Αντισυνταγματική η απαγόρευση της απόκτησης παιδιού με παρένθετη μητέρα για τα ομόφυλα ζευγάρια

Με ειδική διάταξη σε πολυνομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη, που θα κατατεθεί το προσεχές διάστημα προς ψήφιση στη Βουλή, αποκλείει νομοθετικά τη δυνατότητα τα ομόφυλα ζευγάρια ανδρών ή οι μοναχικοί άνδρες να μπορούν να αποκτούν παιδί μέσω παρένθετης μητέρας. 

Μέσω της διάταξης, γίνεται τροποποίηση στο κεφάλαιο του Αστικού Κώδικα (άρθρο 1350) που αφορά το οικογενειακό Δίκαιο. Σύμφωνα με την τροπολογία, τα ομόφυλα ζευγάρια ανδρών στερούνται του δικαιώματος στη γονεϊκότητα μέσω της παρένθετης μητέρας.

Έτσι, μπαίνει «φρένο» ακόμα και στην ελάχιστη πιθανότατα να γίνουν δεκτά αιτήματα ομόφυλων ζευγαριών ανδρών από τις δικαστικές αρχές.

Υπενθυμίζεται ότι με βάση τις διατάξεις του ψηφίστηκαν πριν από ένα χρόνο για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, απαγορεύονταν η απόκτηση παιδιού μέσω παρένθετης μητέρας.

Με τη διάταξη που φέρνει το υπουργείο Δικαιοσύνης ξεκαθαρίζεται ότι «δεν συνιστά ιατρική αδυναμία, η αδυναμία κυοφορίας λόγω φύλου».

Όπως διευκρίνισε ο Γιώργος Φλωρίδης, η ερμηνευτική αυτή διάταξη ήρθε μετά από πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις και πλέον γίνεται ξεκάθαρο ότι «δυνατότητα κυοφορίας δεν έχουν οι άνδρες».

«Δίνουμε μια σαφή ερμηνεία του τι θεωρείται αδυναμία κυοφορίας και ότι δεν θεωρείται η αδυναμία κυοφορίας λόγω φύλου. Είχαμε πρόσφυγες που ζήτησαν να τους δοθεί άδεια για παιδί με παρένθετη. Το πρωτοδικείο είπε ναι και το Εφετείο είπε όχι. Ήρθαμε λοιπόν να το αποσαφηνίσουμε».

Με βάση αυτή την αντίληψη διευκρίνισε ο κ. Φλωρίδης, η Ελλάδα κινδύνεψε να γίνει χώρα trafficking για παρένθετες μητέρες.

Θέμα αντισυνταγματικότητας

Αντισυνταγματική χαρακτηρίζουν ειδικοί τη νέα διάταξη για την ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή που περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο για τη Δικαστική Μέριμνα και προωθεί το υπουργείο Δικαιοσύνης, καθώς – ενώ δεν αναφέρεται οτιδήποτε σχετίζεται με γυναίκες –  στερεί το δικαίωμα σε άνδρες να αποκτήσουν παιδί με παρένθετη μητέρα.

«Το σχέδιο νόμου γενικά δεν αναφέρεται στις γυναίκες, αλλά στερεί από τα ομόφυλα ζευγάρια που είναι δύο άνδρες, ή για παράδειγμα ένας άνδρας και μία γυναίκα από αλλαγή φύλου, το δικαίωμα να αποκτήσουν παιδί με παρένθετη μητέρα». Όπως ανέφερε o Νίκος Ρουσσόπουλος, ποινικολόγος και δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, στο news247.gr,  ο οποίος έχει αναλάβει πολλές παρόμοιες υποθέσεις τα τελευταία χρόνια.

Όπως εξηγεί ο ίδιος, ο νόμος καθορίζει ότι η γυναίκα είτε είναι μόνη της είτε με σύντροφο (γυναίκα ή άντρα) μπορεί να αποκτήσει παιδί με παρένθετη, εφόσον έχει προβλήματα υγείας και δεν μπορεί είτε να κυοφορήσει είτε να ολοκληρώσει την κύησή της.

«Και τώρα παρουσιάζεται ένα νέο νομικό πλαίσιο, το οποίο παραβιάζει εκ νέου την αρχή της συνταγματικής ισότητας των δύο φύλων. Δεν μπορείς ως κράτος, δηλαδή, να δίνεις το δικαίωμα για απόκτηση τέκνου μέσω παρένθετης μητέρας στη γυναίκα και όχι στον άνδρα, επειδή… έτσι σου αρέσει», εξηγεί ο κ. Ρουσόπουλος.

Αναφορικά με τη δήλωση του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη, ο οποίος ανέφερε ότι «είχαμε προσφυγές στα δικαστήρια ανδρών, και μοναχικών και σε κατάσταση ζευγαριού, και ζήτησαν να δοθεί άδειας τεκνοθεσίας μέσω παρένθετης μητέρας, το πρωτοβάθμιο δικαστήριο τις έκανε δεκτές, ο εισαγγελέας άσκησε έφεση και το εφετείο είπε όχι», ο κ. Ρουσόπουλος απαντά ότι ο υπουργός δεν έχει σωστή ενημέρωση.

Όπως εξηγεί, υπάρχει απόφαση από το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Κορίνθου, η οποία μάλιστα έχει καταστεί αμετάκλητη, και δίνει το δικαίωμα και σε άντρα, να αποκτήσει παιδί με παρένθετη μητέρα, εφόσον έχει προβλήματα υγείας (όπως π.χ. αζωοσπερμία), ενώ παράλληλα κρίνει ότι αν δεν λάβει το δικαίωμα αυτό, παραβιάζεται η αρχή της ισότητας των δύο φύλων, που είναι κατοχυρωμένη συνταγματικά, από τη στιγμή βέβαια που δίνει το δικαίωμα σε γυναίκα.

«Δεν γίνεται να έχει το δικαίωμα η γυναίκα και όχι ο άνδρας, είναι αντισυνταγματικό. Εκεί πάτησε και το πολυμελές Πρωτοδικείο Κορίνθου και έβγαλε αυτή την απόφαση 17/2022, σύμφωνα με το 198/2023 πιστοποιητικό. Και σχεδόν ένα χρόνο μετά την απόφαση δεν είχε καταχωρηθεί κάποιο τακτικό ή έκτακτο ένδικο μέσο» ξεκαθαρίζει ο ίδιος, όταν αυτό θα έπρεπε να γίνει μέσα σε ένα μήνα.

Τι αποφάσισε για την απόκτηση τέκνου σε μοναχικό άντρα το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Κορίνθου

Το Πολυμελές Πρωτοδικείο της Κορίνθου αποφάσισε πριν από περίπου ένα χρόνο ότι ένας άνδρας μπορεί να κάνει παιδί με παρένθετη μητέρα, ακόμα και αν είναι μόνος του, δηλαδή χωρίς να έχει σύμφωνο συμβίωσης ή γάμο, κυρίως επειδή δεν μπορεί να κάνει παιδί, αφού έχει σοβαρό πρόβλημα αναπαραγωγικής υγείας.

«Ως εκ τούτου, για ‘μένα όπως έχει εισαχθεί η διάταξη στο σχέδιο νόμου, είναι αντισυνταγματική διότι παραβιάζει ευθέως το Σύνταγμα για την αρχή της ισότητας των δύο φύλων», λέει ο κ. Ρουσσόπουλος.

Διευκρινίζεται ότι η απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου της Κορίνθου παρότι κατέστη αμετάκλητη, δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Ποιοι μπορούν να έχουν παιδί με παρένθετη μητέρα

Μία γυναίκα που ζει μόνη της

Μία γυναίκα που ζει με άντρα (είτε παντρεμένη. είτε με σύμφωνα συμβίωσης)

Μία γυναίκα που ζει με άλλη γυναίκα, αφού η Δικαιοσύνη της δίνει το δικαίωμα να αποκτήσει παιδί με αυτή τη διαδικασία και μόνη της, καθώς δεν ενδιαφέρει το δικαστήριο η οικογενειακή κατάστασή της.

Ο άνδρας που είναι παντρεμένος ή έχει σύμφωνο συμβίωσης με γυναίκα.

Ποιοι δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδί με παρένθετη μητέρα

Οι άντρες, που είτε είναι μόνοι, είτε είναι παντρεμένοι με άντρα, είτε με άτομο που έχει κάνει αλλαγή φύλλου.

Σε κάθε περίπτωση για να αποκτήσει κάποιος παιδί με παρένθετη μητέρα, θα πρέπει πρώτα να γίνει δικαστήριο και να συντρέχουν σοβαροί ιατρικοί λόγοι.