική συνοχή, συνεπώς υπαινίσσεται υπαρκτές και πιθανότατα σοβαρές φυγόκεντρες τάσεις.

Αφορμή για το άρθρο του Politico αποτέλεσε ένα «εσωτερικό έγγραφο του ΕΛΚ» που έφθασε στα γραφεία του και το οποίο «αποκαλύπτει πώς το ισχυρότερο κόμμα της Ευρώπης ελέγχει τους ευρωβουλευτές». Το νόημα του κειμένου είναι ότι «η πίστη στην πολιτική οικογένεια του ΕΛΚ ανταμείβεται», ενώ οι τυχόν αποκλίσεις των 188 βουλευτών του από την επίσημη γραμμή, οι διάφορες απειθαρχίες τους, ακόμη και οι απροειδοποίητες απουσίες τους από την Ευρωβουλή «τιμωρούνται». Ενδεικτικός του πνεύματος του άρθρου, ο χαρακτηρισμός του Βέμπερ: «πολύς» («heavyweight» στο πρωτότυπο, σαν να λέμε «βαρέων βαρών»).

«Με το εσωτερικό έγγραφο, το κεντροδεξιό ΕΛΚ προειδοποιεί τους ευρωβουλευτές ότι θα τιμωρηθούν με περιορισμένο χρόνο ομιλίας και μειωμένους ρόλους αν δεν ακολουθούν την κομματική γραμμή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως αν δεν ενημερώσουν εκ των προτέρων για την απουσία τους, οι νομοθέτες [εννοεί τους ευρωβουλευτές] απειλούνται και με εγγραφή σε μαύρη λίστα». Στο εν λόγω έγγραφο διακηρύσσεται και η εξής θέση: «Η Ομάδα του ΕΛΚ θα παραμείνει η ισχυρότερη πολιτική ομάδα στην Ευρωβουλή μόνον εφόσον διατηρούνται η πίστη προς την Ομάδα και η γραμμή της Ομάδας».

Το δημοσίευμα επαίνεσε τον Βέμπερ και με άλλους χαρακτηρισμούς, όπως «επιβλητικός Γερμανός», «οδηγητής με σιδερένια πυγμή», κ.λπ., ωστόσο έγραψε ότι την αγγαρεία της «εφαρμογής των κατευθυντήριων γραμμών την αφήνει στον ‘‘υπαρχηγό του’’ Γερούν Λέιναρς». Αυτός, λοιπόν, ο Λέιναρς (Jeroen Lenaers), «έχει καθήκον να διασφαλίσει την κομματική πειθαρχία στην Ομάδα, που αποτελείται από 27 εθνικότητες». Το Politico μίλησε μαζί του για τα καθέκαστα (για το εσωτερικό έγγραφο), αποφεύγοντας να σημειώσει ότι οι περισσότεροι ευρωβουλευτές του ΕΛΚ έχουν την υποχρέωση να υποτάσσονται στις διαταγές του μεν, ωστόσο δεν μπορούν να προφέρουν καν το όνομά του…

Είπε ο 40χρονος Ολλανδός: «Οι κατευθυντήριες γραμμές δεν επιβάλλονται αυστηρά ως κανόνες, αλλά χρησιμεύουν… ως κατευθυντήριες αρχές για την αποτελεσματική ομαδική εργασία». Επίσης είπε, σχολίασε το Politico, ότι αυτές οι οδηγίες, που βάσει του εγγράφου έχουν ημερομηνία 15 Ιανουαρίου 2025, ισχύουν εδώ και 15 χρόνια αμετάβλητες. Το άρθρο σημείωσε με σημασία ότι «στις οδηγίες του το ΕΛΚ δίνει μερικά καροτάκια στους ευρωβουλευτές του, βασικά όμως τους δείχνει τα πολλά μαστίγια». Τι άλλο κάνει το ΕΛΚ μέσω του Ολλανδού στους «νομοθέτες» της Ευρωβουλής;

«Η ηγεσία του ΕΛΚ παρακολουθεί στενά τους ευρωβουλευτές και επιβραβεύει όσους ακολουθούν τη γραμμή του κόμματος, δίνοντάς τους ισχυρές θέσεις στη συγκρότηση νομοθετικών φακέλων. Βάσει του εγγράφου, τους κάνει εισηγητές ή ‘‘σκιώδεις εισηγητές’’. Αν κάποιος μπερδέψει τον Ολλανδό, καταφέρει να γίνει εισηγητής, αλλά η εισήγησή του θα βλάψει τα κομματικά συμφέροντα, τότε θα χάσει το πόστο. Θα διοριστεί άλλος στη θέση του. Και αυτά αναφέρονται στο έγγραφο. Επίσης, όσοι είναι γενικώς απείθαρχοι δεν θα προταθούν ποτέ από την ηγεσία του ΕΛΚ για πόστα, αυτή, δε, η ποινή αφορά απροσδιόριστο χρονικό διάστημα».

Το Politico ανέφερε κάποιες περιπτώσεις που ξέφυγαν από τον έλεγχο του Λέιναρς και του Βέμπερ, με μέλη του ΕΛΚ που δεν ακολούθησαν την κεντρική γραμμή. Το έκαναν κατά την προηγουμένη σεζόν της Ευρωβουλής οι Ιρλανδοί, το έκαναν και οι Ισπανοί με τους Σλοβένους πρόσφατα, τον περασμένο Νοέμβριο, καταψηφίζοντας τη νέα Κομισιόν. Το άρθρο σχολίασε: «Είναι άγνωστο πώς αυτή η ενέργεια επηρέασε τη θέση τους στο ΕΛΚ». Ο Ολλανδός είπε επ’ αυτού: «Εργαζόμαστε στενά από κοινού, ευθυγραμμιζόμενοι με τους κοινούς στόχους, ταυτόχρονα όμως αναγνωρίζουμε το δικαίωμα των μελών να ψηφίζουν σύμφωνα με τη συνείδησή τους και τις πολιτικές πεποιθήσεις τους».

Ως φαίνεται, κρίνοντας από την αποστροφή του Λέιναρς βέβαια, άλλο πράγμα είναι η ένταξη στο υπερεθνικό ΕΛΚ και άλλο οι πολιτικές πεποιθήσεις των μελών του. Αυτό, αν δεν είναι άκρως παράδοξο, είναι οπωσδήποτε γριφώδες και χρειάζεται κάποια εξήγηση, όμως ο Ολλανδός δεν έδωσε άλλα στοιχεία στο Politico. Στο άρθρο ακολούθησε παράγραφος με τον μάλλον υπερβολικό τίτλο «Ο Big Brother παρακολουθεί». Σε αυτήν αναφέρεται ότι υπάρχει όντως η προαναφερθείσα μαύρη λίστα των ανυπάκουων ή αμελών ευρωβουλευτών, η οποία επισείεται ως απειλή σε όλους. Επίσης, ότι το ΕΛΚ παρακολουθεί τα αρχεία των ψηφοφοριών με σχολαστικότητα για να δει πόσο πιστοί είναι οι ευρωβουλευτές του.

Τέλος, οι ευρωβουλευτές λαμβάνουν μια «προσωπική και εμπιστευτική επιστολή» δύο φορές τον χρόνο, με την οποία τούς αναλύεται η ευρωκοινοβουλευτική δράση τους. «Ολα τα δεδομένα που συγκεντρώνονται από τον Λέιναρς και τους συνεργάτες του διαβιβάζονται στον Βέμπερ, στον επικεφαλής κάθε εθνικής αντιπροσωπείας του ΕΛΚ και στους συντονιστές κάθε επιτροπής. Μετά από κάθε ολομέλεια, η ηγεσία του ΕΛΚ συντάσσει μια εσωτερική αξιολόγηση και αναλύει τον αριθμό των απείθαρχων ευρωβουλετών ανά εθνικότητα». Πολλή γραφειοκρατία για τόσο λίγα στόματα, απείθαρχα και μη.

. . .